صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

تاریخ سند: 12 آذر 1333


متن سند:

تیمسار فرماندار نظامی تهران در مورد نامه تیمسار حجازی که اشاره به سلسله یادداشتهای مجله خواندنیها مخصوصا مطالبی که درباره ایشان در شماره 19 سال 15 چاپ شده بعرض میرساند: 1ـ در تمام مطالب سیاسی مزبور کوچکترین اهانتی به تیمسار نشده است.
2ـ اصولاً اساس این سلسله مقالات برای اطلاع عامه از عملیات خلاف قانون مظفر فیروز معاون نخست وزیر اسبق بوده است 3ـ در تمام مقالاتی که درباره تیمسار حجازی (که در آنموقع درجه سرهنگی داشته) از این عمل ایشان (یعنی مقاومت در برابر قدرت غیر قانونی معاون نخست وزیر وقت) نهایت تعریف و تمجید شده است زیرا قدر متیقن آنست که ایشان در نهایت شرافتمندی رفتار کرده اند 4ـ برای اثبات اینکه تا چه حدّ از این اقدام (سرهنگ حجازی وقت) تجلیل شده است رونوشت مطلبی که از ایشان در شماره 11 مورخه 6 مهر 1326 چاپ شده است تقدیم میکند تا ملاحظه فرمایند در نشر این سلسله مقالات اساسا منظوری جز حمایت از اقدامات میهن پرستانه افراد و تقبیح رفتار غیر قانونی اشخاص خبر دیگری نیست، از طرف دیگر خود تیمسار شاهدند خواندنیها همواره مطالب خود را بر اساس وطنپرستی و حمایت از ارتش تدوین نموده است.
موضوع دیگر آنکه اگر ایراد تیمسار حجازی باین جمله است : (سرهنگ حجازی در حال فرار خودش را بستاد ارتش نزد رزم آراء1 رسانیده و در همانجا بنا شد بماند اصولاً مفهوم فرار در عرف و عام در نظام اختلاف و تباین دارد، بدیهی است هر کس که از جائی به حالت دو بمنطقه ای دیگر برود در اصطلاح عام میگویند گریخت، دوید یا فرار کرد، تمنا دارم اگر تیمسار حجازی باین عرایض ایرادی دارند اجازه فرمایند اینجانب خدمتشان برسم تا سلسله مقالات و مطالبی که در توصیف این عمل متهورانه ایشان از جمله مقاله ای تحت عنوان (آفرین بر این سرهنگ) که در همان ایام در خواندنیها چاپ شده و تجلیل بی سابقه از این عمل ایشان شد بایشان ارائه داده و گله کنم در ازای اینهمه تجلیلی که از ایشان شده است بجای ابراز لطف و سپاسگذاری گله میفرمایند.
ارادتمند نصراله شیفته2 ـ 12 /9 /33

توضیحات سند:

1ـ حاجی علی رزم آرا متولد 1280 ه ش تحصیلکرده و فارغ التحصیل دانشکده نظامی سن سیر پاریس بود.
اولین شغلی که بعد از شهریور 1320 به او سپرده شد فرماندهی لشگر اول مرکز بود.
لشگری متلاشی شده بدون سرباز با انبارهای خالی از آذوقه و مهمات.
در اوایل سال 1322 به فرماندهی آمادگاه تعلیماتی ارتش برگزیده شد و در آن ایام زمینه را به هر نحوی که بود برای خود فراهم می ساخت.
همسر مظفر فیروز (مهین دولتشاهی) خواهرزاده همسر رزم آرا بود و بین خاله و خواهرزاده صمیمیت وجود داشت.
از این رو رزم آرا و فیروز به هم نزدیک شدند.
رزم آرا از فیروز خواست با اطلاعاتی که در اختیار وی قرار میدهد در روزنامه رعد امروز که وی منتشر می کرد، سپهبد یزدان پناه رئیس وقت ستاد ارتش را مورد حمله و انتقاد قرار دهد.
فیروز نیز همین کار را انجام داد و در ارتش ولوله ای بپا شد و نهایتا حمایت سهیلی از سرتیپ رزم آرا و حملات روزنامه ها به یزدان پناه بالاخره موجب شد رئیس ستاد ارتش از شغل خود استعفا دهد و سرتیپ رزم آرا رئیس ستاد ارتش شود.
رزم آرا در 43 سالگی با درجه سرلشگری بازنشسته شد.
بعد از رئیس الوزراء شدن قوام و انتصاب مظفر فیروز به معاونت سیاسی و پارلمانی نخست وزیر، رزم آرا با وساطت فیروز از قوام خواست تا او را از بازنشستگی خارج کند و قوام نیز خواسته وی را با شاه در میان گذارد و موافقت شاه را جلب نمود و رزم آرا با درجه سرلشکری به ارتش بازگشت و به ریاست 2 وزارت جنگ که لشکر های آذربایجان و کردستان در آن ناحیه قرار میگرفت منصوب شد.
در انتخابات دوره پانزدهم رزم آرا در چند حوزه اعمال نفوذ کرد و تعدادی از دوستان و طرفداران خود را به مجلس فرستاد و در آخرین روزهای صدارت قوام زمزمه یک حکومت نظامی در اجتماع و مطبوعات شنیده می شد و نام چندین نظامی از جمله رزم آرا برای نخست وزیری برده می شد.
و بالاخره بعد از زمامداری حکیمی و هژیر و مراغه ای در روز پنجم تیرماه 1329 علی منصور نخست وزیر استعفای خود را به شرط ارجاع سمت سفارت در یکی از کشورهای اروپائی تقدیم نمود و سپهبد رزم آرا جانشین او گردید.
در نیمه دوم سال 1329 تمام تلاش رزم آرا و هیأت وزیران مصروف نفت شد.
تهران و تمام شهرها متشنج بود.
در اسفند ماه جبهه ملی و اقلیت مجلس رزم آرا را استیضاح کرد ولی سردار فاخر پاسخ به استیضاح را به بعد از عید موکول کرد.
روز شانزدهم اسفند ماه قبل از ظهر مجلس ترحیم آیت الله فیض قمی در مسجد شاه تهران برپا بود و رزم آرا به اصرار امیر اسداللّه علم و به اتفاق به سوی مسجد حرکت کردند داخل مسجد با جمعیت انبوهی مواجه شدند ماموران برای او راه باز کردند و او به حرکت ادامه داد ولی ناگهان سفیر گلوله خلیل طهماسبی بلند شد و چند گلوله که به سر او اصابت کرده بود او را در دم به هلاکت رساند.
فردای قتل رزم آرا آیت الله کاشانی با خبرنگاران داخلی و خارجی مصاحبه کرد و قتل وی را لازم دانست و خلیل طهماسبی را نجات دهنده ملت ایران معرفی کرد.
رزم آرا حین الفوت 49 سال داشت.
نخست وزیران ایران از مشیرالدوله تا بختیار ـ باقر عاقلی ـ نشر جاویدان ـ 1370 ـ ص 688 ـ 702 2ـ نصراللّه شیفته فرزند حسین متولد 1294 تهران دارای درجه دکترای حقوق از دانشگاه تهران.
وی در سال 1320 به استخدام وزارت دارائی درآمد و مشاغل مهم وی : کارشناس امور مالیاتی وزارت دارائی ـ مدیر کل نخست وزیری ـ سرپرست سازمان رهبری جوانان ـ با اکثریت مطبوعات پایتخت همکاری داشته و مدتها سردبیر روزنامه باختر امروز بوده است.
هم چنین معاونت پارلمانی وزارت اطلاعات نیز از مشاغل وی می باشد.
بر طبق نظریه ساواک وی فردی است بسیار زیرک ـ مدیر و کاردان، مصمم و تشکیلاتی.
از خانواده معروفی نبوده و حسن شهرتی ندارد.
بخوبی قبول مسوولیت می کند.
رفتارش با مرئوسین و مردم خوبست وی از اشخاصی است که نامش جزو متهمین در پرونده قتل مسعود و دهقان ذکر شده و موقعیکه سردبیر مجله خواندنیها بوده مقالاتی را که به قلم اوحدی [واحدی] عضو موثر فدائیان اسلام نوشته می شده از وی اخذ و در مجله درج می نموده.
شیفته در زمان تصدی معاونت پارلمانی وزارت اطلاعات نشان درجه سوم همایون اخذ کرده است.
پرونده انفرادی ساواک

منبع:

کتاب مطبوعات عصر پهلوی - مجله خواندنی‌ها به روایت اسناد ساواک صفحه 8

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.