انجام تظاهرات اخلالگرانه در شهرهای قم و کاشان
متن سند:
1ـ بدنبال تظاهرات اخلالگرانه در بعدازظهر روز 8 /8 /57 (2537 شاهنشاهی)
شهر قم، یکنفر از تظاهرکنندگان بنام سیدعلی عفت نژاد از ناحیه سر مورد اصابت
گلوله واقع که به بیمارستان اعزام و تحت مداوا قرار گرفته است.
تظاهرات مذکور بطور پراکنده در برخی از خیابانهای شهر قم تا ساعت 2300
ادامه داشته و تظاهرکنندگان سپس متفرق شده اند.
2ـ در ساعت 1900 روز 8 /8 /57، حدود 3000 نفر از تظاهرکنندگان در
خیابانهای شهر کاشان بتظاهرات خیابانی پرداخته و مبادرت بدادن شعارهای
مضره و ضدامنیتی نموده اند.
تظاهرکنندگان در ساعت 2100 متفرق شده اند.
ضمنا خبر واصله حاکیست که در روز 8 /8 /57، 30 نفر سرباز از طریق تیپ
زرهی قزوین در اختیار شهربانی کاشان قرار گرفته است.
3ـ ساعت 0800 روز 9 /8 /57، عده ای از قشریون مذهبی، فرهنگیان و
دانش آموزان بمنظور اجرای برنامه راه پیمائی در مقابل منازل آیات ثلاثه
(شریعتمداری، گلپایگانی و مرعشی نجفی) در قم تجمع نموده اند.
نظر باینکه آیات مذکور تمایلی بشرکت در چنین برنامه ای از خود نشان ندادند،
لذا افراد مورد بحث بطرف منزل روح اله خمینی و شیخ حسینعلی منتظری (شیخ
حسینعلی منتظری شب هنگام مورخ 8 /8 /57 از زندان آزاد و رهسپار قم شده
است) رفته و ضمن دادن شعارهای ضدملی و میهنی در حالیکه عکسهایی از
روح اله خمینی را در دست داشته اند، به راه پیمائی پرداخته و در میدان فرح
(مدخل شهر قم) اجتماع و در ساعت 1230 به نماز جماعت برگزار و پس از
خاتمه نماز جماعت، حدود ساعت 1330 روز مذکور بشهر قم مراجعت کرده اند.
جمعیت مذکور حدود 25 هزار نفر بوده که یکهزار نفر زن چادری نیز در بین آنها
دیده شده است.
1
4ـ روز 9 /8 /57، بعلت انجام تظاهرات مذکور، بازار و دکاکین شهر قم بحالت
نیمه تعطیل درآمده است.
ارزیابی خبر :
خبر صحت دارد.
اقدامات انجام شده :
مراتب به نخست وزیری اعلام گردیده است.
توضیحات سند:
1ـ از ساعت شش صبح امروز
(9 /8 /57) «مأموران نظامی
منزل حضرت آیت الله
العظمی شریعتمداری را
محاصره نموده و کلیه
راه هایی که به منزل ایشان و
حضرت آیت الله العظمی
روحانی منتهی می شد مسدود
نموده و حتی به نمایندگان
حضرات آیات عظام اجازه
ورود به منازل شان را ندادند و
مردم که با این وضع روبرو
شدند از ساعت 9 صبح در
اطراف منزل حضرت آیت الله
العظمی خمینی واقع در
کوچه یخچال قاضی اجتماع»
کردند و تظاهرات از همین
نقطه آغاز شد.
(رستاخیز، ش
1052، ص 14) همین منبع
می نویسد که جمعیت هنگام
عبور از جلوی ساختمان
حکومت نظامی به سربازانی
که آن جا پاس می دادند، ادای
احترام کردند و نیز در مقابل
حرم حضرت معصومه (س)
به ارتشیان احترام گذاشتند و
به روی آن ها گلاب پاشیدند.
در این تظاهرات میدان فرح به
نام میدان امام خمینی
نام گذاری شد.
در بولتن مشابهی خبری هم از
کاشان آمده که چنین است :
«ساعت 0900 روز 9 /8 /57
حدود 500 نفر از قشریون
مذهبی ضمن انجام تظاهرات
خیابانی در شهر کاشان
مبادرت به دادن شعارهای
مضره نموده و سپس متفرق
شده اند.
ضمنا در ساعت
1800 روز مذکور حدود دو
هزار نفر از تظاهرکنندگان در
خیابان های شهر کاشان
مبادرت به تظاهرات نموده و
سپس متفرق شده اند.
» امروز
(9 /8 /57) شایعه هجوم
چماق داران به کاشان در
سطح شهر شنیده می شد و
مردم این شهر حالت دفاعی
گرفته بودند.
(کیهان، ش
10601، ص 3)
در سندهای ساواک که در
قالب بولتن های روزانه تدوین
شده خبری هم از تظاهرات
مردم تفرش آمده که امروز
(9 /8 /57) بین ساعات 6 تا
هفت بعدازظهر صورت
گرفت.
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک - کتاب 14 صفحه 470

