صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

ریاست معظم ستاد ارتش شاهنشاهی دام اقباله

تاریخ سند: 30 مهر 1333


ریاست معظم ستاد ارتش شاهنشاهی دام اقباله


متن سند:

شماره : 15069 توقیرا خاطر شریف جنابعالی را مستحضر می دارد در قیام ملی و تاریخی بیست وهشتم مرداد ماه اکثریت ملت ایران سهم و نصیب داشت و این قیامی بود که براثر اراده و خواست ملت انجام گرفت و اگر تقویت و پشتیبانی عموم افراد ملت ایران که از حکومت غیرقانونی و مملکت بر باد ده مصدق به ستوه آمده بودند، نبود هرگز این نهضت عظیم اینطور با سرعت اثربخش نمی شد.
لیکن همانطور که آن جناب استحضار دارند در این روز فرخنده و تاریخی جمعی از وطن پرستان و شاه دوستان، اعم از نظامی یا غیر نظامی نقش رهبری و پیشوایی این قیام را بر عهده داشتند و توانستند که از احساسات و هیجانات ملت به خوبی استفاده کرده و آن را رهبری نمایند.
پس از سقوط حکومت غاصب مصدق السلطنه و زمامداری سپهبد زاهدی، از طرف جناب آقای نخست وزیر بعضی کسانی که فرماندهی و پیشوایی قیام بیست وهشت مرداد ماه1 را بر عهده داشتند تشویق و تقدیر گردیدند.
اکنون بطوریکه اطلاع می رسد کمیسیونی نیز بدین منظور تحت توجه و مراقبت حضرتعالی در ستاد ارتش تشکیل شده است.
به طوری که گفته می شود این کمیسیون در نظر دارد از اداره کنندگان قیام ملی 28 مرداد تشویق نموده و لیستی از آنها را برای اینکه به دریافت نشان از طرف ذات قرین اشرف همایونی نائل و مفتخر کردند، تنظیم و به وزارت در بار شاهنشاهی پیشنهاد نمایند.
و اکنون که این کمیسیون مطالعه و بررسی خود را شروع کرده است، اینجانب لازم می داند که در نهایت اختصار، بطور اجمال به آنچه در خلال دو سال و چند ماه حکومت مصدق بر اینجانب گذشت و افتخاری که در قیام ملی بیست و هشت مرداد بدان نائل آمدم، اشاره کنم : نگارنده در روزهائی که کسی جرأت نداشت از مبارزه با مصدق صحبت کند به انتقاد و مبارزه شدید با عملیات غیر قانونی او و عواملش پرداختم، شماره های روزنامه (فرمان) در خلال این دو سال بهترین شاهد و گواه صدق و صحت این ادعاست ـ به همین دلیل دفتر روزنامه (فرمان) چند بار از طرف چاقوکشان و اوباش دولتی چپاول شد و همه دفتر من به غارت رفت، به دستور حسین فاطمی2 و تأیید مصدق السلطنه نیز اینجانب را از شغل دولتی که داشتم منفصل نموده و حتی در حکم بر کناری من صریحا یاد آور شدند که علت برکناری اینجانب، مخالفتی است که با دستگاه حکومت مصدق می نمایم.
سوابق این امر هم اکنون در شهرداری موجود است، و سوابق مخالفت و مبارزات بنده هم با حکومت مصدق حتی در ستاد ارتش هم موجود می باشد و ممکن است آن را خواسته و مورد دقت قرار دهند.
در قیام ملی بیست و هشت مرداد، نیز در سپیده دم آن روز اینجانب در صف مقدم رهبران و اداره کنندگان قیام بودم و این مطلب را تیمسار معظم ریاست محترم ستاد ارتش می توانند از کلیه کسانی که جریانات این روز تاریخی را شاهد بودند، استعلام بفرمایند.
پس از اینکه مبارزات تهران به پایان رسید و دامن گرفت، اینجانب در رأس عده ای به طرف ایستگاه رادیو تهران حرکت کرده و آنجا را از اشغال مأمورین مصدق بیرون آوردم.
در تمام این جریانات، جان من در معرض خطر مستقیم و هدف گلوله قرار داشت.
حتی افسرانی که در تصرف دستگاه فرستنده با نگارنده شرکت داشتند پس از پایان تصرف ایستگاه فرستنده از من گواهی و شهادتنامه هایی حتی دال بر شرکت خود در این جریان در یافت داشتند.
متن تقدیر نامه جناب آقای نخست وزیر و عین گواهینامه اداره تبلیغات و انتشارات را به ضمیمه3 حضورتان تقدیم می دارم و امید دارم سوابق خدمتگزاری اینجانب را در پشتیبانی از مقام شامخ سلطنت و ارتش شاهنشاهی از نظر دور ندارند.
با اغتنام از این فرصت، صمیمانه ترین احترامات خود را تقدیم می دارد ـ مدیر روزنامه فرمان ع ـ شاهنده

توضیحات سند:

1ـ 28 مرداد 1332 (19 اوت 1953) و بازگرداندن محمدرضا شاه از رُم به ایران، سرآغاز ظهور رژیم استبدادی برای اجرای مقاصد سیاسی و اقتصادی ایالات متحده امریکا و متحدین غربی او بود؛ و انجام این امر، ابتدا به عهده فضل اللّه زاهدی (که پس از کودتا سپهبد شد) نخست وزیر منتخب امریکا و انگلیس واگذار گردید، زیرا شایستگی و صلاحیت محمدرضا شاه پس از کودتای 25 مرداد و فرار شتابزده اش به بغداد و سپس به رُم، مورد تردید لندن و واشنگتن قرار گرفته بود.
اسامی اعضای کابینه و کابینه ترمیم شده فضل اللّه زاهدی بدین شرح بود: وزیر دادگستری: جمال الدین اخوی، دکتر فخرالدین شادمان - وزیر جنگ: سرلشکر عبداللّه هدایت- وزیر دارائی: دکتر علی امینی - کفیل وزارت فرهنگ: رضا جعفری - وزیر راه: غلامعلی میکده، سرلشکر عباس گرزن - وزیر اقتصاد ملی: دکتر علی اصغر پورهمایون، دکتر فخرالدین شادمان - وزیر کشاورزی: احمد حسین عدل- وزیر کار: ابوالقاسم پناهی، مسعود ملکی - وزیر خارجه: عبداللّه انتظام ـ وزرای مشاور: محمد نمازی، علی اصغر حکمت، امیر حسین ایلخان بختیار، دکتر محمد سجادی؛ معاونان اداری: غلامرضا فولادوند، موسی سرابندی .
وزارت کشور را خود نخست وزیر به عهده داشت و سرتیپ محمدحسن جهانبانی به معاونت وزارت کشور اشتغال داشت.
رابرت گراهام نقش سازمان سیا در طراحی کودتای 28 مرداد را چنین می نویسد : شاه که در عرض چند ماه گذشته خود را برای احتمال فرار از کشور آماده کرده بود دقیقا همین کار را کرد اول به بغداد گریخت و بعد به رُم.
روز بعد مجسمه های شاه در تهران سرنگون شد اما در عرض سه روز مسیر حوادث علیه مصدق برگردانده شد ترکیبی از کمک خارجی در صورت سیا، نیروهای وفادار داخلی و اوباشی که با پول استخدام شده بودند تهران را با استفاده از حالت شک و گیجی که بر اثر فشار شاه سابق ایجاد شده بود تحت کنترل در آوردند شاه سابق از حالت تبعیدی که در رُم زنش را همراهی می کرد و در بوتیک های آنجا خرید می کرد به تهران به صورت یک فاتح برگشت.
(رابرت گراهام ـ ایران سراب قدرت ـ ترجمه فیروز فیروزنا ص 77) 2ـ سید حسین فاطمی در دهم محرم سال 1296 شمسی در شهر نائین چشم به جهان گشود، پدرش «سید علی محمد» از روحانیون معروف و مادرش «سیده طوبی» بوده که هر دو نفر از خانواده سادات طباطبائی نائینی به شمار می رفتند.
حسین تحصیلات ابتدائیش را در نائین گذراند و بعد به اصفهان رفت و همراه برادرش سیف پور در کالج انگلیسی آن شهر به تحصیل پرداخت.
او ضمن تحصیل در دوره متوسطه قدم به عرصه مطبوعات نهاد و نزد برادرش که صاحب امتیاز روزنامه باختر بود به تهیه و تنظیم مطالب روزنامه کمک کرده و تجربیات لازم را در رشته روزنامه نگاری بدست آورد.
فاطمی آنگاه در سال 1316 عازم تهران شد و مدیریت و سردبیری روزنامه ستاره را عهده دار گردید.
اما، او بعد از مدتی که روزنامه ستاره را انتشار داد به خواهش برادرش روزنامه باختر را که مدیریت آن در اصفهان با برادرش سیف پور بود در تهران منتشر ساخت.
وی در خیابان لاله زار دفتری را برای این کار اجاره کرد و با یک کادر تحریریه به کار اداره روزنامه مزبور ادامه داد.
روزنامه باختر امروز در دوران مصدق دارای مقالات انتقادی و بسیار افراطی بود.
این روزنامه هر کس را که مخالف مصدق بود با واژه های مستبد و استبداد مورد عنایت قرار می داد و شدیدا به مخالفان مصدق حمله می کرد.
حسین فاطمی آنگاه برای ادامه تحصیلات به اروپا رفت و مدت سه سال از سال 1323 تا اواسط سال 1327 در پاریس به تحصیل پرداخت و دکترای حقوق اخذ نمود.
نامبرده یکی از همراهان و همفکران دکتر مصدق در جریان ملی شدن صنعت نفت و در زمان کودتای 28 مرداد وزیر امور خارجه، دکتر مصدق بود و با فحاشی ها و اهانت هایی که به مخالفین لیبرالها در روزنامه خود روا داشته بود همه افراد، خصوصا روحانیت را از نهضت جدا کرده بود و از عوامل اصلی جدایی دولت، ملت قلمداد می شد وی با رفتار خود باعث شد تا پشتوانه مذهبی ها از مصدق برداشته شود و در نتیجه زمینه سازی برای کودتا صورت گیرد.
خود وی پس ازکودتا اعدام گردید.
3ـ این سند ساواک کپی مدال و نشان درجه یک رستاخیز بود که به فرمان محمدرضا پهلوی به دلیل فعالیت عباس شاهنده در کودتای 28 مرداد سال 1332 از طرف ستاد ارتش دریافت نموده که تصویر آن در بخش ضمائم آمده است.
16 /8 /32

منبع:

کتاب مطبوعات عصر پهلوی - روزنامه فرمان به روایت اسناد ساواک صفحه 32


صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.