موضوع : آیت اله گلپایگانی
تاریخ سند: 5 مرداد 1348
موضوع : آیت اله گلپایگانی
متن سند:
از : 9/ه به : 316 شماره : 4536 /9 ه روز 29 /4 /48 فرزند آیت اله گلپایگانی به نیشابور وارد و با کمک رضا نجفی صورت اسامی طلاب نیشابور را تهیه و روز 30 /4 /48 بمشهد مراجعت مینماید مبلغ شهریه ایکه جهت پرداخت بطلاب نیشابور لازم است /20 هزار تومان میشود.از روز 31 /4 /48 بدستور آیت اله گلپایگانی سیدمحمد حسین مصباح موسوی نماینده آیت اله حکیم و شاهرودی در مشهد بهریک از طلاب معیل مبلغ /250 ریال و مجرد 200 ریال شهریه پرداخت مینماید و مبلغ پرداختی جهت تقسیم بین طلاب در حدود 50 هزار تومان میشود.
آیت اله گلپایگانی اظهار نموده است مبلغی هم بین وعاظ و علماء تقسیم خواهد کرد.
روز 31 /4 /48 گلپایگانی بچند نفر از طلاب و علماء از جمله شیخ کاظم دامغانی و مصباح و سید حبیب مداح اظهار مینماید قبلاً تصمیم بمسافرت بمشهد را نداشتم ولی از هنگامیکه مصمم باین سفر شدم تا زمان ورود 12 ساعت بیشتر طول نکشید در مشهد ابتداء آقایان لطفی کرده و بدیدن میآمدند ولی در حال حاضر خیلی کم لطفی میشود من معتقدم بایستی جامعه روحانیت و طلاب در استان خراسان تقویت شوند در نظر دارم اگر نصرتی خداوند عطا فرماید از این ببعد شهریه مستمر بطلاب حوزه علمیه مشهد و بعضی از شهرستانهای خراسان را بپردازم چندین ماه است که شهریه طلاب مقیم دو شهرستان سبزوار و دامغان را میدهم.
روز 30 /4 /48 چند نفر از طلاب حوزه علمیه قم بنزد گلپایگانی آمده و از فرزند وی شهریه خود را دریافت مینمایند از جمله شیخ حسین ربانی پس از دریافت شهریه بآقای گلپایگانی اظهار مینماید بنده عازم قم هستم آیا امری حضرت آیت اله دارند یا خیر؟ گلپایگانی اظهار مینماید: سلام مرا بکلیه دوستان برسانید و اگر از حال من سئوال شد بگویید حالش خیلی خوب است و پس از ده روز دیگر بقم خواهم آمد از وقتی بمشهد وارد شده ام مرتبا طلاب از من درخواست کمک را دارند و طلاب اینجا خیلی فقیر و گدا هستند فعلاً که دستور داده ام بآنها تقسیم عمومی بشود.
شیخ احمد شاهرودی اقداماتی که گلپایگانی مینماید از جمله تحریک علماء و طلاب جهت زیارت مشارالیه و نیز سید حبیب مداح در چندی قبل در منزل مصباح اشعاری در مدح گلپایگانی خوانده است.
توضیح منابع خبر ـ بیان گلپایگانی درباره طلاب مشهد (مراجعه طلاب به گلپایگانی و درخواست کمک از او و اظهار وی که طلاب گدا هستند) باعث رنجش طلاب شده است.
تقسیم وجه بین طلاب شهرستان نیشابور و منبری و زیارت نامه خوانها از ناحیه گلپایگانی هنوز شروع نشده است آیت اله شیخ احمد شاهرودی بتمام مدارس علمیه مشهد ابلاغ نموده است که بمنظور قدردانی و تشکر از آیت اله گلپایگانی در بعدازظهر 1 /5 /48 از هر مدرسه ده نفر بحضور وی بروند و ضمن تشکر و دست بوسی تقاضا نمایند که کمک خود را بطلاب و حوزه علمیه مشهد ادامه داده و این عمل ایشان در بهبود وضع روحانیت و تقویت جامعه روحانیون مؤثر خواهد بود.
نظریه منابع خبر ـ تقسیم وجه بین طلاب و علماء از ناحیه گلپایگانی موضوعی است که در بین کلیه علما و روحانیون و مراجع متعارف بوده و جنبه عادی دارد و این عمل مشارالیه همانطوریکه تمام علماء مبادرت بدین اقدام مینمایند روشی است عادی و جاری بین مراجع و آیات کشور جالب نبوده و جلب توجهی ننموده است ولی تصمیم وی درباره ادامه شهریه در حوزه علمیه مشهد و بعضی از شهرستانها و ابراز اینکه روحانیت در خراسان باید تقویت شود جنبه تبلیغ داشته و چنانچه عملی شود (بطور دائم شهریه پرداخت نماید) باعث بزرگداشت و تقویت او خواهد گردید و نیز نظرش از این کار تبلیغ و در نتیجه کسب درآمد و عایدات بیشتر است.
نظریه رهبر عملیات : 1ـ تقسیم شهریه از طرف گلپایگانی بین طلاب یک عملی است عادی و متعارف بین تمام علماء لذا این اقدام مشارالیه جلب توجه ننموده بلکه این کار را یک وظیفه تلقی نموده و از مرحله عادی تجاوز نکرده است.
2ـ در صورتیکه تقسیم وجه از ناحیه گلپایگانی (همانطوریکه اظهار نموده) بطور مستمر و همیشگی باشد علاوه براینکه تبلیغی است در بزرگداشت او وجهه او را بالا برده و در نتیجه عایداتش زیاد می شود و هدف کلی وی کسب درآمد و وجهه است اما چنانچه ترتیبی داده شود که عایدات و درآمد گلپایگانی کم و در نتیجه نتواند بتعهدات و قولیکه بطلاب حوزه علمیه و روحانیون خراسان داده است عمل نماید علاوه براینکه در خراسان درآمدی نخواهد داشت کلیه طلاب و وعاظی که بانتظار شهریه مستمر و همیشگی میباشند نسبت بوی بدبین شده فوق العاده در تضعیف و خورد کردنش مؤثر خواهد بود خواه ناخواه تمامی طلاب و جامعه روحانیون خراسان علیه وی تبلیغ خواهند نمود (زیرا مسئله مادیات در بین است آنهم آخوند طایفه) و بی اغراق در سراسر کشور مفتضح میشود ایمان راسخ دارد که این عمل وی (قول پرداخت شهریه دائمی) ناشیانه بوده و اینکه واقعا بخود و قدرت مالی خود ایمان کامل داشته است که مبادرت باینکار کرده و اگر بطور دقیق روشی اتخاذ گردد که صدرصد از درآمد او بکاهد باتوجه باینکه بمصباح نماینده شاهرودی و حکیم دستور داده است همه ماهه عینا مانند حکیم و شاهرودی بطلاب شهریه خواهد داد و در نتیجه قادر باجرای تعهدات خود نشود واقعا او را به بدترین و ضعفی مفتضح مینمایند بهمین لحاظ معتقد است که هرچه وی از این قبیل قولها و تعهدات بطلاب و علماء بدهد باتوجه بضیق مالی که در آتی خواهد داشت در تضعیف و خورد کردنش مؤثر است.
3ـ بسید حبیب مداح که از جیره خواران اوقاف است توسط مدیرکل اوقاف خراسان بنحو مقتضی تذکر لازم داده شده وی اظهار ندامت نموده است و نتیجه مطلوب نظر است.
4ـ وسیله مدیرکل اوقاف خراسان بآیت اله شاهرودی تذکر داده شد و از اقدام وی له گلپایگانی بنحو مقتضی جلوگیری گردید.
5 ـ رویهمرفته تا بحال از ناحیه حوزه علمیه و روحانیون مشهد اقدامی که در بزرگداشت و کسب وجهه وی مؤثر بوده باشد بعمل نیامده و بنحو محسوسی که خود نیز احساس نموده مسافرتش بی اهمیت جلوه گر و از ناحیه علماء و وعاظ نسبت باو بی اعتنایی شده است.
6ـ مقرر فرمایند در زمینه کاهش درآمد وی اقدام لازم معمول که فوق العاده در تضعیف و در آتی مؤثر است.
آقای اوانی ـ گزارش عرضی تهیه ضمنا اگرچه در شرایط موجود امکانی برای پرداخت شهریه بیشتر جهت طلاب خراسان بعید بنظر میرسد معهذا بررسیهای لازم بعمل خواهد آمد در صورت عملی شدن موضوع با ایجاد محدودیتهای لازم مانع این کار خواهد شد.
8 /5 ضمنا بهره برداری شود.