موضوع : فعالیت فراماسونری در دانشگاه پهلوی
تاریخ سند: 5 بهمن 1349
موضوع : فعالیت فراماسونری در دانشگاه پهلوی
متن سند:
از : 7/ه به : 321 شماره : 14040/ ه عده ای از فراماسونهای شیراز از جمله آقایان دکتر کامبیز قربان رئیس دانشکده کشاورزی.دکتر بهرام جاوید رئیس دانشکده دندانپزشکی.
دکتر جواد بازرگانی رئیس اداره پذیرش دانشگاه پهلوی که بعضا در جلسات لژ شیراز1 شرکت می نمایند ارتباطهای نزدیکی با آقای دکتر هوشنگ نهاوندی رئیس دانشگاه پهلوی دارند.
گفته می شود ایشان نیز از فراماسونهای تهران می باشند.
نظریه یکشنبه : 1ـ خبر قابل بررسی و تحقیق بیشتری است.
2ـ به احتمال قوی آقای دکتر نهاوندی به یکی از لژهای فارابی و مشعل2 وابستگی دارد.
نظریه چهارشنبه.
نظریه یکشنبه مورد تأیید است.
نظریه 7/ه ـ در مورد وابستگی آقای دکتر نهاوندی به لژ و اینکه نامبردگان در متن خبر از نزدیکان و محارم آقای دکتر نهاوندی ریاست دانشگاه پهلوی می باشند بعید به نظر نمی رسد و نظر آن مدیریت کل را به گزارش 12382/ه ـ 18 /9 /49 که از طریق بخش 321 تقدیم گردیده معطوف می دارد.
دکتر هوشنگ نهاوندی ـ 417059 ـ 4 ب فعلاً بایگانی شود
توضیحات سند:
1ـ لژ شیراز : شعبه لژ روشنائی در شیراز بود که در جریان پیوستن کلیه لژهای فراماسونری به لژ بزرگ ایران با نام لژ شیراز استقرار یافت.شماره این لژ در ردیف لژهای وابسته به لژ بزرگ اسکاتلند 1642 بود، اما پس از تشکیل لژ بزرگ و پیوستن لژهای فراماسونری به آن، در ردیف شماره 23 لژ بزرگ ایران به ثبت رسید.
در سالهای پایانی دهه چهل مهم ترین تحول در سازمانهای فراماسونری داخل کشور، تأسیس لژ بزرگ و تلاش برای ادغام سایر لژها در آن بود.
بدین منظور حرکتی آغاز شد تا کلیه لژهای زیرنفوذ فراماسونری کشورهای انگلیس، فرانسه و آمریکا به لژ بزرگ بپیوندند.
از این رو، تأسیس لژ بزرگ شیراز را می توان در همین راستا ارزیابی نمود.
البته این نکته در گزارش های ساواک به صراحت مطرح نشده است، بلکه باید از خلال اسناد و گزارش ها و با تأمل در اهداف اصلی ساواک از به کنترل درآوردن جلسه های فراماسونری به آن پی برد.
نگاهی به گزارشهای ساواک بر این نکته تأکید دارد که بروز اختلافات، در سال 1338 میان استادان دانشگاه پهلوی شیراز از یک سو، با ریاست وقت دانشگاه شیراز، ذبیح قربان، از سوی دیگر، که به برملا شدن برخی از اطلاعات مربوط به اسرار فراماسونری لژ حافظ در شیراز انجامید؛ به پیدایش زمینه های تشکیل لژ شیراز منجر شد.
ر.ک: اسناد فراماسونری در ایران، ج دوم، صص 85ـ93.
2ـ لژ مشعل: در شمار آخرین لژهای فراماسونری است که به شماره 131 زیرنظر گراندلژ ناسیونال دوفرانس در ایران تأسیس شد.
پس از تشکیل لژ بزرگ، لژ مشعل در ردیف 27 آن به ثبت رسید.
ر.ک، اسناد فراماسونری در ایران، ج دوم، ص 194.