تاریخ سند: 21 اسفند 1341
موضوع: آقای مجتهدزاده
متن سند:
شماره: 36456 /321 تاریخ:21 /12 /1341
موضوع: آقای مجتهدزاده
آقای مجتهدزاده نوه آیتاله بهبهانی ساکن اهواز (توضیح این شخص غیر از آیتاله بهبهانی1 تهران می‌باشد) که در آنجا منبر می‌رود. مرتباً مردم را علیه دولت تبلیغ و تحریک می‌نماید. وی اظهار می‌دارد مردم دین ما را بردند، مقدّسات ما را لگدمال کردند، بیدار شوید حق خود را بگیرید. چرا در خواب هستید؟ اگر دیر بجنبید همه چیزتان از بین خواهد رفت.
گیرندگان: ریاست سازمان اطلاعات و امنیت خوزستان (آبادان) جهت اطلاع و اعلام چگونگی موضوع
رئیس بخش 321
توضیحات سند:
1. منظور آیت‌الله سید محمد بهبهانى می‌باشد. آیت‌الله سیدمحمد بهبهانی فرزند سیدعبدالله در سال 1250 شمسى در تهران متولد شد. پس از انجام تحصیلات مقدماتى و سطح به خواندن فقه و اصول پرداخت و مدت شش سال نیز فلسفه و معقول را نزد میرزا ابوالحسن جلوه فرا گرفت. وى هفت سال هم در محضر علامه آشتیانى به تحصیل خارج فقه و اصول همت گمارد. در نجف اشرف از محضر مرحوم آخوند خراسانى و فقهاى معاصر بهره‌مند گردید و به درجه اجتهاد رسید. پس از بازگشت به ایران، ضمن تدریس در حوزه علمیه تهران در کنار مرحوم والا، براى حکومت قانون و تشکیل مجلس تلاشهاى زیادى نمود. او که از آزادیخواهان تندرو به حساب مى‌آمد، در دوره دوم وکیل مجلس شد. وى نزد عموم سیاستمداران کشور از احترام خاصى برخوردار بود و برخى پیامهاى خصوصى حضرت آیت‌الله بروجردى توسط ایشان به مقامات بالاى دولتى ابلاغ مى‌شد. بعضى از علماى مرکز، در کارها و رویدادها، بدون مشورت با او کار نمى‌کردند. وى یکى از روحانیون مشهور و از سران مشروطه بود و در کمیسیونى که از طرف مشروطه‌خواهان تشکیل شد، به همراه 27 نفر دیگر براى اداره امور کشور تعیین شد. این کمیسیون محمدعلى شاه را از سلطنت خلع و احمد شاه را به نیابت وى انتخاب کرد. از دیگر کارهاى سیاسى او، بسیج عده‌اى از مردم جنوب تهران به نفع شاه و حضور در برابر کاخ شاه و منع وى از مسافرت به خارج در واقعه نهم اسفند 1331 بود. شهرت علمى و جایگاه معنوى او سبب شد که تدریجا در تهران ملجأ و مرجع مؤمنان و نیازمندان شود. وى حدود چهل سال در تهران به تدریس خارج فقه و اصول و ترویج دین پرداخت. آیت‌الله بهبهانى در جریان نهضت امام خمینى در آخرین ماههاى عمر خود به حمایت از امام برخاست و از همین رو مورد غضب رژیم واقع شد و در تنگنا قرار گرفت. وى در 20 آبان ماه سال 1342 در سن 92 سالگى دارفانى را وداع گفت و پس از تشییع باشکوهى در تهران، جنازه‌اش به نجف اشرف منتقل و در آنجا به خاک سپرده شد.
منبع:
کتاب
آیت‌الله العظمی میرسید علی موسوی بهبهانی به روایت اسناد ساواک صفحه 3
