تاریخ سند: 19 فروردین 1348
موضوع: فرار چهار نفر از افراد گروه جزنی از زندان
متن سند:
از: 20ﻫ 1
به: 311 شماره: 18190 /20ﻫ 1
افراد گروه جزنی به اسامی مشعوف کلانتری، محمد چوپان زاده، عباس سورکی و عزیز سرمدی با طرح و تصمیم قبلی اقدام به فرار میکنند ابتدا چوبهای کوچکی ضمن درست کردن قفسه از نجارخانه دزدیده و در اطاقی که برای مطالعه در اختیار داشتهاند جمع آوری مینمایند و از سیم تخت خواب قلاب درست کرده و برای اینکه موقعیت ساختمان را بررسی نمایند با سیم داخل یکی از آجرهای سقف اطاقی که در آن محبوس بودهاند خالی کرده و بالنتیجه آب باران از سوراخ مزبور به داخل اطاق نفوذ میکند بعد از این عمل سرو صدا راه میاندازند که سقف اطاق نم داده و امکان دارد خراب شود ضمناً به متصدیان زندان گوشزد میکنند که چوپان زاده بایست برود که سقف را درست نماید با موافقت متصدیان زندان چوپان زاده به پشت بام میرود و اطراف و اکناف را بررسی سپس سقف را تعمیر میکند و به خارج از زندان نیز اطلاع میدهند که در ساعت معینی در آن حوالی اتومبیلی برای فرار دادن آنان آماده باشد.
نامبردگان طنابی که از داخل حیاط زندان برای خشک کردن لباسهای زندانیان از آن استفاده میشد باز نموده و از تختهایی که آماده نموده بودند نردبانی درست کرده و در ساعت 24:00 روز 5 /1 /48 دست به کار شده.
ابتدا قسمتی را که چوپانزاده تعمیر کرده بود به آسانی خراب کرده و از اطاق خارج میشوند درساعت 1: 00 هر چهار نفر که صورت خود را سیاه کرده بودند خود را به پشتبام رسانیده و سپس نردبان را به طرف حیاط خارج از بند آویزان.
ابتدا چوپانزاده پایین آمده و سینه خیز خود را به داخل درختها میرساند و صدای خش خش او افسر نگهبان را که تصادفاً از آن محل عبور میکرده متوجه ساخته و اسلحه کشیده دستور ایست میدهد چوپانزاده ایستاده و میگوید تیراندازی نکنید و سه نفر دیگر پشت بام هستند افسر نگهبان او را دستگیر ونردبان را پایین میکشد در این موقع کلانتری و سورکی خود را به پایین انداخته و شروع به دویدن میکنند در نتیجه یکی از نگهبانان یک تیر هوایی شلیک میکند منظور از فرار کلانتری این بوده است اتومبیلی که در خارج از محوطه زندان بوده فرار نماید ضمناً طبق مقررات زندان هر شب در ساعت معینی از زندانیان آمار میگرفتهاند ولی آن شب به علت مریض بودن همسر افسر نگهبان این کار انجام نشده است.
نظریه منبع:
1- پس از خروج چهار نفر از محوطه زندان مشارالیهم قصد داشتهاند با اتومبیل مسعود کلانتری نظری متواری گردند.
2- در صورت عملی شدن نقشه فرار سایر زندانیان این گروه نیز با طرح نقشههای دیگری فرار داده شوند.
3- بیژن جزنی از جریان فرار این عده اطلاع کامل داشته است.
نظریه رهبر عملیات:
تصمیم فرار افراد فوق الذکر از زندان قصر مورد تأیید است.
نظریه 20ﻫ1:
نظریه رهبر عملیات مورد تأیید است.
س
منبع:
کتاب
تشکیلات تهران حزب توده به روایت اسناد ساواک صفحه 185