تاریخ سند: 17 بهمن 1327
متن سند:
شماره : 18572 / 21020 / 1 رشت شهربانی ـ ساری شهربانی ـ گرگان شهربانی ـ خیلی خیلی فوری است ـ چون حسب الامر دولت و دستور فرمانداری نظامی تهران اشخاص زیر باید دستگیر شوند و ممکن است احیانا بان [به آن] حدود حرکت کرده باشند لازم است با نهایت دقت و جدیت وسیله مأمورین فهمیده و جدی مراقبت کرده هر یک از آنها بان [به آن] حدود آمدند فوری دستگیر و زندانی نموده نتیجه را تلگرافا اطلاع دهید و این دستور را هم بسیار محرمانه نگاهدارید.1 ـ دکتر کشاورز1 2 ـ دکتر رضا رادمنش2 3 ـ احسان طبری3 4 ـ دکتر یزدی 5 ـ انور خامه4 6 ـ قازار سیمونیان5 7 ـ احمد قاسمی6 8 ـ دکتر جودت7 9 ـ دکتر کیانوری8 10 ـ تقی روستا سرتیب صفاری اداره کارگزینی 17 /11 /27
توضیحات سند:
1 ـ فریدون کشاورز : فرزند محمد، متولد 1286 در رشت، پزشک و متخصص اطفال و فارغ التحصیل از دانشگاه فرانسه.مشارالیه که از اعضای کمیته مرکزی حزب توده بوده در سال 1325 به وزارت فرهنگ منصوب و یکی از سه وزیر توده ای کابینه قوام السلطنه بود.
بعد از 15/ بهمن / 1327 به اتفاق عده ای از سران حزب توده به شوروی متواری و غیابا به اعدام محکوم گردید.
بعد از انقلاب ژوئیه 1958 عراق یاد شده ضمن قبول تابعیت عراق به آن کشور عزیمت و فعالیت هایی را علیه حاکمیت موجود در ایران آغاز نمود.
لکن اختلافات موجود در کمیته مرکزی حزب توده در خارج از کشور منجر به اخراج وی از کمیته مرکزی گردید لذا وی با گذرنامه عراقی به اروپا مسافرت و از دولت سوئیس تقاضای پناهندگی کرد و در آنجا فعالیت خود را بین دانشجویان ایرانی مقیم سوئیس آغاز نمود و با همه تلاشی که در ژنو برای بدست آوردن شغل ثابتی نمود موفق نگردید و در سال 1341 دولت الجزایر به تقاضای وی در مورد ارجاع شغل، پاسخ مثبت داد و مشارالیه به الجزایر عزیمت و به سمت رئیس بخش اطفال یکی از بیمارستانهای وابسته به دانشگاه الجزایر مشغول کار شد.
اما پس از مدتی در اثر بروز اختلاف با رئیس بیمارستان از سمت خود برکنار و شغل بی اهمیتی در همان بیمارستان به وی ارجاع گردید.
هنگام مسافرت چوئن لای به الجزایر نامبرده با او ملاقات و ترتیب مسافرت خود را به چین داده است وی از واسطه ها و رابطین کمونیست های ایرانی طرفدار چین با مقامات چین کمونیست به شمار می آید.
لازم به ذکر است که نامبرده مدتی در آلمان شرقی سابق با گذرنامه عراقی با نام مستعار فرید عزیز اقامت داشته و از گردانندگان اصلی برنامه رادیو پیک ایران که در آلمان شرقی پخش می شد بوده است.
اسناد ساواک ـ پرونده انفرادی 2 ـ رضا رادمنش در یک خانواده ملاک لاهیجانی به دنیا آمد.
در نوجوانی به همراه گروه خالو قربان در نهضت جنگل شرکت داشت.
پس از اتمام تحصیلات متوسطه در زمره دانشجویان اعزامی به فرانسه رفت و تحصیلات دانشگاهی خود را با مدرک دکترا در فیزیک مدرن به پایان رسانید.
پس از بازگشت به ایران به همراه «گروه رشتی ها» دستگیر شد و با گروه «53» نفر محاکمه و به 5 سال زندان محکوم شد.
او در سال 1328 به اتحاد شوروی و سپس به آلمان شرقی رفت و در 24 بهمن 1362 در سن 78 سالگی درگذشت.
خاطرات کیانوری، ص 396 3 ـ احسان طبری : احسان طبری نظریه پرداز و عضو کادر مرکزی حزب توده در 1295 در شهر ساری به دنیا آمد.
وی در جوانی با دکتر تقی ارانی از مبلغان اولیه مارکسیسم در ایران آشنا شد و تحت تأثیر اندیشه او به مارکسیسم گروید.
در سال 1316 در زمره گروه «53» نفر توسط رضاخان زندانی شد و با سقوط نامبرده از زندان آزاد شد.
حمایت احسان طبری از سیاست های شوروی سابق سبب انزوایش در محافل دانشگاهی و روشنفکری شد و در سال 1332 در پی غیرقانونی اعلام شدن حزب توده، طبری نیز مخفی شد و در اواخر آن سال مخفیانه به شوروی سابق گریخت.
طبری در دوران حکومت استالین و مالنکوف و خروشچف تا سال 1336 در شوروی سابق به سر برد.
او در این کشور به عنوان شاعر و گوینده در رادیو مسکو به کار پرداخت و مجموعه ای از اشعار شعرای مشهور روسی را به شعر کلاسیک فارسی ترجمه و منتشر کرد.
طبری از مدرسه عالی حزب کمونیست شوروی سابق در رشته تاریخ فلسفه فارغ التحصیل شد و پایان نامه خود را درباره فلسفه ابن سینا نگاشت در این دوران نام طبری به عنوان اندیشمند مارکسیست ایرانی در دایره المعارف بزرگ شوروی سابق ثبت شد و با نام مستعار «شاد» مقالاتی از او درج گردید.
او سپس در سال 1336 عازم شهر لایپزیک در آلمان شرقی شد و تا پیروزی انقلاب اسلامی در ایران در این شهر اقامت گزید طبری در آلمان شرقی در آکادمی علوم اجتماعی برلین موفق به دریافت عالیترین مدرک تخصصی در رشته فلسفه شد پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران طبری همچون بسیاری دیگر از سران حزب توده وارد ایران شد اما افشای توطئه های حزب توده در ایران و دستگیری سردمداران آن به عنوان به انتها رسیدن مارکسیسم در ایران ضربه نهائی را بر اندیشه طبری زد و حصارهای پولادین تقید و وابستگی ذهنی او را فرو پاشید طبری از زندان «مصلحت گرایی حزبی» رهایی یافت و با نگارش کژراهه به افشاگری دست زد.
احسان طبری از 25 اسفند 1367 به علت ناراحتی کلیه در بیمارستان بستری شد و سرانجام روز شنبه نهم اردیبهشت 1368 در سن 72 سالگی درگذشت.
مشاهیر سیاسی قرن بیستم، احمد ساجدی، محراب قلم 7413، صص 828 ـ 928 4 ـ انور خامه ای : انور خامه ای فرزند یحیی، متولد تهران (1295)، جزء 53 نفر زندانیان سیاسی محکوم در سال 1316 است که مدت 6 سال در شهرستان تویسرکان زندانی گردیده و در سال 1327 از افراد مؤثر حزب توده و نویسنده روزنامه مردم مربوط به سازمان جوانان حزب مزبور بوده است.
یاد شده در سال 39 جهت ادامه تحصیل در رشته های روزنامه نگاری و اقتصاد به کشورهای اروپایی عزیمت و در سال 50 هنگامی که مقیم پاریس بود به سفارت شاهنشاهی مراجعه و تقاضا نموده چون سرگرم تهیه کتابی درباره مبارزه تئوریک با کمونیسم می باشد و مجبور است به مدت یک سال در کتابخانه های بزرگ پاریس به مطالعه بپردازد تربیتی داده شود در این مدت به وی کمک مالی شود و سپس به ایران مراجعت نماید و ساواک موافقت نموده است.
وی مدت 2 سال استاد اقتصاد دانشگاه کین شاسا پایتخت کنگو و همچنین دو سال استاد دانشگاه «لوانیوم» بوده است.
نامبرده در سال 1327 از حزب کناره گیری کرده و به اتفاق خلیل ملکی جمعیت رهایی و کار و اندیشه را تشکیل داده و علیه حزب توده به فعالیت پرداخته است.
مشاغل وی به شرح زیر بوده است : نویسنده روزنامه مردم ـ عضو هیئت تحریریه روزنامه رهبر ـ مدیر روزنامه حجار ـ نویسنده مقاله در روزنامه اطلاعات، نویسنده جزوه ده سال بعد از انشعاب، نویسنده مقاله در مجله نبرد زندگی، سردبیر اطلاعات هفتگی ـ رئیس دارالترجمه روزنامه اطلاعات رئیس بخش 10 فرهنگی و مدیر روزنامه پویش با تأیید صلاحیت از طرف ساواک.
اسناد ساواک، پرونده های انفرادی 5 ـ قازار سیمونیان : وی در حدود سال 1287 در خانواده ای ارمنی زاده شد.
پس از تحصیل در کالج البرز در دبیرستان اتحاد جماهیر شوروی در تهران به تدریس پرداخت و از همین دوران فعالیت های سیاسی خود را آغاز کرد که به بازداشت 7 ساله وی منتهی شد.
او پس از پیوستن به حزب توده در انتخابات مجلس چهاردهم (1322) به نمایندگی از ارامنه جنوب ایران انتخاب شد.
پس از آن مترجم ژورنال در تهران و یکی از نویسندگان مطبوعات حزب توده بود در سال 1327 به استخدام سفارت چکسلواکی درآمد و در همان سال بعد از ترور نافرجام شاه غیابا به اعدام محکوم گردید.
او از اعضای کمیته مخفی حزب توده بوده که بنابر روایتی حزب توده از طریق وی کمک های مالی از شوروی دریافت می کرده است.
اسناد ساواک، پرونده های انفرادی 6 ـ احمد قاسمی : از اعضای کمیته مرکزی حزب توده که از حزب انشعاب کرد و جانب چین را گرفت.
از وی آثاری چون : این جنگ عجیب آنطور که من دیدم، بیماری کودکی کمونیسم، جامعه را بشناسید، چند موضوع از اقتصاد، حزب توده ایران چه می گوید و چه می خواهد، شش سال انقلاب مشروطیت، قانون چیست، منشاء خانواده و دولت چاپ شده است، گزارش های محرمانه شهربانی ـ مجید تفرشی، محمود طاهر احمدی، ص 300 7 ـ حسین جودت : در سال 1287 در تبریز متولد شد.
و تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در همین شهر به پایان رسانید وی سپس در رشته فیزیک و شیمی از دانشسرای عالی در سال 1311 فارغ التحصیل شد و در همین سال از طرف دولت برای ادامه تحصیل عازم فرانسه گردید و در سال 1312 به دریافت دیپلم لیسانس دولتی در رشته فیزیک و در سال 1316 به دریافت دیپلم دکترای دولتی در علوم فیزیک از دانشگاه سوربن پاریس نائل گردید.
وی در تابستان 1316 به ایران مراجعت و تا بهمن ماه 1327 با سمت استاد فیزیک در دانشکده فنی دانشگاه تهران به تدریس پرداخت.
نامبرده در اردیبهشت ماه 1322 به عضویت حزب توده درآمده در کنگره اول به عضویت تفتیش کل و در کنگره دوم به عضویت کمیته مرکزی و هیئت اجرائیه کمیته مرکزی انتخاب شد.
در سال 1327 دستگیر و محاکمه و زندانی شد و در آذرماه 1328 به کمک سازمان نظامی حزب توده از زندان فراری داده شد و بعد از کودتای 28 مرداد از طرف دادگاه نظامی به طور غیابی به اعدام محکوم گردید.
حسین جودت در بهمن ماه 1334 از ایران خارج شد و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به ایران برگشته در حزب توده مشغول فعالیت شده عضو هیئت اجرائیه کمیته مرکزی گردید» (سیاست و سازمان حزب توده مؤسسه مطالعات و پژوهش های سیاسی ص 227 ـ اسناد ساواک، پرونده های انفرادی 8 ـ نورالدین کیانوری : نورالدین کیانوری فرزند حاج شیخ مهدی نوری در تابستان 1294 شمسی در بخش «بلده» از توابع شهرستان «نور» چشم به جهان گشود.
در سن 19 سالگی تحصیلات متوسطه خود را در مدرسه دارالفنون به پایان رسانید و در سال 1314 برای ادامه تحصیل راهی آلمان می شود کیانوری پس از گذراندن تحصیلات عالیه خود در رشته ساختمان و معماری سرانجام در سال 1319 پس از پنج سال اقامت در آلمان به ایران مراجعت می کند.
وی پس از پایان دوران نظام وظیفه در سال 1321 رسما به حزب توده ایران می پیوندند و در سال 1326 پس از برگزاری دومین کنگره حزب به سمت عضو کمیته مرکزی و عضو هیئت اجرائیه انتخاب می گردد.
در سال 1327 بدنبال ترور نافرجام شاه در دانشگاه تهران به همراه جمعی از اعضاء حزب توده دستگیر و زندانی می شود و در سال 1329 پس از فرار از زندان به زندگی مخفی روی می آورد و سرانجام در سال 1334 به شوروی می رود و پس از دو سال اقامت در شوروی راهی جمهوری دموکراتیک آلمان می شود و از سال 1351 تا اواخر 1357 تفکرات سیاسی خود را عملاً در رهبری حزب اعمال می کند.
در اواخر سال 57 پس از برگزاری «پلنوم شانزدهم» کمیته مرکزی حزب توده ایران در اسفند 57 کیانوری با اکثریت آراء به مقام دبیر اولی حزب منسوب و در اردیبهشت ماه 58 به ایران باز می گردد و تا زمان بازداشت و انحلال حزب در همین سمت باقی میماند.
اعترافات سران حزب توده، ص 397