موضوع: جلسه منزل اسداله رشیدیان
تاریخ سند: 30 خرداد 1343
موضوع: جلسه منزل اسداله رشیدیان
متن سند:
شماره: 535 /322 اداره دوم عملیات در تاریخ 29 /3 /43 جلسه منزل اسداله رشیدیان با شرکت قریب 80 نفر از طبقات مختلف و از جمله سرتیپ برخوردار (افسر بازنشسته شهربانی) مهندس عبرت (کارمند شرکت کارخانجات ایران) حسام (مقاطعه کار) ـ مهندس انصاری (کارمند وزارت آبادانی و مسکن) ـ جهانگیری (مقاطعه کار) ـ گودرزی دانشیار دانشگر ـ سلجوقی 1 کدامن، 5پاکدامن طلان ـ حسین رمضان یخی و سرهنگ ظهیری (در جلسه مزبور شخص اخیر را افسر سازمان امنیت معرفی می نمودند).در این جلسه دانشگر ضمن صحبت خصوصی با چند نفر دیگر اظهار می داشت.
اکنون در بنگاه راه آهن بیشتر مشاغل حساس را به عناصر توده ای واگذار نموده از جمله تقی افراخان با آن همه سوابق فعالیت در حزب توده بهترین مشاغل را در راه آهن عهده دار می باشد.
دانشگر اضافه کرد افراخان علاوه بر سوابقی که قبلاً در منحرف ساختن افراد در زمینه فعالیت های حزب توده داشته در حال حاضر نیز واسطه تماس زنان بدکاره با بعضی از رجال این کشور (علم ـ سپهبد نصیری) می باشد و به همین جهت همواره از ناحیه مقامات ذی نفوذ از وی جانبداری می شود لکن افرادی نظیر من به واسطه عدم ارتباط و بستگی به مقامات سرشناس امکان ترقی و پیشرفتی برایشان وجود نخواهد داشت.
دانشگر همچنین افزود.
چندی است برای احراز یک موقعیت مناسب اداری به جمال امامی1 و نورالدین امامی2 متشبث شده ام لکن چون در این زمینه رشوه ای نپرداخته ام تاکنون نتیجه ای نیز نگرفته ام.
بعد از پایان اظهارات دانشگر پاکدامن ضمن بدگویی از اسداله رشیدیان گفت اگر رشیدیان شخص با شرفی بود نسبت به سرهنگ ظهیری عضو سازمان امنیت این همه اظهار صمیمیت نمی کرد.
سپس طلان شروع به صحبت کرد و گفت در نظر دارم جشنی ترتیب بدهم و از آقای رشیدیان نیز درخواست کرده ام برای شرکت سید ضیاءالدین طباطبایی در این جشن ترتیب کار را بدهند.
طلان همچنین در انتقاد از وکلای مجلس شورای ملی اظهاراتی نموده و گفت.
تا قبل از انتخاب دکتر عاملی به وکالت مجلس نامبرده در یک منزل محقر در بهجت آباد زندگی می کرد و در سال حاضر به خانه مجللی که اخیرا خریداری کرده نقل مکان نموده است.
در پرونده اسداله رشیدیان بایگانی شود.
احمدی بخش 322 رشیدی
توضیحات سند:
1ـ جمال امامی در سال 1282 شمسی متولد شد.پس از پایان تحصیلات متوسطه برای ادامه تحصیل راهی بلژیک شد و در رشته اقتصاد ادامه تحصیل داد.
در اوایل جنگ بین الملل دوم به ایران بازگشت و در وزارت دارایی استخدام شد.
چندی ریاست اداره باربری داخلی را عهده دار بود و سپس به عضویت هیئت مدیره بانک رهنی درآمد.
جمال در انتخابات دوره چهاردهم ـ 1322ش.
به مجلس شورای ملی راه یافت.
در مجلس «لیدر» جریان مرتبط با انگلیس بود.
تأسیس حزب عدالت با همکاری علی دشتی، عبدالرحمن فرامرزی، احمد هومن، ابراهیم خواجه نوری جایگاه امامی را ارتقاء بخشید، به ویژه آن که مدتی نیز رهبری حزب را به عهده داشت.
ایستادگی در برابر حزب توده و جریان وابسته به اتحاد جماهیر شوروی، شهرت او را دو چندان نمود.
در دوره پانزدهم مجلس نیز حضور داشت و در کابینه های عبدالحسین هژیر نخست وزیر مدافع سیاست انگلستان و کابینه محمد ساعد مراغه ای، به وزارت رسید.
امامی در دوره شانزدهم نیز از تهران به نمایندگی انتخاب شد.
در اوج جریان نهضت ملی شدن صنعت نفت، مبارزات ضد استعماری مردم ایران علیه سلطه انگلیس، وی از در مخالفت با ملی شدن نفت درآمد.
با کشته شدن هژیر، قتل رزم آرا و تهدید حسین علاء که به ترتیب بر صندلی صدارت تکیه زده بودند، موضوع نفت از یک سوی روند نهضت از دیگر سوی سیر تکاملی داشت.
فراکسیون مدافع ملی شدن صنعت نفت در برابر تهدیدات انگلستان ایستادگی می کرد.
از سوی دیگر فتاوی مراجع و علما برای ادامه مبارزه علیه انگلیس و تهدیدات فداییان اسلام و این که می گفتند تمامی موانع در راه ملی شدن نفت را از سر راه بر می داریم ادامه داشت.
هنگامی که سخن از انتخاب نخست وزیر و مجری ملی شدن صنعت نفت شد، جمال امامی دکتر محمد مصدق را پیشنهاد کرد! مورخان، دلایلی براین انتخاب می شمارند.
دسته ای آن را یک اشتباه می دانند.
پیشنهاد امامی مبنی بر انتخاب مصدق، مورد پذیرش قرار گرفت.
از آغاز کار دولت مصدق، امامی و جریان انگلیسی در سه جبهه وارد عمل شدند: 1ـ مخالفت با دولت، ملی شدن نفت، کارشکنی در روند کار.
2ـ اختلاف افکنی و گسترش نفوذی ها برای شکاف در رهبری 3ـ هماهنگی با دربار، امریکا و انگلیس برای یک کودتای ضد ملی در این مسیر، عوامل امریکا و انگلیس موفق شدند ابتدا مسیر نفت را منحرف کرده و سپس کودتا را به پیروزی برسانند.
در داخل مبارزان نیز «نفوذی ها» و «عوامل استعمار» حضور داشتند و روحیه ضد اسلامی و ضد روحانی برخی رجال، به این توطئه کمک کرد.
و شد آن چه نباید می شد.
پس از کودتا، جمال امامی سناتور شد.
در تمام مدت سناتوری نیز منزل وی محل رفت و آمد رجال سیاسی بود و در سال 1338 علیرغم خواسته اش، به عنوان سفیر ایران عازم ایتالیا شد و در اواخر سال 1342 به ایران بازگشت.
در این دوران سیر نزولی قدرت و موقعیت او شاهد هستیم.
وی به تدریج به حاشیه کشانده شد، همان گونه که بسیاری از رجال وابسته به انگلستان این گونه شدند.
جمال امامی در جوانی با یک دوشیزه بلژیکی ازدواج کرد.
حاصل این ازدواج دختری به نام «عصمت» بود که با خانواده امینی وصلت کرد.
زندگی زناشویی امامی به زودی از هم پاشید.
امامی بیشترین اوقات خود را به قمار و جلسه با علی دشتی، عبدالرحمن فرامرزی، ابراهیم خواجه نوری می گذاشت.
برادرش نورالدین و نظام الدین گذراند.
2ـ نورالدین امامی فرزند یحیی در سال 1287 شمسی به دنیا آمد.
مشاغل دولتی خود را در سال 1306 از دادگستری آغاز و مدت 36 سال نیز در بانک ملی خدمت کرد و سرانجام در پست ناظر دولت در بانک مرکزی بازنشسته گردید.
او نایب رئیس مجلس شانزدهم بود و گویا در مجلس سنا هم عضویت داشت.
در اسناد بیوگرافی وی در ساواک چنین آمده است : «نامبرده مدیرعامل ورلد اکسپرس فرزند حاج امام جمعه خوئی و برادر جمال الدین امامی (سناتور معروف) است که مدتی نیز عضو حزب ملیون بوده و در واقع پس از وقایع شهریور 1320 وارد کار سیاسی شده است.
او در ابتدا عضو حزب عدالت و سپس حزب مردم و در وقایع آذربایجان فعالیت زیادی داشته است.
وی از مالکین بزرگ آذربایجان بوده است که در زمان حکومت پیشه وری، املاکش ضبط گردیده است.
وی برخی اوقات علی رغم آن که روضه خوان است، روحانیون و مذهب را مسخره می کند و به دلقک شاه مشهور است.
در دوره های 15 و 16 از خوی به نمایندگی مجلس شورای ملی انتخاب شده است و در دوره های 17 و 18 و 19 نمایندگی مردم تبریز را عهده دار بوده است.
در دهه 1350 وی مذهب وهابیگری را تبلیغ می کرده است و در جمعیت آزادی به دبیرکلی دکتر ارسنجانی عضویت داشته است.
در مرداد 1335 طی نامه ای به تیمسار فرماندار نظامی تهران ضمن محکوم کردن مصدق و حزب توده، وفاداری خود را به شاه تأیید کرده است».
ر.ک : وقایع اتفاقیه و شرح احوال رجال، ص 82.
پارلمان ایران، ص 43.
روزنامه کیهان، شماره 6922، سال 1345.
ر.ک : اسناد ساواک، پرونده های انفرادی.