موضوع: پلنوم نهم کمیته مرکزی حزب منحله توده1
تاریخ سند: 3 آبان 1340
موضوع: پلنوم نهم کمیته مرکزی حزب منحله توده1
متن سند:
شماره: 968/ک17 /7 /40 338 /315 در پلنوم نهم حزب منحله توده اعضاء کمیته مرکزی تصمیم داشته اند که دکتر رادمنش را از دبیرکلی حزب برکنار و بجای او ایرج اسکندری را انتخاب نمایند.زیرا رادمنش از دوستان خیلی صمیمی غلام یحیی است و عقیده دارد وی شخص وطن‌پرستی است.
نظر غلام یحیی این است که آذربایجان ایران جز آذربایجان شوروی گردد لیکن ایرج اسکندری با این نظریه مخالف بوده و می‌گوید که آذربایجان باید جز ایران بماند منتها استقلال داخلی داشته باشد.
روی همین اصل می‌خواستند که رادمنش را از دبیرکلی حزب برکنار کنند ولی نتوانستند زیرا روسها به غلام یحیی خیلی اطمینان دارند.
بعد از ائتلاف حزب دمکرات با حزب توده نفوذ غلام یحیی در هیئت اجراییه خیلی زیاد است و بخصوص که روسها هم معتقدند که باید حزب دمکرات آذربایجان تجدید حیات کرده و مثل دفعه قبل اقداماتی بکنند که آذربایجان ایران جز آذربایجان شوروی بشود.
بالاخره در پلنوم مذکور پس از مذاکرات زیاد دکتر رادمنش به دبیرکلی حزب توده ایران انتخاب شد.
در این پلنوم مجموعاً سی نفر شرکت داشته که نامبردگان ذیل جز آنان بوده اند.
1- رادمنش 2- اسکندری 3- کیانوری 1- طبری 5- فروتن 6- جودت 7- نوشین 8- بقراطی 9- امیرخیزی 10-روستا 11- بابازاده 12- غلام یحیی 13-آذرنور 14- آقایی 15- میزانی 16-آذری (پدر زن داریوش پیشه وری) کامبخش در جلسه مزبور حاضر نبوده است.
ح
توضیحات سند:
1 .پلنوم نهم از 19 تا 25 شهریور 1340 برگزار شد و مهمترین مسئله آن بررسی نتایج اجلاس احزاب کمونیست و کارگری جهان بود.
(خاطرات نورالدین کیانوری ص 395).