صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

گزارش

تاریخ سند: 5 دی 1329


گزارش


متن سند:

طبق گزارش مأمور ویژه، به طوری که از نزدیکان دکتر بقائی شنیده شده، دوستان دکتر نامبرده، در نظر دارند به تشکیلات سرلشکر ارفع1 رئیس اسبق ستاد ارتش نزدیک شده و به کمک آنها دلائل و مدارکی برای تحریک بیشتر مقامات آمریکایی علیه دولت به دست آورده و در جراید خود انتشار دهند.
بقائی یک نسخه ماشین شود

توضیحات سند:

1ـ سرلشکر حسن ارفع: فرزند میرزا رضاخان(ملقب به دانش ارفع الدوله) در سال 1274 هش در شهر «تفلیس» به دنیا آمد.
در دوازده سالگی وارد مدرسه نظام شده و تحصیلات خود را در دبیرستان نظام «ژنو» سوئیس، دبیرستان «موناکو» و دبیرستان نظام ترکیه به پایان برده و در 24 سالگی به استخدام ژاندارمری ایران در آمد.
در سال 1306 برای گذراندن دوره دانشگاه جنگ، به پاریس اعزام گردید.
ارفع به دلیل اقامت طولانی در خارج، به زبانهای ترکی، فرانسه، روسی، انگلیسی و آلمانی تسلط داشت.
مدرک تحصیلی او در ایران «فرماندهی عالی ستاد» ارزیابی گردید.
او رئیس دانشکده افسری، رئیس اداره سواره نظام و با درجه سرتیپی رئیس رکن دوم ستاد ارتش در زمان جنگ جهانی دوم بوده است.
حسن ارفع، که از سال 1323 به درجه سرلشگری رسید، در سالهای پس از شهریور 1320 چندین بار ریاست ستاد ارتش، عالی ترین پست نظامی را به عهده داشت.
در این دوران، ارفع در رقابت جدی با رزم آرا قرار داشت.
نامبرده در سالهای 1320 ـ 1325، یکی از چهره های فعال سیاسی ـ اطلاعاتی ایران بود.
علاوه بر حزب مخفی که ارفع با نام «نهضت ملی» در ارتش تاسیس کرد، گرداننده سه حزب سیاسی نیز بود، «حزب افق آسیا» که توسط ارفع و دکتر احمد هومن(معاون وزارت دربار و فراماسون) تشکیل شد، احزاب شبه فاشیستی «آریا» به رهبری هادی سپهر و «سومکا» به رهبری داود منشی زاده.
سرلشگر ارفع در زمان دولت احمد قوام (بهمن 1324) از ریاست ستاد ارتش برکنار و در اوایل 1325 بازداشت گردید و در اسفند همین سال با درجه سرلشکری بازنشسته شد.
در سال 1330 در زمان دولت حسین علاء به سمت وزارت راه منصوب شد و در سالهای پر آشوب 1330 ـ 1332 همچنان در متن حوادث سیاسی روز بود و منزل وی محل تجمع کانون های سیاسی و نظامی علیه دولت مصدق، محسوب می شد.
سرلشکر ارفع پس از کودتای 28 مرداد، به دریافت عالی ترین نشان کودتا (نشان درجه یک رستاخیز) نایل شد.
او در سال 1336 مدت چهار سال سفیر ایران در ترکیه و با همین سمت در سال 1337 موافقت نامه معروف دفاعی ایران و آمریکا را با «فلچروارن»، سفیر آمریکا در ترکیه به امضا رساند.
این موافقت نامه در واقع چک سفید امضا اشغال نظامی ایران توسط آمریکا در شرایط ضروری بود، ارفع از سال 1340 به مدت یک سال سفیر ایران در پاکستان و بعد از آن تا آخر عمر در تهران اقامت داشته است.

منبع:

کتاب مظفر بقایی به روایت اسناد ساواک - جلد اول صفحه 21

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.