گزارش درباره : اقدامات دولت در مورد رفع تضییق از روحانیون شیعه عراق
تاریخ سند: 27 آذر 1356
گزارش درباره : اقدامات دولت در مورد رفع تضییق از روحانیون شیعه عراق
متن سند:
از : 312 محترما به استحضار می رساند: در مورد اقدامات دولت شاهنشاهی ایران برای رفع تضییق از روحانیون شیعه ایران مدارکی از وزارت دربار شاهنشاهی به ساواک ارسال گردیده بود که در اجرای او امر به سازمانهای اطلاعات و امنیت قم ـ فارس ـ خراسان و اصفهان ارسال گردید تا به رؤیت آیات طراز اول برسد.سازمان اطلاعات و امنیت قم نتیجه مطالعه مدارک مذکور را توسط آیات اله شریعتمداری و شهاب الدین نجفی مرعشی، اعلام کرده بود که طی گزارشی به عرض رسیده است.
اینکه سازمانهای اطلاعات و امنیت فارس و خراسان نیز نتیجه مطالعه مدارک را توسط آیات منطقه استحفاظی خود بشرح زیر گزارش کرده اند: 1ـ سازمان اطلاعات و امنیت فارس : مدارک ارسالی در اختیار آیت الله بهاءالدین و پسرش مجدالدین محلاتی گذارده شد.
پس از مطالعه مفاد مدارک اظهار نمودند: در مورد تضییقاتی که برای آیت الله خوئی فراهم شده اطلاعی ندارد.
پیشنهاد نمودند چنانچه مصلحت باشد مراجع تقلید تلگرافی به نجف مخابره و از احوال آیت الله جویا شوند.
سازمان فارس اضافه کرده به آیت الله و پسرش گفته شد، به نظر نمی رسد مخابره تلگراف ضرورتی داشته باشد.
معهذا تقاضا کرده اند که مجددا به آنها جواب داده شود.
سازمان مذکور خواستار اعلام نظریه در این مورد شده است.
2ـ سازمان اطلاعات و امنیت خراسان : با آیات اله سیدعبداله شیرازی1، کاظم دامغانی، محمدرضا بروجردی و شیخ محمدرضا نوغانی ملاقات و مفاد مدارک ارسالی برای آنان قرائت گردید.
غیر از آیت الله سیدعبداله شیرازی که مطالبی بشرح زیر عنوان نمود، بقیه از اقدامات دولت در این مورد اظهار رضایت نمودند و عمل دولت را ستودند.
آیت الله شیرازی گفته: اقدامات دولت شاهنشاهی ایران برای پشتیبانی از شیعیان عراق کافی نیست.
چنانچه اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر در ملاقات با صدام حسین یکی از شرایط برقراری روابط را تثبیت و روشن کردن وضع حوزه علمیه نجف و آیت الله خوئی و شیعیان عراق عنوان می فرمودند، وضع شیعیان عراق به این صورت در نمی آمد.
سازمان اطلاعات و امنیت خراسان اضافه کرده : از فحوای کلام اظهارات شیرازی چنین استنباط می گردد که دولت باید استقرار حکومت خود را برپایه حمایت از روحانیون قرار دهد.
آیت الله شیرازی فردی است که خود را کمتر از آیت الله خویی نمی داند و تلاش او این است که از یک طرف هواداران خود را نسبت به خود مؤمن نگهدارد و هم از طرفی عملی انجام ندهد که مقامات دولتی درباره او تضییقاتی بوجود آورند.
و انتظار او از دولت عکس العمل شدید علیه حکومت بعثی عراق است.
سازمان مذکور همچنین افزوده: چون آقای استاندار در مجالس و محافل مختلف با برخی از روحانیون ملاقات دارند مفاد نامه برای ایشان نیز قرائت گردید تا بر حسب مورد مطرح نمایند.
تقاضای آیت الله شیرازی دخالت در امور داخلی عراق است که نه مصلحت است گفته شود و نه آنها ترتیب اثر می دهند.
از طبقه بندی سری خارج و به طبقه بندی خیلی محرمانه تبدیل گشت.
در کلاسه شخصی 58472 بایگانی شود.
18 /10 /36 به عرض تیمسار ریاست ساواک رسید.
تاریخ 27 /9 /36
توضیحات سند:
1ـ آیت الله سید عبداللّه شیرازی در سال 1271ش، در شهر شیراز به دنیا آمد.در 15 سالگی به دنبال مبارزه پدرش مرحوم آیت الله سید محمدطاهر شیرازی با استبداد قاجار و نفوذ استعمار انگلیس، به مدت شش ماه هر دو به سیوند تبعید گردیدند.
سید عبداللّه شیرازی پس از طی دوره های مقدمات و سطح در سال 1333 ق به منظور ادامه تحصیل رهسپار نجف اشرف شدو در محضر آیات عظام نائینی، سیدابوالحسن اصفهانی و ضیاءالدین عراقی درس خارج فقه و اصول را به پایان رساند و به درجه اجتهاد نایل گردید و مدتی در حوزه علمیه نجف به تدریس پرداخت.
در جمادی الثانی 1345 به زادگاهش بازگشت.
در اثر روی کار آمدن رژیم پهلوی، اوضاع اجتماعی و فرهنگی ایران در این زمان آشفته بود.
آیت الله شیرازی به منظور مقابله با سیاست های ضد مذهبی رضاشاه با علمای شیراز، اصفهان و قم و به ویژه حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی تبادل نظر کرد تا جبهه واحدی از روحانیون در دفاع از ارزش های دینی ایجاد شود.
در همین زمان تصدی مدرسه علمیه خان و امامت مسجد باقرآباد شیراز را عهده دار بود.
در سال 1314 که ماجرای قیام گوهرشاد در مشهد پیش آمد ایشان نیز آن زمان در مشهد بود و به جرم مشارکت در قیام دستگیر و به تهران اعزام گردید و مدتی در زندانهای رضاشاه بود.
پس از رهایی از زندان به نجف رفت و در حوزه علمیه آن شهر به تدریس و تألیف همت گماشت.
در سال 1363 ق آیه اللّه سیدابوالحسن اصفهانی، ایشان را شایسته مقام مرجعیت معرفی کرد و پس از رحلت آیت الله اصفهانی در 1365 ق به عنوان مرجع شناخته شد.
در سال 1373 ق اولین مدرسه علمیه خود را در نجف تأسیس کرد و تا زمان اقامت در عراق چندین مدرسه، مسجد و کتابخانه در شهرهای مختلف عراق بنیان نهاد.
از ابتدای نهضت انقلابی حضرت امام، ایشان در به ثمر رساندن انقلاب اسلامی همواره حضرت امام را کمک می کرد.
در ذیقعده 1395 برابر با آذرماه 1354 به سبب فشارهای حکومت بعث عراق نسبت به ایرانیان به ویژه روحانیان وی مجبور شد به ایران مهاجرت کند و در شهر مشهد اقامت گزید و تا پایان زندگی در این شهر سکونت داشت.
از جمله آثار ایشان می توان به عمده الوسائل، حاشیه العروه الوثقی، ذخیرۀ ـ العباد، ذخیره الصالحین، کتاب القضاء، پوشش زن در اسلام، امام و امت و مناظرات ده گانه اشاره کرد.
آیه اللّه شیرازی در سال 1363 ش، دارفانی را وداع گفته و در جوار مرقد مطهر امام رضا (ع) به خاک سپرده شد.