موضوع: علی‌اکبر اکبری عیدگاهی
تاریخ سند: 28 بهمن 1347
موضوع: علی‌اکبر اکبری عیدگاهی
متن سند:
از: 9/ ﻫ تاریخ:28 /11 /1347به: 312 شماره: 16922 /9ﻫ
موضوع: علی‌اکبر اکبری عیدگاهی
عطف 103230 /311 ـ 2 /11 /47
پیرو 7501/ ﻫ1 ـ 9 /7 /46
علی‌اکبر اکبری1 در هفته قبل بنا به پیشنهاد جعفر محدث برای آشنایی با دکتر علی شریعتی به دانشکده ادبیات می‌رود و در حضور جمعی از دانشجویان بحثی مفصل و طولانی در موارد مختلف بین ایشان و دکتر علی شریعتی روی می‌دهد و در چند مورد به‌شدت دکتر را موردحمله قرار داده و او را محکوم می‌کند. علی‌اکبر اکبری از شریعتی سؤال می‌کند به نظر شما چه وقت جامعه ما می‌تواند شعور علمی و قابل‌بحث داشته باشد و زمان را درک کند. دکتر شریعتی می‌گوید زمانی که بی‌سوادی از میان توده‌های مردم ریشه‌کن شود و دلایلی نیز بیان می‌کند. اکبری در جواب می‌گوید: آیا همه مردم ویتنام باسوادند و آیا سواد در حدی که هم‌اکنون دیپلمه‌های ما دارند، می‌تواند افراد را در امور اجتماعی متبحر و وارد سازد و به دنبال آن بحثی مفصل بین طرفین روی می‌دهد و اکبری ثابت می‌کند که به‌عکس نظریات شریعتی هیچ ملتی را نمی‌توان منتظر نگاه داشت تا باسواد شوند و بعد در آنان فکر صحیح به وجود آورد. ایده و فکر مثل ایمان به مذهب که در همه توده‌ها قابل‌گسترش است، درصورتی‌که با برنامه منظمی و با رهبران خردمندی بین مردم منتشر شود، قابل پذیرش می‌باشند. سپس بحث درباره جلسات مذهبی و تأیید دکتر شریعتی از طرفداران روح و کارهای آنها به میان می‌آید. اکبری می‌گوید: «منظور شما چیست که چنین کارهایی بی‌نتیجه که جز سرگردانی برای نسل جوان چیزی در برندارد تأیید می‌کنید؟» و دکتر شریعتی می‌گوید: «من از هرگونه خموشی و تفرقه وحشت دارم. خود این عاملی است که گروهی جمع می‌شوند و به دنبال آن خودبه‌خود به‌سوی واقعیت راهنمایی می‌گردند.» اکبری مجدداً با ذکر شواهدی ثابت می‌کند که این کارها شستشوی اعمال دستگاه است و طرفین با ناراحتی از یکدیگر جدا می‌شوند. دکتر شریعتی در غیاب اکبری او را متهم به مادی بودن می‌کند و اظهار می‌دارد او فقط امور را از دیده اقتصاد که نظریه مارکسیستی است، نگاه می‌کند و مادی بودن او را محکوم
می‌کند. جریان توسط محدث به‌وسیله تلفن به هاشم منتجبی خبر داده می‌شود و هاشم منتجبی در بازدیدی که از خانم اکبری که اخیراً از تهران به مشهد آمده است، می‌کند، هاشم منتجبی موضوع را با اکبری مطرح می‌نماید و از اکبری سؤال می‌نماید که نظر تو که مخالف با تشکیل هر گروهی است که فاقد جنبه مثبت باشد، درباره سیاست صبر و انتظار که جبهه ملی پیش کشیده است چیست و تا کی می‌خواهد ادامه یابد، ضمناً آیا این سیاست جوانان ما را به چیزهای دیگری متوجه نخواهد کرد؟ اکبری عقیده داشت که جبهه ملی در شرایط کنونی و با انتشار 12 اصل انقلاب شاه و ملت، زمینه هیچ نوع مبارزه‌ای را در ایران ندارد و از نظر جهانی نیز نمی‌تواند نظر هیچ دولتی را، حتی شوروی، به‌طرف خود جلب کند و روس‌ها حاضر نیستند به خاطر منافع اقتصادی خود در ایران جبهه ملی را تأیید نمایند. اما به‌تدریج در هر دو جبهه نتایج بعضی از کارها ظاهر می‌گردد و آنچه را که امروز گروه‌های مخالف دولت مجبورند به زور استدلال به مردم به قبولانند، خودبه‌خود به چشم خواهند دید. مثلاً انقلاب اداری و آموزشی که درواقع هنوز عنوان نشده، در نطفه خفه شد و مرد، توده کارمند را متوجه این اصل نمود که در انقلاب اداری فقط جای مهره‌ها عوض‌شده است و در اصل تغییری روی نداده و به‌تدریج نتایج بعضی از موارد دیگر نیز عملاً ظاهر خواهد شد. آن‌وقت است که می‌توان با نتیجه‌گیری از کارها و نشان دادن آن به دولی که اکنون گمان می‌کنند واقعاً آنچه دولت ادعا می‌کند، صحیح است با نظری موافق به کارهای آنها نگاه می‌کند مواجه شد. اکبری می‌گفت جبهه ملی آن‌قدر عدم تحرک از خود نشان خواهد داد که دولت احساس کند که دیگر این گروه قدرتی نیستند و سپس باید با استفاده از یک موقع خاصی سیاسی خود را نشان دهد. لذا در حال حاضر هر عملی که باعث اتلاف نیرو و یا توجه دولت به آنها گردد و عاملی شود که محظوری جهت آنها به وجود آید، نه صحیح است و نه جایز و روی همین اصل هم من با کارهای علی شریعتی مخالفم و در مشهد نیز هیچ عملی جز درس دادن انجام نمی‌دهم. ضمناً اکبری اظهار داشت شنیده‌ام در رم از طرف دانشجویان ایرانی تظاهراتی علیه دولت روی داده است و گروهی در سفارت ایران متحصن شده‌اند.
نظریه منبع: علی‌اکبر اکبری عیدگاهی دبیر علوم اجتماعی دبیرستان صفری مشهد که در حدود دو سال است در مشهد به تدریس اشتغال دارد و مدرک تحصیلی وی فوق‌لیسانس رشته علوم اجتماعی از دانشگاه تهران می‌باشد. وی مدتی [در] کرمان به تدریس مشغول بوده و به عقیده خودش تحت نظر و زیر کنترل سازمان امنیت می‌باشد. اکبری از تندروهای چپ‌اندیش جبهه ملی و اعضاء مطلع و سرشناس آن جبهه است که در مبارزات بین سال‌های40 و 41 فعالیت شدید داشته است و چندین‌بار بازداشت گردیده است. خانم وی هم‌اکنون دانشجوی سال دوم رشته آرشیتکت2 دانشگاه تهران است که چند روزی جهت استراحت و ضمناً وضع حمل به مشهد آمده است و فعلاً در مشهد به سر می‌برد.
نظریه رهبر عملیات: اعمال و رفتار اکبری کماکان زیر دید می‌باشد.
توضیحات سند:
1. علی‌اکبر اکبری عیدگاهی دبیر علوم اجتماعی دبیرستان‌های مشهد و عضو چپ‌رو در جبهه ملی و نهضت آزادی ایران بود. نقدهای او علیه کتاب اسلام‌شناسی شریعتی ابتدا در کتاب فصل‌های سبز منتشر شد و موجی از مخالفت و موافقت بین دانشجویان و دبیران برانگیخت. سپس در سال 1349 کتاب «بررسی چند مسألۀ اجتماعی: در نقد آرای شریعتی» از سوی او منتشر شد. در گزارش‌های ساواک که از اختلاف نظرهای این دو نفر استقبال می‌کرده، آمده است: «شریعتی اکبری را فردی معرفی می‌کند که می‌خواهد با پشتیبانی از سرمایه‌داری کنونی در ایران کارهای گذشته خود را لوث کند و اکبری نیز او را کهنه‌گرا و مرتجع و آخوند معرفی می‌نماید.» (به نقل از پایگاه اینترنتی بنیاد فرهنگی دکتر علی شریعتی)2. در اصل: آرشیتک