تاریخ سند: 5 آذر 1339
متن سند:
شماره : 8839/در ف 8 ساواک فارس ....
.
بین سران نهضت و الهیار صالح1 مختصر کدورتی ایجاد گردیده بدین معنی که نامبردگان از وی خواهش کرده اند که از نفوذ خود در دستگاه دولتی برای نجات دادن زندانیهای طرفدار مصدق استفاده نماید لیکن الهیار صالح این مأموریت را نپذیرفته و علاوه بر این احترامی که گویا دربار برای صالح قائل گردیده موجب سؤظن سران نهضت ملی شده و آنها را نسبت به صالح کمی بدبین نموده مطلب دیگر این که جلسات طرفداران مصدق در تهران مرتبا تشکیل میشود و قرار است برای استانها نیز نمایندگانی فرستاده شود که طرفداران نهضت را متشکل نمایند و حتی قرار است نماینده ای نیز به شیراز اعزام گردد این جریانات خوش بینی توأم به امیدی بین طرفداران مصدق در شیراز بوجود آورده است.
رونوشت برابر اصل ـ اصل پرونده گزارشات پانزده روزه ساواک فارس به کلاسه 68گ در پرونده جبهه ملی فارس بایگانی شود 17 /9 /29 گزارش 17 /9 /29
توضیحات سند:
1ـ الهیار صالح فرزند حسن صالح در اردیبهشت ماه 1276 در آران کاشان بدنیا آمد.تحصیلات خود را در کالج امریکاییها انجام داد و سپس بعنوان مترجم در سفارت آمریکا مشغول به کار شد.
مدیر کل انحصار دخانیات گمرک و وزارت دارایی از مشاغل او بود.
در سال 1320 رئیس هیأت نمایندگی اقتصادی ایران و آمریکا بود و در سال 1321 به وزارت دارایی رسید و سپس عهده دار وزارت دادگستری شد.
دوره شانزدهم نماینده مردم کاشان بود و در سال 1330 در دولت مصدق وزیر کشور بود و در سال 1332 به عنوان سفیر ایران به آمریکا رفت.
وی پایه گذار حزب ایران بود و در سال 1324 بعد از انشعاب با احزاب توده و دمکرات قوام السطنه مؤتلف شد.
وی از پایه گذاران و رهبران اصلی جبهه ملی دوم بود که همراه برخی از آنان در سال 1341 به زندان افتاد پس از آزادی در سال 1342 با ادامه فعالیت جبهه ملی مخالفت کرد و هوادارانش را به سیاست صبر و انتظار توصیه نمود وی و سایر اعضای حزب ایران در کادر رهبری جبهه ملی به دلیل مخالفت با نظر مصدق پیرامون نحوه فعالیت جبهه ملی در سال 1343 از رهبری جبهه ملی استعفا دادند و از حضور در جبهه ملی سوم نیز خودداری کردند.
صالح و یارانش تا سال 1356 و آغاز وضعیت انقلابی فعالیت سیاسی خاصی نداشتند وی حتی در وضعیت انقلابی سالهای 1356 و 1357 نیز تحرکی نداشت.
صالح به سال 1360 در تهران در گذشت.