صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

تاریخ سند: 17 آبان 1357


متن سند:

تیمسار فرمانداری نظامی تهران و حومه احتراما باستحضار میرساند در اجرای اوامر صادره تعداد 14 نفر افراد مشروحه زیر در تاریخ 16 /8 /13571 دستگیر شده اند استدعا دارد اوامر عالی را امر بابلاغ فرمایند.
معاون ستاد اطلاعاتی ـ سرتیپ سجده ای از طرف سرهنگ ستاد خلیل پور 1 ـ عبدالعظیم ولیان2 2 ـ رضا صدقیانی3 3 ـ منوچهر تسلیمی4 4 ـ منوچهر آزمون5 5 ـ داریوش همایون6 6 ـ ایرج وحیدی7 7 ـ حسن رسولی8 8 ـ هوشنگ اربابی 10 ـ ایرج گلسرخی 11 ـ جمشید بزرگمهر 12 ـ حسین فولادی9 13 ـ ارتشبد بازنشسته نعمت اله نصیری10 14 ـ سپهبد بازنشسته جعفر قلی صدری11 استدعای صدور اوامر عالی را در مورد ابلاغ بازداشت آنان برابر ماده 5 قانون فرمانداری نظامی دارد.
تصویب می شود طبق ماده 5 قانون فرمانداری نظامی نامبردگان، بازداشت گردند.
ارتشبد اویسی

توضیحات سند:

1 ـ به تدریج که امواج انقلاب شدّت می گرفت شاه به فکر این افتاد که با ایجاد یک سپر بلا سلطنت رو به زوال را از نابودی کامل نجات دهد لذا در آبانماه 57 موجی از دستگیری ها آغاز شد که امیر عباس هویدا نخست وزیر 13 ساله شاه توسط 3 نظامی از گارد شاهنشاهی در منزلش دستگیر و به یکی از اقامتگاههای ساواک منتقل شد.
دو روز بعد، دستگیری برخی از اعضای کابینه او آغاز شد.
2 ـ وزیر اصلاحات ارضی و وزیر تعاون امور روستاهاو آخرین سمت او استاندار خراسان.
3 ـ وزیر تعاون امور روستاها که بعد از خروج ولیان از کابینه به جای او در مسند وزارت نشست و تا پایان دولت هویدا و نخست وزیری او در مقام وزارت بود.
4 ـ منوچهر تسلیمی در 13 سال دولت هویدا به عنوان وزیر بازرگانی خدمت می کرد او در سرکوب انقلابات مردم علیه رژیم پهلوی نقش فعالی داشت.
5 ـ منوچهر آزمون در سال 1309 در تهران متولد شد.
او تحصیلات عالیه خود را در آلمان در رشته اقتصاد سیاسی و علوم اجتماعی به پایان رسانید و موفق به اخذ درجه دکترا گردید.
زمینه تحصیل او را در آلمان اسکندری فراهم کرد.
بعدها معلوم شد که او مأمور سازمان امنیت در آلمان غربی بوده است.
منوچهر آزمون پس از مراجعت به ایران مدتی در نخست وزیری خدمت کرد و در سال 1346 به سمت معاون تلویزیون ملی ایران انتخاب شد.
منوچهر آزمون نقش زیباسازی ظاهر رژیم و ساواک را در سازمان رادیو و تلویزیون ایفا می کرد.
در سال 1350 به سمت رئیس کل خبرگزاری پارس منصوب گردید.
وی در نیمه سال 1347 بعنوان معاون وزارت اطلاعات به پیشگاه شاه معرفی گردید.
منوچهر آزمون در سالهای نخست وزیری هویدا نقشهای مختلفی را به عهده داشت.
از جمله معاون نخست وزیری در سال 4 /9 /50 معاون وزارت کشور در امور انجمن و اصناف، وزیر کار و امور اجتماعی، معاون نخست وزیری و رئیس سازمان اوقاف را در سال 23 /6 /50 به عهده گرفت.
در انتخابات رستاخیز توانست با ترفندهایی، بیشترین رأی را در تهران بدست آورد و در سال 8 /3 /54 وکیل اول تهران معرفی شد.
در انتخابات مجلس در دوره 24 نیز به عنوان وکیل اول تهران انتخاب شد.
در دوران نخست وزیری آموزگار در سال 31 مرداد 56 به استانداری فارس منصوب شد.
دولت شریف امامی او را بعنوان وزیر مشاور در امور اجرایی منصوب کرد.
و در این دوران آزمون حزب رستاخیز را یک حزب در میان احزاب دیگر معرفی کرد سپس او در پنجم آبان 57 از کابینه استعفا داد و اعلام کرد که حزب اتحاد خلق ایران را تشکیل خواهد داد.
آزمون در دوره نخست وزیری ارتشبد ازهاری زندانی و پس از انقلاب اعدام شد.
6 ـ داریوش همایون در سال 1298 در تهران متولد شد.
همایون تحصیلات خود را در رشته قضایی و سیاسی در دانشگاه تهران به پایان رسانید.
از سال 1334 کار خود را در مطبوعات آغاز کرد و از سال 1330 به کار نشر کتاب پرداخت و در سال 1346 انتشارات «آیندگان» را پایه گذاری کرد.
او سرمقاله هایی در روزنامه خود می نوشت که سیاست روزهای بعد حکومت را روشن می کرد.
در حقیقت او مفسر مسائل خارجی بود.
به دنبال تشکیل حزب رستاخیز ایران به عضویت هیأت اجرائیه و دفتر سیاسی در آمد و در آذرماه 1355 به سمت قائم مقام دبیر کل حزب رستاخیز (دولت هویدا) منصوب شد.
همایون در دولت آموزگار از 27 مرداد 1356 آغاز به کار کرد و به عنوان وزیر اطلاعات و جهانگردی و سخنگوی دولت منصوب شد.
در همین زمان بود که سعی داشت تا فضای باز سیاسی را تشریح کند و به مردم بقبولاند که آزادی در راه است.
داریوش همایون یک عنصر مرموزی بود که زمانی در صف مخالفان و انتقادکنندگان از حکومت شاه قرار داشت ولی بعدها خود را در صف خادمین رژیم جا کرد و در حکومت آموزگار به وزارت اطلاعات رسید.
همایون در سمت وزیر اطلاعات می توانست روزنامه را سانسور یا آنها را وادار به انتشار اخبار و مطالبی برخلاف میل خودشان بکند.
همایون مقاله مورد نظر هویدا را برای چاپ به یکی از روزنامه های بزرگ عصر تهران «اطلاعات» فرستاد.
و در مورد چاپ آن تاکید بسیار کرد.
این مقاله بنام ارتجاع سیاه و سرخ در 17 دی ماه 1356 در روزنامه اطلاعات انتشار یافت که حاوی مطالب توهین آمیز به امام خمینی (ره) بود.
چاپ این مقاله منجر به جریانات و حوادث شهر قم در روز 19 دی ماه گردید و شش نفر در این تظاهرات کشته شد.
داریوش همایون در روزهای آخر انقلاب زندانی شد و بعد موفق به فرار شد و ایران را ترک کرد.
7 ـ ایرج وحیدی : در سال 1343 مهندس منصور روحانی وزیر آب و برق در کابینه هویدا، ایرج وحیدی را بعنوان معاون خود انتخاب کرد در مرداد ماه 1348 ایرج وحیدی بعد از روی کار آمدن هویدا در کابینه او وزیر کشاورزی شد و تا سال 1350 در این سمت باقی ماند.
در 22 شهریور ماه 1350 با تغییراتی که در کادر وزیران انجام شد ایرج وحیدی وزیر آب و برق شد.
او در این مدت به معاملات میلیاردی برای ساختن سدها و شبکه سراسری برق، نیروگاهها مشغول بود و بخصوص وقتی در اردیبهشت ماه 1353 بعنوان وزیر نیرو در کابینه هویدا باقی ماند.
سرمایه گذاری در این زمینه را بیشتر کرد.
در اسفندماه 1355 وحیدی از کادر وزیران اخراج شد و بعد از آن در دوران آموزگار در سال 56 وارد باند اشرف پهلوی بنام گورستان فیلها شد.
این اصطلاحی بود از اشرف پهلوی و بسیاری از کسانی را که از پست های دولتی برکنار می شدند زیر پر و بال خود می گرفت و چنین نامی بر آنها می گذاشت.
ایرج وحیدی از مشهورترین افراد اشرف بود.
او برای رسیدن به اهداف خود با دادن حق رأی و انتخاب به زنان، حمایت از خانواده، گرفتن حق مطلق طلاق از مردان موافقت می کرد.
سرانجام در 15 آبان ماه 1357 عده ای بلندپایگان و مقامات عالی رتبه دولت که در بیست ساله اخیر عهده دار مشاغل مهم مملکتی بودند طبق ماده ده حکومت نظامی بازداشت شدند که ایرج وحیدی هم یکی از آنها بود.
(برای آگاهی بیشتر به مآخذی که تاکنون مذکور افتاده است مراجعه کنید.)

منبع:

کتاب عبد‌العظیم ولیان به روایت اسناد ساواک صفحه 485

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.