موضوع: سید طبسی پیشنماز مسجد گوهرشاد مشهد
تاریخ سند: 15 دی 1348
موضوع: سید طبسی پیشنماز مسجد گوهرشاد مشهد
متن سند:
از: 316 تاریخ: 15 /10 /1348به: 20 ﻫ 3 شماره: 17695 /20 ﻫ 3
موضوع: سید طبسی پیشنماز مسجد گوهرشاد مشهد1
نامبرده بالا اخیراً از مشهد به تهران آمده و میهمان سید محمود طالقانی2 و سید ابراهیم موسوی حسینی می‌باشد و در تاریخ 11 /10 /48 در جلسه متشکله در مسجد هدایت3 حضور داشت.
نظریه منبع . منبع نظری ندارد.
نظریه رهبر عملیات . رهبر عملیات نظری ندارد. آمال
نظریه 20 ﻫ 3. 20 ﻫ 3 نظری ندارد.
این شخص سید عباس طبسی و از طرفداران جدی آیت‌اله قمی می‌باشد و به گمانم بازداشتی دارد. دقیقاً تحت مراقبت باشد... بهره برداری شود. 16 /10
بهره برداری شد. 27 /10
توضیحات سند:
1. ساواک منطقه‌ای تهران، هم در سیادت و هم در امام جماعت مسجد گوهرشاد بودنِ آیت‌الله طبسی اشتباه نموده است.2. آیت‌الله سیدمحمود طالقانی، فرزند سیدابوالحسن، در سال 1289 ش دیده به جهان گشود. در خانواده‌ای اهل علم و فضیلت و دارای روحیات انقلابی و ضدظلم رشد نمود و برای نخستین بار در محضر پدر، که به لحاظ تقوا، ایشان را سرآمد پرهیزکاران یاد می‌کنند، آغاز به یادگیری مفاهیم اسلامی درس تقوا کرد.
آیت‌الله طالقانی در زمان طلبگی، آشنایی فراوانی با امام خمینی(ره) داشت و روابط متقابل آن دو بسیار بود. ایشان دروس حوزوی را در محضر آیات عظام و اساتید به پایان رساند و از آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی(ره) اجازه اجتهاد گرفت. پس از پایان تحصیل به تهران بازگشت و در مدرسه سپهسالار به تدریس علوم اسلامی مشغول شد. تبلیغ، تشکیل جلسات مذهبی، مبارزه با رضاخان باعث دستگیری وی در سال 1318ش گردید. پس از شهریور 1320 و شکست استبداد، فعالیت‌های خود را گسترش داد. در جریان نهضت ملی نفت از فعالان بود. پس از کودتای آمریکائی 28 مرداد 1332، دستگیر شد و به دلیل مخفی نمودن شهید سید مجتبی نواب صفوی در خانه‌اش، مدتی زندان بود. در کنگره جهانی «شعوب المسلمین » در کراچی شرکت نمود. در کنگره اسلامی قدس که سالی یک بار تشکیل می‌گردید، دو بار مقام ریاست هیئت نمایندگی ایران را داشت. از سوی آیت‌الله العظمی بروجردی(ره) حامل پیامی برای « دارالتقریب بین المذاهب الاسلامیه » در مصر شد. با آغاز نهضت امام خمینی(ره) از فعالان صحنه‌ی سیاست و تبلیغ بود. در سال 1341 دستگیر و پس از اندکی آزاد شد. سپس در جریان نهضت 15 خرداد بار دیگر به زندان محکوم گردید. در سال 1346 آزاد و در سال 1350 دستگیر و مدت سه سال به زابل و 18 ماه به بافت کرمان تبعید شد. در سال 1352 مجدداً دستگیر و به 10 سال زندان محکوم گردید؛ ولی با اوج‌گیری انقلاب اسلامی از بند آزاد شد. آیت‌الله طالقانی از بدو آزادی خود، بار دیگر وارد صحنه‌ی سیاست شد و با انتشار اعلامیه، ددمنشی رژیم سفاک پهلوی را محکوم نمود. با تأسیس شورای انقلاب، به ریاست آن تعیین و در سال 1358 از سوی امام خمینی(ره) به عنوان امام جمعه تهران معین شد. در 19 شهریور 1358 در اثر سکته قلبی دارفانی را وداع گفت. آیت‌الله طالقانی که مقام والائی چون حضرت ابوذر داشت و علیه ستمگران و چپاولگران مبارزه می‌نمود، در برابر دشمنان چون مالک اشتر مجری عدالت و مدافع ولایت بودند.
آیت‌الله طالقانی علیرغم زندان‌ها و تبعیدهای مکرر، چندین اثر جاودان منتشر کرد که از آن جمله است: حاشیه بر تنبیه‌الامه مرحوم آیت‌الله میرزا محمدحسین نائینی . تفسیر پرتوی از قرآن 6 جلد . تفسیر نهج‌البلاغه 2 جلد . با قرآن در صحنه 1 جلد . آینده بشریت از نظر مکتب ما . سفرنامه حج . اسلام و مالکیت . جهاد و شهادت . وحدت . آزادی . توحید . ترجمه جلد اول امام علی (ع)
اسناد مبارزاتی ایشان، در 3 جلد، تحت عناوین: بازوی توانای اسلام، ابوذر زمان و مالک اشتر دوران، منتشر شده است.
3. مسجد هدایت: در آغاز تکیه‌ای بود که در ایام محرم بر روی عزادران حسینی گشوده می‌شد. حضور آیت‌الله طالقانی(ره) در همین ایام به عنوان امام جماعت در این تکیه، با توجه به موقعیت آن، که در کنار یکی از سینماها و در جوار لاله زار، که یکی از محلات تفریح و فسق و فجور بود، قرار داشت، موجب شد تا ضمن تبدیل آن به مسجد، در سال 1327ش، این مکان را به یکی از کانون‌های مبارزه‌‌ی مکتبی . سیاسی در شهر تهران تبدیل نماید. نوشتن این بیت که: « متاع کفر و دین، بی‌مشتری نیست . گروهی این، گروهی آن پسندند » بر سر درِ مسجد و کنار سینما، خود جاذبه‌ی فروانی برای حضور جوانان در این مسجد ایجاد کرده بود. حضور دانشجویان و دانشگاهیان و برپائی جلسات تفسیر قرآن و دعوت از سخنرانان انقلابی در مسجد هدایت، این مسجد را به یکی از پایگاه هایی که همواره مورد حساسیت ساواک قرار داشت و امام جماعت آن بارها دستگیر و زندانی شد، تبدیل نمود.