ریاست دفتر والاحضرت شاهدخت شهناز پهلوی
تاریخ سند: 13 مرداد 1341
ریاست دفتر والاحضرت شاهدخت شهناز پهلوی
متن سند:
شماره: ب /1877 /10874 تاریخ:13 /5 /1341ریاست دفتر والاحضرت شاهدخت شهناز پهلوی
عین دادخواست مورخه 8 /4 /41 زارعین خرکی بجنورد متعلق به والاحضرت شاهدخت شهناز پهلوی راجع به میزان بهره مالکانه که به این اداره رسیده است از لحاظ ارتباط موضوع و رسیدگی به جریان به پیوست ایفاد می‌گردد.
املاک و مستغلات پهلوی1
10/مرداد /41
توضیحات سند:
1. سازمان املاک و مستغلات پهلوی: پس از استعفا و تبعید رضاشاه در شهریور ۱۳۲۰، موجی از درخواست برای بازپس‌گیری اموال توقیف‌شده توسط رضاشاه به وجود آمد که به مجلس و مطبوعات کشیده شد. محمدرضا پهلوی در ۳۰ شهریور ۱۳۲۰ در یکی از نخستین اقدامات خود تمام املاک، مستغلات و کارخانجاتی را که از پدرش به وی رسیده بود، به دولت واگذار کرد تا در عمران و آبادانی کشور و امور خیریه صرف شود و اگر کسانی باشند که نسبت به املاک ادعای غبنی داشته باشند، پس از رسیدگی به شکایت آنها از محل همین املاک رفع ادعا بشود.در ۲۰ تیر ماه ۱۳۲۸ دولت با ارائه لایحه‌ای به مجلس درخواست بازگشت این اموال به خاندان پهلوی را کرد و بر اساس ماده واحده‌ای که در مجلس تصویب شد، مقرر گردید که این اموال با نام «موقوفه خاندان پهلوی» اداره و عواید ناشی از آن صرف امور خیریه شود. محمدرضا پهلوی هم دستور تأسیس «سازمان املاک و مستغلات پهلوی» را جهت اداره دارایی‌های مذکور صادر کرد. در ۱۳۳۷ «بنیاد پهلوی» جایگزین سازمان املاک و مستغلات پهلوی شد و محمدرضا شاه بخشی از مایملک خود از مهمانخانه‌ها، سهام کارخانه‌ها، شرکت‌ها و بانک‌ها را در اختیار این بنیاد قرار داد. در مهر ۱۳۴۰، شاه فرمان وقف دارایی بنیاد پهلوی به امور خیریه را صادر کرد.
محمدرضا شاه در آخرین ماه‌های سلطنتش، همزمان با اوجگیری انقلاب، کلیه املاک اختصاصی خود را به بنیاد پهلوی انتقال داد. یکی از برنامه‌های اصلی دولت شاپور بختیار بازگرداندن بنیاد پهلوی به دولت بود. مجلس شورای ملی لایحه بازگرداندن بنیاد پهلوی به دولت را، که به گفته بختیار به کانون فساد تبدیل شده بود، در این دوران تصویب کرد.