صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

درباره: شیخ جواد فومنی پیش نماز

تاریخ سند: 6 تیر 1340


درباره: شیخ جواد فومنی پیش نماز


متن سند:

از: شهربانی کل کشور (اداره اطلاعات) به: وزارت کشور شماره: 23017 /5 س محترما باستحضار میرساند.
طبق گزارش قسمت مربوطه شیخ جواد فومنی بالای منبر ضمن وعظ افکار عمومی را بر علیه دستگاه انتظامی تحریک نموده و ضمن [هتاکی] و فحاشی نسبت برئیس کلانتری بخش و افسران و مامورین مربوطه اظهار داشته (این جوانکی [را ]که رئیس کلانتری 6 گذاشته اند چند ماه قبل برای حفظ مقام کثیفش با چند نفر پاسبان شیره ای برای جلب من بسازمان امنیت به مسجد آمده و مرا بسازمان امنیت تحویل داده اند.
کسانیکه دولت دکتر امینی1 بسرکار آورده نظیر همان افسر کثیفی است که مرا از مسجد بسازمان امنیت برده اند و اداره شهربانی در تخریب اجتماع رل مؤثری دارد.
رئیس شهربانی کل کشور.
سرلشکر نصیری 6 /4 /4023017 /5 س رونوشت جهت استحضار بسازمان اطلاعات و امنیت کشور ارسال میگرد از طرف رئیس شهربانی کل کشور.
سرلشکر نصیری 1 - به عرض می رساند قبلاً هم در مورد منبر شیخ جواد فومنی اطلاعیه ای داده شده بود که طبق دستور مدیریت کل با جناب سرهنگ نشاط مذاکره گردید تا تذکر لازم به نامبرده داده شود.
13 /4 /40 2 - به آقای نشاط بگوئید باز که این واعظ شروع به گفتار ناروا و برخلاف مصالح عمومی مملکت نموده آیا به مشارٌالیه تذکر داده شد یا خیر نتیجه اقدامات را اعلام دارند تا بعرض برسد14 /4 /40 3 - در اجرای امر مراتب به جناب سرهنگ نشاط عرض شد و قرار شد نتیجه را گزارش دهند علیهذا تا وصول گزارش بایگانی شود.

توضیحات سند:

1 ـ علی امینی: از چهره های سیاسی جنجالی دوران حکومت محمدرضا و از وابستگان به غرب بخصوص آمریکا بود.
بعلت حمایت های شدید و جدی سفارت و دولت آمریکا از وی همیشه مورد حسد، کینه و وحشت محمدرضا قرار داشت بطوریکه سالها پس از دوری از صحنه سیاست از طرف ساواک تحت مراقبت های ویژه قرار داشت.
علی امینی در سال 1284 ش در تهران متولد شد.
تحصیلات ابتدایی را در مدرسه رشدیه و تحصیلات متوسطه را در دارالفنون به پایان رسانید و در سال 1305 برای ادامه تحصیل به فرانسه رفت و موفق به اخذ سیاسی حقوق و دکترای اقتصاد شد و در بازگشت به استخدام وزارت دادگستری درآمد.
امینی در مجلس پانزدهم به کمک قوام نماینده تهران شد، در سال 1329 در کابینه علی منصور وزیر اقتصاد ملی گردید و در سال 1330 در کابینه اول مصدق نیز مجددا او رأس این وزارتخانه قرار گرفت.
انعقاد قرار داد نفت با کنسرسیوم، معروف به قرارداد «امینی ـ پیچ» آلوده ترین برگ در زندگی سیاسی اوست و او را برای همیشه بدنام ساخت و مهر وابستگی به غرب را بر پیشانی اش حک نمود.
در دوران صدارت حسین علاء در سال 1334 وی مجددا وزیر دارایی شد و این انتخاب وی بدلیل حمایت های امریکا و تحمیل آن بر محمدرضا صورت گفت.
در اواخر سال 1334 به عنوان سفیر ایران به ایالات متحده آمریکااعزام گردید.
وی در سال 37 به ایران بازگشت به فعالیت های سیاسی خود ادامه داد و در سال 40 با حمایت جدی امریکا به نخست وزیری رسید.
دوران 5 /1 ساله نخست وزیری وی از پرهیاهوترین و جنجالی ترین دوران حکومت محمدرضا بشمار میرود.
سقوط دولت امینی هر چند پایان اوج زندگی سیاسی اوست، معهذا نقش وی در دیپلماسی آمریکا به پایان نرسید و امینی تا سال 1347 به حیاتی بی رمق ادامه داد.
در این سالها امینی به عنوان یک مهره ذخیره و یک آلترناتیو برای شرایط اضطراری و محتمل به عنوان محوری برای حفظ نیروهای سیاسی «ملی گرا» و لیبرال در مدار سیاست خارجی امریکا محفوظ ماند.
اما بدنبال پیروزی نیکسون در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و اوج روابط رژیم شاه را به عنوان جزیره ثبات به رسمیت شناخته بود، برای ادامه فعالیت این مهره فرتوت و از کار افتاده دلیلی نمی شناخت.
در آخرین تلاشها وی برای ورود به صحنه سیاست پس از صعود مجدد دمکرات ها به ریاست جمهوری آمریکا در سال 1355 و آغاز «فضای باز سیاسی» کارتر، امینی 70 ساله در اوایل سال 1356 وارد تهران شد و به گفته فردوست در ماههای اوج گیری انقلاب اسلامی به مشاور دائمی محمدرضابدل گردیدباگسترش موج انقلاب اسلامی و اطلاع وی از پایان کار رژیم پهلوی به فرانسه بازگشت تا در آخرین سالهای عمر در محفل رجال که اکنون بر تاریخ تعلق داشتند سرگرمی مطبوعی برای خود تدارک ببیند و از خرمن بذالانه سرویس های توطئه گر غرب خوشه ای بچیند.
ظهور و سقوط سلطنت پهلوی * رونوشت گزارش فوق مطالبی است که در سند صفحه قبل درج گردیده است.

منبع:

کتاب آیت‌الله حاج شیخ جواد فومنی حائری به روایت اسناد ساواک صفحه 276

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.