تاریخ سند: 11 مرداد 1345
متن سند:
از : آلمان به : 315 شماره : 1465 الف ـ وضع زندگی افرادی که در آلمان شرقی زندگی می کنند.1ـ بوروی حزب در سال 1958 رهبران حزب توده ایران به آلمان شرقی آمده و در آنجا بوروی حزب را بنا به دستور شورویها و با کمک حزب کمونیست آلمان شرقی برپا کردند.
حزب کمونیست آلمان شرقی یک ساختمان دو طبقه با باغ بزرگ آن در لایپزیک برای بوروی حزب در اختیار آنها گذاشت آدرس آن بدین قرار است.
Kathe, KoIwitzstr, 58 (سابقا شماره این ساختمان 20 بوده اخیرا بشماره بالا تبدیل شده است).
در این ساختمان فقط یک فرد آلمان شرقی زندگی می کند و سریدار ساختمان به شمار می رود.
زیرین ساختمان اختصاص به چاپخانه و انبار کاغذ و سایر وسائل دیگر دارد سابقا وسائل چاپ در ساختمان دیگری بود ولی از سال 1962 کلیه آن وسائل به زیرزمینهای این ساختمان منتقل شد.
فعلاً از لحاظ وسائل چاپ یک دستگاه کامل جدید در اختیار دارند که کلیه نشریات روزنامه مردم کتابها و بروشورها و دیگر نشریات در آنجا چاپ می شود.
فقط نشریه دنیا1 و نشریه مسائل سازمانی که به صورت و توپوز چاپ می شود قبلاً مطالب تهیه شده از طرف نویسندگان نشریه به وسیله خانم صفا حاتمی2 و یا خاشع3 ماشین می شود.
بعد اوراق ماشین شده را به چاپخانه دیگری بنام Einhit که مخصوص این کارها است می فرستند در آنجا عکسبرداری و چاپ نموده منتشر می کنند.
طبقات دیگر ساختمان اختصاص به امور حزبی دارد و در آن بایگانی و قسمتهای مختلف اداری حزب متمرکز شده و دفاتر اعضاء هیئت اجرائیه و سالن کنفرانس و غیره در آن طبقات قرار دارد.
ب ـ وضع مادی و هزینه زندگی 1ـ اعتبار مخارج اداره بوروی حزب از سال 1958 تا 1968 بنا به دستور شوروی اعتبار...
معادل چهل و پنج هزار مارک به هیئت اجرائیه واگذار شده بود و این مبلغ به وسیله مأموری که از طرف حزب کمونیست آلمان شرقی در تماس با هیئت اجرائیه بود به طور منظم به آنها پرداخت می شد.
در سال 1962 حزب کمونیست این مبلغ را زیاد دانست و آن را به ماهی بیست و پنج هزار مارک تقلیل داد و هنوز هم این مبلغ ماهیانه به هیئت اجرائیه پرداخت می شود.
کلیه مخارج بورو و چاپ و نشر هرگونه روزنامه و نشریه ایران از این اعتبار تأمین می گردد.
2ـ حقوق افراد از سال 1958 تا 1962 هر یک از اعضاء هیئت اجرائیه ماهیانه از /2000 تا 1200 مارک دریافت می کردند ولی از اول سال 1963 در پرداخت حقوق نیز تجدید نظر شد و از آن سال تا به حال به صورت زیر پرداخت می شود.
دکتر رادمنش ماهیانه دو هزار مارک بقه به سه دسته تقسیم شدند.
آنهائی که زن و بچه دارند ماهیانه /1800 مارک آنهائی که فقط زن دارند.
/1500 مارک ـ مجردین /1200 مارک اعضای کمیته مرکزی همچنین اعضاء دیگر حزب نیز بنا به وضع خانوادگی به ترتیب ـ 1200ـ1100ـ1000ـ100ـ700 و 500 مارک دریافت می کنند.
مثلاً پورهرمزان1 ماهیانه /1100 مارک ـ شفابخش2 قبل از آن که آشوت شهبازیان3 جای او را بگیرد /100 مارک و به همین قیاس سایرین حقوقهائی معادل آنچه در بالا ذکر شد دریافت می دارند البته شفابخش فعلاً بعنوان اسپیران فقط ماهی پانصد مارک می گیرد چون کلیه اسپیرانها پانصد مارک حقوق دارند.
منتها خانم شفابخش پزشک است و ماهیانه /1200 مارک از بیمارستان حقوق می گیرد و دو نفری وضع مادی خوبی دارند.
آنهائی که در چاپخانه کار می کنند بترتیب /500 ـ 600ـ 700 مارک حقوق دارند.
ج ـ مسکن دکتر رادمنش از همان سال 58 که وارد شد از طرف حزب کمونیست4 آلمان شرقی یک ویلا برایش خریداری شد.
این ویلا را قبلاً ایرج اسکندری و کیانوری بازدید کرده و پسندیده بودند و هنوز هم رادمنش در آنجا زندگی می کند آدرس آن بشرح زیر است.
Lanaustr.
Leipzigسایرین در آپارتمانهای دو سه و چهار اطاقی که از طرف حزب کمونیست آلمان شرقی در اختیار آنها گذارده شده و با پرداخت کرایه بسیار ناچیز از حقوقی که دریافت می دارند پرداخت می کنند.
د ـ وسائل منزل وسائل منازل از طرف حزب کمونیست آلمان شرقی تهیه شده و برحسب مقام این وسائل به آنها داده شده است.
مثلاً برای خرید وسائل خانه رضا روستا و رادمنش سی هزار مارک و برای سایر اعضا هیئت اجرائیه هر یک /20 هزار مارک در شمال سال 58 پرداخت نموده اند.
وسائل دیگران به اندازه کافی و برحسب تعداد عائله تهیه و تحویل شده است.
ه ـ وسائل نقلیه از طرف حزب کمونیست آلمان شرقی یک اتومبیل به طور ثابت و یک اتومبیل برای مواقع ضروری در اختیار هیئت اجرائیه گذارده شده این اتومبیلها تحت نظر سرویس امنیت آلمان شرقی است و هر راننده آنها از مأمورین سرویس مزبور است ولی اغلب افرادی که در آلمان شرقی هستند اتومبیل شخصی دارند.
و ـ مسافرتها برای مسافرت در داخل کشورهای سوسیالیستی همه افراد با کسب اجازه قبلی از هیئت اجرائیه آزاد هستند و مخارج مدت مسافرت از طریق هیئت اجرائیه تأمین می شود.
معمولاً...
دکتر رادمنش کامخبش و ایرج اسکندری به فردی که از طرف حزب کمونیست شوروی برای...
کمک و مخارج حزب ماموریت دارد دستور می دهند که فلان برای مخارج مسافر چنین شخصی داده شود.
این قبیل مخارج بدون چون و چرا پرداخت می شود.
برای مسافرت به کشورهای غربی فقط دکتر رادمنش حق دارد اجازه دهد.
در این موارد معمولاً دکتر رادمنش به یک نفر که در سرویس اطلاعاتی آلمان شرقی...
.
با رادمنش در تماس است اطلاع می دهد و پرداخت خرج سفر این راد با توافق رادمنش و مامور مزبور...
...
اطلاعاتی آلمان شرقی پرداخت می شود.
معمولاً مبدأ کلیه مسافرتهای به غرب پراگ...
.
ایرج پاریس و مقصد کامبخش وین است.
در این موارد اغلب یا مسافرین قبلاً مأموریتهائی دارند و یا مأموریتهائی بعدا به آنها محول می شود.
اغلب سرویس اطلاعاتی آلما شرقی آنها اطلاعات بخصوصی را می خواهد.
ز ـ حق عضویت حق عضویت معمولاً بستگی به میزان حقوق و درآمد شخصی افراد و خانواده ها دارد...
.
خرجهای اعضاء هیئت اجرائیه از همین حق عضویت است اغلب به نور چشمیهای خود ماهیانه...
.
می کنند و در ماه بین /200 تا 300 مارک پرداخت می نمایند.
مثلاً صارمی ماهی /200 مارک علیشاهی ماهی سیصد مارک علاوه بر حقوق از درآمد حق عضویت دریافت می دارند.
مخارج مهمانها که به خانواده هائی که سرپرست آنها اعدام شده است.
هدیه...
.
اعضاء هیئت اجرائیه در شوروی از مواردی هستند که با حق عضویت تأمین می گردند.
ح ـ وضع زندگی فرقه دمکرات دربائی 1ـ بطوری که استحضار دارند کمیته اجرائیه فرقه دمکرات افراد زیر هستند.
ـ غلام یحیی دانشیان صد کمیته ـ حمید عافیت عضو هیئت اجرائیه علوی صدر کمیته ـ مختار دیده کنان1 عضو هیئت اجرائیه مسئول تشکیلات ـ ابوالحسن رحمانی2 عضو هیئت اجرائیه مسئول تبلیغات ـ حسین البرزی3 عضو هیئت اجرائیه معاون تبلیغات ـ فرج دست گشاده4 عضو هیئت اجرائیه مسئول کمیته باکو حمید عافیت دکتر ژئولوژی است ابتدا در دانشگاه باکو تدریس می کرد ولی بعد تدریس را رها کرد حسین البرزی از دانشگاه مسکو دکتر در تاریخ شده است.
فرح دست گشاده ـ دکتر تاریخ و باصطلاح وزیر دست راست غلام یحیی است.
ابوالحسن رحمانی ـ افسر سابق هوائی دکتر تاریخ و در حقیقت وزیر دست چپ غلام یحیی است سابقا آذر اقلی5 هم عضویت هیئت اجرائیه بوده ولی غلام یحیی اختلاف پیدا کرد و از هیئت اجرائیه رانده شد.
2ـ فرقه دمکرات در 24 شهر تقسیم شده اند و در هر شهر یک صدر شهرستانی و کمیته شهرستانی کارها را اداره می کند.
صدر شهرستان حداکثر هر دو سال به دو سال عوض می شود معمولاً آنقدر اختلاف زیاد است که کمیته صدر شهرستانی دو سال تمام به این سمت نمی نمایند اغلب خیلی زودتر عوض می شوند برای انتخاب معمولاً در هر دو سال یک کنفرانس در محل تشکیل داده و یک نفر را با رأی انتخاب می نمایند.
3ـ وضع مادی برای امور اداری و تبلیغات فرقه اعتباری معادل صدهزار روبل در اختیار غلام یحیی گذارده شده است این مبلغ مثل بودجه یک اداره در اول هر ماه وسیله سرویس امنیتی شوروی به فرقه پرداخت می گردد.
مخارج اداری، مخارج جاری رادیو، مخارج روزنامه آذربایجان6 چاپ کتاب و نشریه و این قبیل مخارج از این وجه تأمین می گردد.
روزنامه آذربایجان تحت نظر مجیری7 افسر سابق هفته ای دو و یا سه بار منتشر می شود در سالهای قبل یک نسخه مخصوص هم به آلمان شرقی می فرستاندن که چون تعدادی آذربایجانی و حزب توده در کشورهای شرقی هستند مورد اعتراض شدید هیئت اجرائیه حزب توده قرار گرفته و از چاپ آن جلوگیری کردند.
حقوق افراد بستگی دارد به شغل آنها افرادی که مسئولیت بخصوصی در فرقه ندارند مطابق یک فرد شوروی که در یک اداره یا کارگاه یا کارخانه کار کند حقوق می گیرد آنهائی که مسئولیتی دارند مثلاً در روزنامه و یا رادیو کار می کنند حقوق ثابتی دریافت می کنند.
از لحاظ مسکن همه آپارتمان داشته وسائل زندگی راحتی دارند.
در باکو دو اتومبیل و راننده همیشه در اختیار هیئت اجرائیه از طرف سرویس امنیتی شوروی گذارده شده است.
توضیحات سند:
1ـ مجله دنیا اولین نشریه منظم تئوریک مارکسیستی در ایران است که توسط دکتر تقی ارانی در سالهای 1312 ـ 1313 منتشر شد.ارانی با انتشار مجله فوق (که تنها 12 شماره نشر یافت) نخستین بذرهای تفکر الحادی مارکسیستی را در مجامع روشنفکران غربزده ایران افشاند و اولین کتب مارکسیستی مانند عرفان و اصول مادی، زندگی و روح هم مادی است.
حقوق و اصول مادی، ماتریالیسم و یا کلتیک، بشر از نظر مادی و...
را به صورت پاورقی در این نشریه منتشر کرد.
مجله دنیا در سال 1313 توسط دولت رضاخان پهلوی توقیف شد.
از فروردین سال 1339 دوره دوم مجله دنیا بعنوان نشریه تئوریک یک کمیته مرکزی حزب توده ایران بصورت فصلنامه (سه ماه یک شماره) توسط حزب توده در آلمانشرقی منتشر شد از فروردین 1353 دوره سوم مجله دنیا آغاز شد و این نشریه بصورت ماهنامه و با عنوان نشریه سیاسی و تئوریک کمیته مرکزی حزب توده ایران منتشر گردید.
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران دوره چهارم مجله دنیا تا اردیبهشت 1360 (جمعا 20 شماره) انتشار یافت توقیف انتشار این نشریه بدلیل نداشتن امتیاز و پروانه نشر از سوی وزارت ارشاد بود.
هیئت تحریریه دنیا عبارت بودند از : رفعت محمدزاده کوچری (مسعود افگر) مسئول تحریریه نورالدین کیانوری حمید صفری (پس از خروج از کشور در سال 58 احسان طبری در تحریریه جایگزین او شد) احسان طبری ـ عبدالحسین آگاهی (نویسنده) ـ ملکه (ملک تاج محمدی (نویسنده) هدایت اللّه حاتمی (نویسنده) ـ ژیلا سیاسی (نویسنده) ـ بهمن کیانی بکیا) (نویسنده) ـ خسرو خسروی (گیل آذر) (نویسنده) ـ سیاوش کسرائی (شاعر) ـ محمد زهری (شاعر) ـ شهبازی (نویسنده) ـ رضا نافعی مسئول امور فنی مجله دنیا (از سال 60 به آلمان غربی رفت).
2ـ مفید (صفا خانم) حاتمی : وی یکی از قدیمترین اعضای سازمان زنان حزب توده، خواهر هدایت اللّه حاتمی و همسر حسام لنکرانی بود که به عنوان ماشین نویس در این تشکیلات فعال بود وی نیز مدتی در سازمان نظامی حزب فعال بود و خسرو روزبه به یاری و برادرش و صمیمتی خویشاوندانه داشت او مدت طولانی چاپخانه مخفی حزب را اداره می کرد وی در فرار روزبه از زندان دژبان نقش داشت به نوشته روزبه وی در جلسه ای که تصمیم به ترور محمد مسعود مدیر روزنامه مرد امروز گرفته شد حضور داشت.
پس از کشف سازمان نظامی حزب توده صفا حاتمی به شوروی گریخت و در آنجا علاوه بر کار حزبی هنرستان مهندسی را پشت سرگذاشت سپس به همراه اعضای کمیته مرکزی حزب توده به آلمان شرقی رفت و در دبیرخانه حزب در دفتر مرکزی به کار ماشین نویسی اشتغال داشت به نوشته طبری در تمام دوران مهاجرت عمدتا آثار حزبی بدست صفا تدارک می شد وی در سال 1361 در آلمانشرقی درگذشت.
برگرفته از خاطرات کیانوری.
برگرفته از خاطرات مریم فیروز برگرفته از خاطرات اسکندری دیدار خویشتن ـ احسان طبری 3ـ حسن خاشع از اعضای قدیمی حزب توده ایران و از هنرپیشگان معروف بود که از شاگردان عبدالحسین نوشین (بنیانگذار تئاتر نوین) بشمار می رفت پس از کودتای 1332 به شوروی گریخت و سپس به آلمانشرقی مهاجرت کرد در سال 1357 به ایران بازگشت و پس از مدتی در سال 1361 مجددا به شوری گریخت و در خرداد 1365 در پی یک بیماری سخت در خارج از کشور درگذشت.
برگرفته از روزنامه مردم دوره هشتم سال دوم شماره پنجم 15 /3 /65 4ـ محمد پورهرمزان وی در 1300 در تهران متولد شد.
بعد از پایان تحصیلات متوسطه به دانشکده افسری وارد و در 1322 در رسته توپخانه دانشکده را به پایان رساند.
در آذر 1322 به حزب توده پیوست در 1324 به لحاظ آگاه شدن ارتش از فعالیت سیاسی وی، او را به جنوب کشور تبعید شد در پی این تبعید با خسرو روزبه از نزدیک آشنا شد وی در این مقطع از طراحان نقشه قیام افسران در جنوب بود.
بعد از کشف و سرکوبی این قیام به آذربایجان گریخت و در ایجاد و تقویت ارتش ملی آذربایجان نقشی بسزائی داشت.
پس از شکست حرکت آذربایجان غیابا محاکمه محکوم به اعدام شد.
از اینرو در 1326 به دستور کمیته مرکزی به شوروی گریخت.
وی در دانشگاه مسکو تحصیلات خود را ادامه داد و در کفار ادامه داد و در کنار فعالیت سیاسی به ترجمه آثار کلاسیک رهبران فکری مارکسیست - لنینیست پرداخت.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی پورهرمزان به ایران بازگشت و به عضویت کمیته مرکزی برگزیده شد و به موازات آن مسئولیت شعبه انتشارات حزب توده را نیز عهده دار شد.
وی در 1361 به همراه سایر رهبران حزب توده دستگیر شد.
برگرفته از نامه مردم دوره هشتم سال پنج شماره 245 بهمن 68 5ـ امیر شفابخش نام پدر : عبداللّه ش ش 5744 محل صدور : ساری محل تولد : ساری شغل : سرگرد بازنشسته نامبرده از اعضای سازمان نظامی حزب توده بود که به شوروی گریخت.
شفابخش در سال 1258 به لایپزیک آلمان شرقی اعزام شد.
اسناد ساواک 6ـ بیگلربیگیان شهبازیان، آشوت.
وی ازاعضاء سازمان جوانان حزب توده و عضو کمیته مرکزی این سازمان بود و مسئولیت شعبه تبلیغات آن را برعهده داشت، پس از تشکیل سازمان اطلاعات حزب توده در 1327 در آن شعبه مشغول به کار شد و بعد از مدتی به معاونت خسرو روزبه رسید و در ماجرای ترورهای حزب نقش فعال داشت، پس از کودتای 28 مرداد به شوروی گریخت و در ماجرای ترورهای حزب نقش فعال داشت، پس از کودتای 28 مرداد به شوروی گریخت و در پلنوم چهارم (وسیع) 1336 شرکت کرد.
با انتقال مرکزیت حزب توده به لایپزیک او نیز به آلمان شرقی رفت و در آنجا مسئول دفتر دکتر رادمنش و مسئول دبیرخانه حزب بود در پلنوم شانزدهم (1357) به عنوان عضو مشاور کمیته مرکزی انتخاب شد.
پس ازپیروزی انقلاب اسلامی وبازگشت سران حزب توده به ایران، به علت شرکت وی درترورهای حزب توده، باصلاحدید مرکزیت در آلمان شرقی ماند و مسئولیت دبیرخانه را برعهده گرفت.
وی در پلنوم هفدهم (1360) عضو اصلی کمیته مرکزی شد و پس از دستگیری سران حزب توده در 1361 با شعبه خارج از کشور حزب همکاری خود ادامه داد.
خاطرات کیانوری خاطرات اسکندری اسناد ساواک 7ـ حزب کمونیست شوروی حزب کمونیست شوروی در اواخر سده نوزدهم و اوایل سده بیستم به عرصه تاریخ گام نهاد.
این حزب خلقهای روسیه را از سه انقلاب : از انقلاب بورژوا ـ دمکراتیک، سالهای 1905 ـ 1907، انقلاب بورژوا ـ دمکراتیک فوریه سال 1917 و انقلاب کبیر سوسیالیستی اکتبر گذرانید.
حزب کمونیست تئوری مارکسیسم ـ لنینسم را راهنمای خود قرار داده و سعی در تکامل آن داشته است.
...
.
لنین، آموزش کارل مارکس و مزیدرش انگلیس را همه جانبه تقویت نمود و در پیدایش تحول در ساختمان جامعه سوسیالیستی و کمونیستی در اتحاد شوروی و هدایت و رشد انقلابهای سوسیالیستی در سایر کشورها و به ویژه ممالک همسایه نقش اساسی و مهمی را ایفا نمود.
تاریخ حزب کمونیست شوروی دو دوره عمده تقسیم می شود.
دوره اول، مبارزه حزب در راه سرنگون کردن استبداد تزاری و نظام سرمایه داری و برقراری دیکتاتوری پرولتار یا (کارگری) را در بر می گیرد.
دوره دوم.
حزب در رأس حکومت قرار دارد، سرگرم مبارزه به خاطر ساختمان جامعه سوسیالیستی و کمونیستی در اتحاد شوروی است.
وظایف حزب، استراتژی و تاکتیک و اشکال سازمانی فعالیت آن مطابق با این دوره ها تغییر یافته است.
این حزب در سال 1976 در حدود 15 میلیون و 700 هزار نفر عضو داشته و در واقع تنها حزب واحد کانونی و رسمی اتحاد شوروی تا زمان فروپاشی آن بوده است.
پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1989 میلادی که به لحاظ عدم موفقیت و پاسخگویی ایدئولوژیک حزبی و کارکردهای نامناسب آن در امور اجتماعی و اقتصادی جامعه روسیه بود، از دایره قدرت و وسعت نفوذ حزب کاسته شد.
اما در حال حاضر نیز این حزب از قویترین و مهمترین حزب های موجود در شوروی می باشد.
ـ تاریخ حزب کمونیست اتحاد شوروی، ج 1، انتشارات حزب توده ایران، ص 9 و 10 و 13 و 14 8ـ حمید عافیت، صح صمار عافیت : وی پس از کنفرانس وحدت به پیشنهاد غلام یحیی عضو اصلی کمیته مرکزی حزب توده شد، او عضویت هیئت اجرائیه فرقه دمکرات آذربایجان بود و به لحاظ تخصص دکترای ژئولوژی در دانشکده نفت و شیمی باکو تدریس می کرد.
9ـ مختار دیده کنان : وی عضو کمیته مرکزی فرقه دمکرات آذربایجان، عضو هیأت اجرائیه و مسئول شعبه تشکیلات آن بود که پس از کنفرانس وحدت عضو کمیته مرکزی حزب توده شد.
10ـ ابولحسن رحمانی، وی عضو مشاور کمیته مرکزی حزب توده، عضو هیأت اجرائیه فرقه دمکرات و مسئول جمعیت پناهندگان سیاسی ایرانی مقیم آذربایجان شوروی بود.
تحصیلات او در رشته تاریخ بود و در انستیوی تاریخ آذربایجان شوروی اشتغال داشت.
وی پس از کنفرانس وحدت (1339) با پیشنهاد و غلام یحیی دانشیان به عضویت مشاور کمیته مرکزی در آمد.
پس از انقلاب اسلامی و برقراری نظام جمهوری اسلامی همچون سایر اعضای فرقه دمکرات آذربایجان به ایران نیامد و در پلنوم هفدهم حزب (1360) از کمیته مرکزی همراه سایر اعضای فرقه تصفیه شد.
11ـ حسین البرزی : فرزند عباس : متولد 1304 : ش ش 225 سراب : وی از ایرانیانی است که در شوروی متولد شده و با مهاجرین سال 1937 ـ 1938 به اتفاق خانواده اش در سن 12 سالگی به ایران آمد و در سراب ساکن شد.
وی در ایران به حزب توده پیوست و سپس در جریان آذربایجان به عضویت فرقه دمکرات آذربایجان در آمد پس از شکست فرقه به شوروی متواری گردید.
در سال 29 ـ 1958 وارد آکادمی علوم اجتماعی شوروی گردید و رساله خود را در خصوص نهضت کارگری به پایان رسانید در مدتی مسئول کمیته کیرف آباد بود و سپس عضو کمیته مرکزی فرقه دمکرات آذربایجان در آمد پس از شکست فرقه به شوروی متواری گردید.
در سال 59 ـ 1958 وارد آکادمی علوم اجتماعی شوروی گردید و رساله خود را در خصوص نهضت کارگری به پایان رسانید وی مدتی مسئول کمیته کیرف آباد بود و سپس عضو کمیته مرکزی فرقه و عضو هیئت اجرائیه و معاون تبلیغات گردید.
وی در دانشکده حقوق در باکو تحصیلات خود را به پایان رسانده است لیسانس گرفت مدتی معاون صدر شعبه جبعیت پناهندگان سیاسی...
شوروی در آذربایجان بود.
اسناد ساواک 12ـ فرج دست گشاده : دکتر در علوم اقتصاد دانشگاه و مسئول ناحیه ای در تشکیلات باکو بود و در آستانه انقلاب اسلامی جزو اعضای فرقوی کمیته مرکزی حزب توده بود.
سیاست و سازمان حزب توده 13ـ بالاش آذراغلو (آبی زاده) مشهور به بالاش آبی زاده، عضو فرقه دمکرات آذربایجان بود که با شکست فرقه دمکرات آذربایجان به جمهوری آذربایجان شوروی گریخت و در باکو به همکاری با فرقه ادامه داد و به عضویت در شورای مرکزی آن رسید او همیشه مخالف روشهای مستبدانه غلام یحیی دانشیان بود و به همین دلیل بعدها از شورای مرکزی فرقه کنار گذاشته شد.
پس از ادغام فرقه دمکرات در حزب توده او به عضویت کمیته مرکزی حزب توده در آمد.
بالاش به زبان آذری شعر می سروده است.
برگرفته از : خاطرات اردشیر آوانسیان خاطرات کیانوری 14ـ آذربایجان : روزنامه سیاسی ـ خبری به فارسی و آذری دو شماره در هفته منتشر می شد ناشر افکار جمعیت آذربایجان و طرفدار حزب توده ایران بود صاحب امتیاز میرزاعلی شبستری و سردبیر آن.
.
شمس.
احمدی موسوی و خشکنائی دو دوره انتشار یافت دوره دوم به زبان آذری ارگان رسمی کمیته مرکزی فرقه دمکرات آذربایجان مدیرها به ترتیب احمد موسوی و خشکنائی اکثر مقالات آن توسط سید جعفر پیشه وری با امضاء (پ) یا دکتر سلام ا...
جاوید با امضاء ج منتشر می شد در تبریز سالهای 25 /1320 ش شناسنامه مطبوعات 1215ـ 1357 ش تهران 71 ـ...
مسعود برزین 15ـ جعفر مچبری : عضو کمیته مرکزی فرقه دمکرات آذربایجان و مسئول شعبه تبلیغات دکتر در رشته هنرهای زیبا (قالیبافی) را داشت.