[بولتن ویژه]
[بولتن ویژه]
متن سند:
مقرر گردیده بود در مورد تبعید آیت اله سید صادق روحانی از قم، با آیات اله شریعتمداری، گلپایگانی و نجفی مرعشی ملاقات و نظرات آنها اخذ گردد.در اجرای اوامر صادره نتیجه اقداماتی را که در این زمینه بعمل آمده ذیلاً باستحضار میرساند1.
1ـ ملاقات با آیت اله شریعتمداری : نامبرده پس از حوادث اخیر و بخصوص بروز برخوردهائی در منزلش که منجر به کشته شدن یکی از منشیهای او شده2، شدیدا ناراحت است و درس و نماز خود را تعطیل و باصطلاح در اندرون منزلش اقامت و بکلی از ملاقات با هر کسی اجتناب دارد.
در ساعت 1900 روز 21 /2 /37 پس از اخذ تماس با داماد مشارالیه و مذاکرات مفصل با او سرانجام، اظهار نمود که آیت اله برای ساعت 2300 وقت ملاقات داده است.
در ساعت مقرر در قم با وی ملاقات بعمل آمد.
در این دیدار ابتدا بطور خیلی مختصر سوءاستفاده عناصر ضد ملی و مارکسیست از اوضاع پیش آمده تشریح و اضافه گردید که ایادی خمینی هم در این میان بدامن زدن به آتش مشغولند و سید صادق روحانی در رأس اینعده در تدارک از میان بردن موجودیت ملی و مآلاً مذهب شیعه میباشد.
آنگاه به دستگیری دو نفر طلبه در آبادان و نکا ـ مازندران3 که مطالب ضد رژیم قانونی کشور و باصطلاح زمامداری خمینی گفته بودند، اشاره و اضافه شد که این دو نفر از طرف سید صادق روحانی ماموریت اظهار چنین مطالبی را داشته اند و دولت در نظر دارد نسبت باین موضوع عکس العمل نشان بدهد.
از آنجا که خواه ناخواه نام این شخص در ردیف آیات برده میشود و امکان دارد هر اقدامی مورد توجه آقایان مرجع باشد،لطفا نظرتان را در اینمورد بفرمائید.
آیت اله شریعتمداری مقدمتا به وقایع اخیر اشاره کرد و تاکید نمود که اوضاع بد شده و سوءاستفاده زیاد میشود.
مسئله دین و دینداری در جای خود اما ملاحظه میشود که دستهائی در کار است که سعی دارد موجودیت مملکت را بخطر بیاندازد.
ما هم اگر اعلامیه ای داده ایم و حرفی زده ایم روشن است.
ما هیچگاه نسبت بمقام شامخ سلطنت نظر بدی نداشته ایم و عقیده داریم وجود شاهنشاه نقطه اتکاء موجودیت ایران است.
ما اگر حرفی داشته ایم با دولت بوده و اگر انتقادی کرده ایم از برخی اقدامات دولت بوده است.
اما تعلل و مسامحه در جلوگیری از آشوب جایز نیست.
این دیگر قابل تحمل نیست که کسانی بخواهند به رژیم مملکت و قانون اساسی دست اندازی کنند.
آیت اله شریعتمداری آنگاه پرسید شما بچه علت واعظی را که در مجلس روز پنجشنبه 21 /2 /37 در مسجد جامع تهران حرفهای خلاف زده، نگرفته اید.
او که مباشر و مبلغ است و مردم را تحریک کرده حتما باید مجازات شود1.
و ادامه داد : من اگر حاکم شرع بودم بر حسب وظیفه شرعی با این نوع اخلالگران و محرکین آنها معامله شدید میکردم و بمجازات میرسانیدم.
سید صادق روحانی تنها مورد نظر من نیست و من نسبت باو نظر خاص ندارم، بلکه میخواهم بگویم باید در مقابل همه کسانی که اینطور رفتار میکنند، ایستاد و اجازه نداد که سوءاستفاده کنند، منتها باید دقت کرد، فشار و شکنجه در کار نباشد و خانوادهایشان هم ناراحتی نکشند و محدودیت هم ایجاد نشود که نتوانند در جای دیگر بساط تحریک و عوامفریبی را پهن کنند.
اگر چه از مطالب بالا، استنباط گردید که آیت اله شریعتمداری تبعید روحانی را تائید میکند، معهذا از جهت آنکه صریحا موضوع را روشن کند، بار دیگر مستقیما سئوال شد که نظر در مورد سید صادق روحانی چیست؟ در پاسخ گفت برای او کجا در نظر گرفته شده که پاسخ داده شد، فعلاً بحث بر سر اینست که آیا این اقدام بعمل آید یا خیر؟ شریعتمداری پاسخ داد، بله بهر حال باید با اقدامات آشوبگرانه که بزیان دین و مردم هست مقابله کرد.
در خاتمه این ملاقات که با حضور عباسی داماد آیت اله انجام شد، مشارالیه از هجوم کماندوها بداخل منزل خود ابراز گله نمود و اضافه کرد برای چنین امر مهمی فرماندار قم را مامور کرده اند ولی چون گفته نماینده اعلیحضرت همایون شاهنشاه است، باو وقت داده ایم اما با دولت کاری نداریم و اگر نماینده دولت یا وزیر کشور باشد، نخواهم پذیرفت.
در این هنگام از بروز حادثه مذکور ابراز تاسف شد و در حالیکه بنظر میرسید آیت اله شریعتمداری بطور کلی از این دیدار خشنود است و میل دارد، بمناسبتهائی تکرار شود و بعلاوه از اینکه دولت میخواهد سید صادق روحانی را تبعید نماید، راضی است، به ملاقات خاتمه داده شد.
حال آیت اله شریعتمداری خوب و نسبت بدفعات قبل روحیه مساعدتری نسبت بدستگاه داشت و بنظر میرسد پس از حوادث اخیر تمارض نموده است.
2ـ آیت اله گلپایگانی هم بجهت عارضه قلبی در بیمارستان گلپایگانی بستری و ملاقات با او از طرف پزشکان معالج ممنوع اعلام گردیده و لذا ترتیبی داده شد که سید جعفر خوانساری (فرزند آیت اله خوانساری) داماد مشارالیه، در زمینه مورد نظر از او سئوال کند.
خوانساری صبح روز 22 /2 /37 بقم عزیمت و پس از مذاکرات مفصل سرانجام نتوانسته نظریه صریحی از آیت اله گلپایگانی بگیرد.
مشارالیه ضمن اینکه از وقایع اخیر بشدت ناراحت و از دولت ابراز ناراحتی میکرده، تلویحا تبعید سید صادق روحانی را صلاح ندانسته و اظهار عقیده کرد که بهتر است در قم باشد و برای او محدودیتهائی از نظر ورود و خروج از منزل و ارتباط با دیگران فراهم شود و حتی تلفن او قطع گردد.
توضیح اینکه سید جعفر خوانساری قبل از عزیمت بقم و ملاقات با گلپایگانی شخصا همان نظریه را داشته و تحت این عنوان که تبعید روحانی سبب اشتهار و بزرگ جلوه دادن او خواهد شد، تبعید ویرا صلاح تشخیص نداده است.
3ـ آیت اله نجفی مرعشی شب هنگام مورخه 21 /2 /37 بقصد عزیمت به بانگلستان قم را ترک و تقریبا بصورت اختفاء در منزل دختر خود در تهران اقامت نموده تا بعد از ظهر روز 24 /2 /37 از کشور خارج شود.
مشارالیه از هرگونه تماس و ملاقاتی جدا امتناع دارد.
با تلاش پیگیری که بعمل آمد سرانجام از طریق پسر بزرگ او مقدماتی فراهم شد که ملاقات با وی بعمل آید.
پس از مذاکرات مفصل با فرزند مشارالیه و اینکه پسر آیت اله نجفی مرعشی مقداری از اینکه در گذشته از جانب دولت نسبت بپدرش بی لطفی شده، مطالبی اظهار کرد، برای ترتیب دادن ملاقات بمنزل خواهرش رفت و ساعتی بعد تلفنی اظهار نمود که آیت اله نجفی بعلت بیماری و آزردگی روحی از وقایع اخیر، بکلی آمادگی حتی فکر کردن بمسائل را ندارد، معهذا درباره این دیدار و موضوع مورد نظر استخاره کرده نتیجه استخاره "بد" آمده و نتیجه آن "ندامت دائمی" بوده است.
بدین ترتیب آیت اله نجفی مرعشی نیز در لفافه استخاره تلویحا تبعید آیت اله سید صادق روحانی را غیر مصلحت و نتیجه آنرا پشیمانی بعدی تلقی کرده و موضوع را بمطالعه بیشتر موکول نموده است.
در مجموع با توجه باینکه سید صادق روحانی آرزو دارد بهر شکل که شده کسب شهرت و وجهه عمومی بنماید، بنظر میرسد که آیات اله گلپایگانی و نجفی مرعشی، بهمین جهت تبعید او را که نتیجه اش برآورده شدن هدف شهرت طلبی سید صادق روحانی خواهد بود بمصلحت ندانسته اند.
فعلاً در منزل خودش مراقبت شدید قرار گردید: ارتباط با او خارج از منزل بکلی قطع شود تلفن قطع شود.
توضیحات سند:
1ـ متنی می خوانید در قالب «بولتن ویژه» منتشر شد.عنوان این بولتن «ملاقات با آیات ثلاثه مقیم قم» بود که با شماره 2138 /312 و تاریخ 24 /2 /2537 منتشر شد.
برگ اول بولتن که شامل همین مشخصات یاد شده است در اینجا نیامده.
2ـ ستار کشانی روز بیستم اردی بهشت در حمله نظامیان و نیروهای انتظامی به منزل آقای شریعتمداری به شهادت رسید.
در ضمن شهید کشانی پیشکار آقای شریعتمداری نبود.
وی از دوستان شهید اندرزگو بود.
ساواک به دلیل شهادت وی در منزل آقای شریعتمداری ایشان را پیشکار یا منشی این خانه دانسته و در انتساب خود دچار اشتباه شده است.
3ـ منظور وی حجت الاسلام حسین علی زاهدی گلوگاهی است که پس از سخنرانی در مسجد جامع نکا، روز 19 اردی بهشت دستگیر شد.
و حجت الاسلام محمد حسین حسینی در همین روز در مسجد بهبهانیهای آبادان منبر رفت و توانست از دست مأموران امنیتی بگریزد اما در فرودگاه اهواز دستگیر شد.
1ـ روز 21 اردی بهشت حجت الاسلام موحد گیلانی معروف به عبایی در مسجد جامع بازار تهران منبر رفت.
1ـ این دست خط از آن نعمت اللّه نصیری رئیس ساواک است که پس از رایزنی دستور می دهد چنین تمهیدی برای آقای سید صادق روحانی در نظر گرفته شود.
در سند بعدی این دستور توسط پرویز ثابتی ابلاغ می شود.