تاریخ سند: 13 خرداد 1357
صورتجلسه شورای هماهنگی رده 1 شهرستان قزوین
متن سند:
صورتجلسه شورای هماهنگی رده 1 شهرستان قزوین*
جلسه ششم مورخه 13 /3 /2537[] 0313
سرتیپ نعمتاله معتمدی سرپرست لشگر 16 زرهی و رئیس شورای هماهنگی قزوین
محمدصادق داداشزاده فرماندار شهرستان قزوین
سرهنگ اکبر انصاری رئیس ساواک شهرستان قزوین
سرهنگ طبیبزاده رئیس شهربانی شهرستان قزوین
سرهنگ رشیدی فرمانده هنگ ژاندارمری شهرستان قزوین
سرهنگ زرهی ستاد حمید رئوفیان معاون تیپ 1 زرهی پهلوی
سرهنگ 2 ابوالحسن بابائی فرمانده تأمین شهرستان قزوین
1ـ سرتیپ نعمتاله معتمدی ریاست شورای هماهنگی
الف ـ رسمیت جلسه را در ساعت 20:30 روز 13 /3 /2537 اعلام و اظهار داشتند:
در 48 ساعت گذشته اوامری از طریق ن ـ ز ـ ش صادر که در اجرای فرمان مطاع مبارک شاهانه تغییراتی در وضعیتهای آبی و زرد و قرمز و نحوه عمل یگانهای انتظامی و نظامی بوجود آمده است که نیاز به بررسی و هماهنگی با شما را دارد.
با توجه به شایعات و اقدامات انجام شده وسیله اخلالگران بنا به درخواست من این شورا به منظور بررسی موارد مشروحه زیر تشکیل شده است.
1ـ قرائت فرمان مطاع مبارک شاهانه درمورد تغییرات طرح ضد شورش
2ـ فرمان تهیه طرح تأمین شهرستان قزوین، تشریح دستورالعمل واصله از ن ـ ز ـ ش هماهنگی با سازمانهای انتظامی در تهیه طرح تأمین.
3ـ واگذاری مسئولیت تهیه طرح تأمین به سرهنگ 2 پیاده ابوالحسن بابائی
4ـ مبادله اطلاعات و بررسی اخبار رسیده و وقایع اتفاقی روزهای 14 و 15 خرداد ماه
5ـ مطرح نمودن نیازمندیهای سازمانهای انتظامی از لشگر بر مبنای دستورات تکمیلی طرح ضدشورش
ب ـ بنابراین ابتدا رئیس رکن سوم لشگر تغییرات طرح ضدشورش را که به فرمان مطاع مبارک شاهانه در طرح ابلاغی قبلی به شماره 19 /3 /49 /207 ـ 5 /12 /2537 ایجاد شده جهت اطلاع قرائت مینماید.
1ـ در وضعیت آبی
یگانهای لشگر به منظور پشتیبانی شهربانی و ژاندارمری فقط اسلحه و مهمات و تجهیزات (بدون خدمه) در اختیار سازمانهای فوق قرار میدهند (ترتیب درخواست و عمل برابر ضدشورش)
سرتیپ معتمدی
طبق دستورات ابلاغی در وضعیت آبی سازمانهای انتظامی در صورتیکه نیاز به نیرو و اسلحه و مهمات اضافی داشتند از لشگر درخواست تا بررسی و اقدام لازم بعمل آید.
2ـ در وضعیت زرد
بنا به تصویب شورای تأمین و بنا به دستور فقط یک گروهان در پشتیبانی شهربانی یا ژاندارمری گذاشته میشود و منحصراً مأموریتهای ثابت را مانند حفاظت شهربانیها، کلانتریها و محل استقرار ژاندارمری و نقاط حساس را حفاظت مینمایند تا نیروهای شهربانیها و ژاندارمری به منظور مقابله با اخلالگران آزاد گردند و در این وضعیت هدف این است که نیروهای نظامی از صحنههائیکه بوسیله شورشیان بوجود میآید دور نگهداشته شوند.
چنانچه در این وضعیت بنابه تشخیص شورای تأمین نیاز به بیش از یک گروهان باشد از لشگر درخواست تا پس از تصویب ن ـ زـ ش بنابه دستور در پشتیبانی شهربانی و ژاندارمری قرار دهند.
(این وضعیت بوسیله شورای تأمین اعلام میگردد)
سرتیپ معتمدی
در این وضعیت چند تغییر وجود دارد. در گذشته امکان داشت با اجازه ردههای بالاتر بیش از یک گروهان در وضعیت زرد دراختیار بگذاریم که با دستورات صادره اخیر به یک گروهان تقلیل و باید از این یگان در وضعیت زرد برابر مفاد امر به بالا بهرهبرداری شود.
بنابراین از وجود سرباز و نظامی برای حفاظت اماکن شما بهرهبرداری شود تا بتوانید پرسنل خودتان را از درگیری خارج و برای مقابله با اخلالگران استفاده نمائید.
3ـ در وضعیت قرمز
بنا به پیشنهاد شورای تأمین استان از طریق [ناخوانا] به پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر بزرگ ارتشتاران معروض میگردد چنانچه موردتصویب ذات مبارک شاهانه آریامهر قرار گرفت اعلام و مسئولیت برقراری نظم وآرامش به عهده یگان ارتشی منطقه واگذار میگردد مراتب به مردم اعلام و فرصت داده میشود که اخلالگران متفرق شوند در غیر این صورت مسئولیت عواقب وخیم آن متوجه خود آنان خواهد بود.
چنانچه در این وضعیت اعاده نظم با یک گروهان میسر نگردید مراتب را گزارش تا از طریق ن ـ زـ ش و ستاد بزرگ ارتشتاران به شرفعرض پیشگاه مبارک همایونی رسیده و استدعای واگذاری استعداد مورنظر میگردد.
4ـ اقدامات وضعیت قرمز به منظور تأمین سه هدف زیر میباشد
الف ـ تفرقه اخلالگران با رعایت حداقل تلفات ممکنه به مردم
ب ـ دستگیری محرکین
پ ـ محاکمه محرکین در دادگاه نظامی (حتی بر حسب مورد در دادگاه صحرائی)
5ـ فرماندهان موظفند با سریعترین وسیله مخابراتی تغییر وضعیت زرد به قرمز را گزارش نمایند.
سرتیپ معتمدی:
تغییرات در طرح ابلاغی جدید برای وضعیت قرمز به این ترتیب میباشد که قبلاً خودمان با تشکیل شورای تأمین تصمیم به اعلام وضعیت قرمز میگرفتیم در حال حاضر باید این شورا تشکیل و اعلام وضعیت را با توجه به حوادث منطقه پیشنهاد به شرفعرض مبارک شاهانه برسد در صورت تصویب ابلاغ و اقدام شود.
در ضمن هنگام وارد عمل نمودن و کاربرد یگان نظامی محدودیت به این ترتیب بوجود آمده است که کاربرد یگانی بیش از یک گردان نیاز به شرفعرضی مجدد دارد.
پ ـ مطلب دوم که باید بررسی شود تهیه طرح تأمین برای تعدادی از شهرستانها در سطح کشور است که قزوین نیز یکی از این شهرها میباشد. به منظور اطلاع شما خلاصه دستورات صادره برای تهیه طرح تأمین شهرستان قزوین وسیله افسر تأمین را قرائت تا افسر مزبور با همکاری سازمانهای انتظامی و برابر توجیه رکن سوم در این مورد اقدام نماید. امر به ن ز ش شاهنشاهی وسیله رکن سوم قرائت شد.
ت ـ مسئولیت تهیه طرح تأمین شهرستان قزوین با سرهنگ 2 پیاده ابوالحسن بابائی است من از ن ز ش درخواست نمودم به محض اعلام هر وضعیت فرماندهان تأمین شهرها به شهربانی شهرستان مربوطه بروند و در جریان کار یگانهای انتظامی باشند و در کلیه کارها و تصمیم با رؤسای سازمانهای انتظامی هماهنگ باشند نیازمندیها را دریافت و به من گزارش تا اقدام شود سرهنگ بابائی نیز این مأموریت در سطح شهرستان قزوین [به او] محول میگردد و مسئولیت دارد ضمن تهیه طرح تأمین شهرستان با همکاری سازمانهای مسئول و انجام شناسائی دقیق نقاط حساس در سطح شهر همهگونه همکاری را با رؤسای انتظامی بعمل آورد.
ث ـ مبادله اطلاعات و بررسی اخبار و وقایع روزهای 14 و 15 خرداد
1ـ در بررسیهائی که انجام شد به این نتیجه رسیدیم تعدادی اوراق مضره وسیله سازمانهای مختلف و در حوزههای علمیه تهیه و سپس وسیله مسئولین تعیین شده قبلی بصورت اعلامیه بین مردم منتشر میشود.
2ـ همین سازمانها شایعاتی را در سطح شهرها بین مردم رواج میدهند و همانطور که همه شما میدانید اخیراً شایع نمودهاند در روز 15 خرداد خمینی به ایران خواهد آمد.
شایع است در این روز تعدادی با پوشیدن کفن سفید قصد راهپیمایی پیاده دارند البته همانطوریکه به اطلاع رسید اینها شایعهای بیش نیست ولی بهر حال قابل بررسی است و به منظور جلوگیری از هرگونه غافلگیری بهتر است شدت عمل بخرج دهیم و نگذاریم مشتی بیوطن برای جمع کثیری مردم شاهدوست وطن پرست ناراحتی فکری بوجود آورند.
ج ـ اکنون باتوجه به دستورات ابلاغی طرح تکمیلی ضدشورش نیازمندیهای شهربانی و ژاندارمری از لشگر را اعلام تا بررسی و اقدام لازم بعمل آید.
2ـ سرهنگ طبیبزاده رئیس شهربانی
الف ـ ما تا زمانی که بتوانیم و وضعیت به ما اجازه دهد سعی خواهیم کرد از وسائل و تجهیزات شهربانی و موجود در سطح شهر استفاده نمائیم و مردم را به تفرقه حتی وسیله ماشین آبپاش و گاز اشکآور دعوت میکنیم و اگر در وضعیتی ناچار به تیراندازی شدیم بصورت هوائی خواهدبود مگر اضطراری ایجاب نماید.
ب ـ شهربانی و ژاندارمری هر یک در حیطه مسئولیت خودشان انجام وظیفه مینمایند در صورتیکه شهربانی نیاز به کمک ابتدائی در مراحل اولیه داشت مسلماً ضمن تشکر از همکاری فرمانده ژاندارمری از وجود پرسنل ژاندارمری استفاده خواهد شد و امیدوارم همین استفاده کافی باشد و اجازه نخواهیم داد وضعی پیشآید که نیاز به کمک در مراحل بعدی باشد.
3ـ سرهنگ رشیدی فرمانده هنگ ژاندارمری
الف ـ به استحضار میرساند برابر گزارش سرهنگ ملکی فرمانده نیروی پایداری شهرستان قزوین تعدادی پوستر تبلیغاتی نیروی پایداری ژاندارمری کشور شاهنشاهی واصل به ادارات و سازمانهای دولتی به منظور نصب در پشت شیشه تحویل گردیده برابر بررسیهای معموله اغلب صاحبان مغازه یا رؤسای بانک و اطاق اصناف پس از دریافت پوستر با گذشت چند دقیقه از نصب پوستر حاوی نقشه کشور شاهنشاهی و مطالبی که نشاندهنده احساسات ملی است آنان را برداشته و توسط بعضی از آنان پاره شده. مراتب به ناحیه ژاندارمری و لشگر 16 زرهی و ساواک و شهربانی قزوین به منظور بررسی و ابلاغ به این افراد که اسامی آنان قید گردیده گزارش شده است.
ب ـ تعدادی بیکاره در سطح شهر به شیشهشکستن ادامه میدهند و این وضع متأسفانه اگر جلو آنان گرفته نشود ادامه خواهد یافت.
4ـ سرهنگ طبیبزاده رئیس شهربانی
الف ـ مسئله پوستر و نصب آن به شیشه مغازهها مطمئناً مشکلی بوجود نمیآورد ما از کلیه دکاکین تعهد میگیریم تا زمانی که تعیین شده است پوستر موردنظر را روی دیوار و یا شیشه نصب نمایند.
ب ـ در مورد شکستن شیشه حدود 15 شعبه بانک که در سطح شهر وجود دارد امکان گماردن پست ثابت برای حفاظت هر یک از این شعب وجود ندارد و جز به این صورت که از گشتیها با وسیله نقلیه استفاده نمود راه دیگری نیست.
5 ـ سرتیپ معتمدی:
باتوجه به اینکه اخیراً چندنفر از مسببین را در سطح شهرستان قزوین به علت تحریک اذهان عمومی به نقاط مختلف تبعید نمودیم ممکن است تعدادی که به این افراد وابستگی داشته یا دارند تحریک شده باشند و قصد انجام عملیات خرابکاری در روزهای 14 و 15 را بنمایند. پس پیشنهاد مینمائیم تعداد پستها را در سطح شهر تقویت و اضافه نمائیم و شهربانی و ژاندارمری طرح تأمین شهرستان را در دو وضعیت آبی و زرد دقیقاً بررسی در صورتیکه نیاز به کمک ژاندارمری به شهربانی وجود دارد در این مورد اقدام شود.
6ـ سرهنگ طبیبزاده رئیس شهربانی
من از هر نوع کمک و تقویت استقبال و هم اکنون هر کمکی از نظر پرسنل غیر اونیفورمه که مقدور باشد در اختیار من بگذارید استفاده خواهم نمود.
7ـ سرهنگ رشیدی فرمانده ژاندارمری
براساس پیشنهاد ریاست شهربانی قزوین دایر به تقویت پرسنل شهربانی فرمانده هنگ ژاندارمری قزوین متعهد شدند که از تاریخ 1300 روز جاری یک نفر افسر و 25 نفر درجهدار و سرباز و 24 نفر افراد داوطلب مبارزه با اخلالگران در اختیار ریاست شهربانی بگذارند که با رعایت دستورالعمل رسیده مورد استفاده قرار گیرند.
8ـ سرهنگ اکبر انصاری رئیس ساواک
با توجه به اینکه بحثی بود در مورد بستن بازار و دکاکین البته بصورت شایعه لازم میدانم مسئولین امر احضار توجیه که از بستن بازار قویاً خودداری نمایند و به نامبردگان ابلاغ شود در صورتیکه جزو دسته و حزبی نمیباشند از چند بچه تحریک شده هراسی نداشته باشند و تأمین کامل به آنها بدهیم و تذکر بدهیم در صورت مشاهده خلاف اینطور تلقی خواهد شد که شخصی که مغازه خودش را باز نکرده است خودش جزو اخلالگران است.
9ـ آقای داداشزاده فرماندار قزوین
با توجه به اینکه فردا در سطح شهر امتحانات نهائی 5 ساله ابتدائی به مدت 2 روز اجرا میشود کنترل این حوزهها ضروری بنظر میرسد.
10ـ سرتیپ معتمدی
الف ـ من این همکاری و همآهنگی ریاست شهربانی و ژاندارمری را ستایش و از هر دوی شما تشکر مینمایم با استقبال از همکاری شما و تدبیر ساواک این طرح بسیار مؤثر است مشروط بر اینکه طرح گسترش و نحوه کاربرد پستهای ژاندارمری و شهربانی ظرف امروز تهیه بطوریکه حداکثر استفاده از این نیرو بعمل آید و طرح اجرائی تا ساعت 20:00 شب بدست اعضای شورا برسد.
ب ـ من هم به دژبان لشگر دستور میدهم پستهای دژبان را در سطح شهر به دو برابر افزایش و تعدادی خودرو و دژبان به عنوان نمایش نیرو در ساعات مختلف صبح، ظهر، عصر، شب در داخل شهر گردش نمایند.
پ ـ ضمناً یک یگان عمده در روزهای 14 و 15 بحال آماده باش کامل در پادگان خواهم داشت.تا در صورت نیاز به کمک مورد استفاده قرار گیرد.
ت ـ هر افسر اطلاعاتی در منطقه لشگر با 10 درجهدار ورزیده اطلاعات مأموریت دارند در سطح شهر متفرق اطلاعات لازم را کسب بصورت برگ خبر یا تلفنی دراختیار سازمانهای اطلاعاتی بگذارند.
ث ـ به همین ترتیب انتظار دارم مبادله اطلاعات بین عوامل انتظامی و اطلاعاتی مشترک و متقابل باشد ستاد لشگر و ستاد تیپهای من 24 ساعت بگوش و آماده اجرای درخواستهای شما میباشند و با سازمانهای انتظامی مستقیماً مربوط خواهند بود.
ج ـ در مورد حفاظت حوزههای امتحانی در سطح شهر دستوراتی از نظر کنترل تردد خارج از حوزه را به دژبان خواهم داد شهربانی نیز با همکاری آموزش و پرورش اقدامات تأمینی لازم را بعمل آورند.
11ـ جلسه در ساعت 14:00 روز 13 /2 /2537 شاهنشاهی خاتمه و جلسه آینده به روز چهارشنبه 31 /3 /2537 موکول گردید.
توضیحات سند:
* در این صورتجلسه عوامل نظامی، انتظامی و مدیریت شهری رژیم پهلوی خود را برای برخورد شدید با مردم آماده و برای هرگونه اقدامی اعلام آمادگی میکنند. همانگونه که در متن سند نیز آمده است تبدیل وضعیتها برای مقابله با مردم با هماهنگی محمدرضا پهلوی صورت گرفته است. در این جلسه خواسته میشود تا شدت عمل بیشتری نشان داده شود.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان قزوین، کتاب 3 صفحه 117




