صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

تاریخ سند: 26 شهریور 1328

متن سند:

تاریخ: 26 شهریور ماه 1328
13280626
به طوری که از اعضای حزب ایران شنیده شده، حزب ایران در تهران کاندید دارد که عبارت از اللهیار صالح . زیرک‌زاده1 . مهندس حسیبی2[می‌باشند.] ضمناً اعضاء حزب مذکور علاوه بر مکی . حائری‌زاده . دکتر بقایی . عبدالقدیر آزاد، به دکتر مصدق و نریمان نیز رأی خواهند داد. ولی با کاندیداهای حزب وحدت ایران یعنی دکتر جزایری و ارسلان خلعتبری موافق نبوده و به آنها رأی نخواهند داد.

توضیحات سند:

1. احمد زیرک‌‌زاده، فرزند میرزا زیرک در سال 1286 ش در تهران متولد شد. تحصیلات ابتدایى را در شهرکرد و متوسطه را در اصفهان گذراند. در سال 1305 براى تحصیل در رشته مهندسى مکانیک به فرانسه رفت و در سال‌های 1314 تا 1319 در نیروى دریایى مشغول به کار شد، وى فعالیت‌هاى سیاسى را از سال 1320 شروع کرد و در سال 1323 به همراه گروهى از ملیون حزب ایران را تشکیل داد. زیرک‌زاده نماینده مردم تهران در مجلس هفدهم شوراى ملى بود. وی که در کابینه دکتر مصدق کفیل وزارت اقتصاد بود بعد از کودتاى 28 مرداد 1332 مخفى شد و در سال 1335 خود را به مقامات معرفى کرد. در جریان برپایى کنگره جبهه ملى دوم به عضویت شوراى مرکزى جبهه ملى درآمد، اما پس از گسترش اختلافات درونى جبهه ملى و نهایتا انحلال آن در سال 1343 همانند سایر رهبران این گروه فعالیت سیاسى را کنارى گذاشت و حتى در جریان پیروزى انقلاب اسلامى و احیاى جبهه ملى چهارم نیز همکارى چندانى نداشت. مهندس زیرک‌زاده در تاریخ سوم شهریور 1372 در تهران درگذشت.
ر.ک: کتاب خاطرات زیرک‌زاده، تهران، نیلوفر، 1376
2. سیدکاظم حسیبى فرزند حاج محمدعلى یزدى از بازاریان تهران در سال 1285 ش در تهران متولد شد. پس از طى تحصیلات مقدماتى در مدرسه کمالیه و دارالفنون، دوسالى هم در مدرسه حقوق درس خواند و پس از آن، همراه نخستین گروه اعزامى محصلین، در سال 1307ش برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت. ابتدا در مدرسه عالى پلى‌تکنیک درس خواند و سپس رشته معدن را در مدرسه عالى معدن پاریس سپری نمود و پس از هشت سال، در سال 1315ش به ایران بازگشت. ابتدا در اداره کل معادن در وزارت پیشه و هنر مشغول کار شد و سپس برای انجام دوره‌ی سربازی به دانشکده افسری رفت. در سال 1320ش، در دانشکده فنی دانشگاه تهران مشغول تدریس شد و مدتی هم استاد دانشگاه جنگ بود.
کاظم حسیبی، در دوره هفدهم مجلس شورای ملی به مجلس رفت و در همین موقع بود که همراه دکتر مصدق به لاهه و آمریکا رفت. او که تهیه و تنظیم کننده‌ی نطق معروف و تاریخى حسین مکى در خصوص عملکرد 45 ساله‌ی شرکت نفت ایران و انگلیس بود، در جریان ملى شدن صنعت نفت، چهره پشت پرده در گروه جبهه ملى به حساب مى‌آمد و در ماجراى خلع ید از انگلیس، در کنار مهندس بازرگان فعال بود. مهندس حسیبى در تأسیس «کانون مهندسین ایران» و سپس «حزب ایران» نقش عمده‌اى به عهده داشت و شرط «مسلمان بودن عضو حزب» از یادگارهاى او بود، در حالى‌که «حزب ایران» هیچ وقت یک حزب اسلامى نبود. وى همچنین از اعضاى جبهه ملى نیز به شمار مى‌رفت و در زمان دولت دکتر مصدق، مدتی معاون و قائم مقام وزارت دارئی بود. حضور فعال شش ساله حسیبى در صحنه سیاست، با کودتاى 28 مرداد 1332ش، پایان یافت. مدتی به صورت مخفیانه زندگی کرد تا اینکه در قم دستگیر شد و حدود یک ماه در بازداشت بود.
کاظم حسیبى، در جریان انقلاب اسلامی، فعالیت‌هایى مانند مشارکت در هیئت پنج نفره نفت به ریاست مهندس بازرگان نیز داشت. مشارالیه، 35 دفتر خاطرات چاپ نشده دارد که در برگیرنده مقطع زمانی سال‌های 1329 تا 1363 می‌باشد. وی در آبان ماه سال 1369 ش، در سن 84 سالگى درگذشت.
ر.ک: تاریخ و فرهنگ معاصر . ج اول . مهر 1370 . ص 280 و باقر عاقلی . شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران . ج 1 . ص 575

منبع:

کتاب اللهیار صالح به روایت اسناد ساواک-جلد اول صفحه 10
صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.