موضوع : افکار عمومی
تاریخ سند: 28 مهر 1343
موضوع : افکار عمومی
متن سند:
شماره : 1999 /326 یکی از شخصیتهای مطلع که ضمنا با روحانیون طراز اول نیز مراوده دارد اظهار داشته موضوع قانون مصونیت مستشاران در مردم و طبقه روحانیون اینطور تعبیر شده و میگویند رضاشاه کبیر با زحمات زیاد قانون کاپیتولاسیون را لغو کرد1 و یکی از بزرگترین خدمتهای رضاشاه باین کشور لغو این قانون بود که موجب افتخار برای ایران و ایرانی بود و حال حکومت آقای منصور بنحو دیگری پس از 30 سال آنهم در دنیائی که امروز این اندازه آزادی ملتها مورد احترام است قانونی از مجلس ایران میگذارند که همان کاپیتولاسیون را دو مرتبه تجدید میکند.گوینده اضافه کرده قانون مصونیت مستشاران امریکائی در طبقه روشنفکر و دیگر طبقات مختلف مردم ایجاد بدبینی و یاس کرده و اظهار نظر میکنند آیا این قانون با اجازه و تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه است یا خیر؟ بررسی گردید و در پرونده مربوطه بایگانی گردید اقدام دیگری ندارد در پرونده های مصونیت مستشاران آمریکایی بایگانی شود رئیس بخش 322 رشیدی 5 /8 /42
توضیحات سند:
1ـ رضاخان در الغای کاپیتولاسیون نقشی نداشت.انقلاب کبیر در روسیه تزاری از عوامل الغای کاپیتولاسیون بود.
سردمداران انقلاب شوروی به الغای کاپیتولاسیون در کشورهای مختلف از جمله ایران دست زدند.
دیگر دولتها نیز به تدریج از مصونیت اتباع خود در ایران صرف نظر کردند و بدین گونه زمینه الغای آن به شکل رسمی فراهم آمد.