گزارش
تاریخ سند: 22 تیر 1327
گزارش
متن سند:
طبق اطلاع حاصله ساعت 15 روز گذشته در باشگاه حزب توده بین (دکتر رادمنش) مدیرکل حزب توده و (احسان طبری1) مسئول کمیسیون تبلیغات و نویسنده روزنامه2 مردم اختلافی روی داده و در اثر این اختلاف (رادمنش) دو سیلی به احسان طبری زده و احسان طبری هم صندلی را بسر رادمنش پرتاپ نموده است در نتیجه فورا طرفداران آنها شروع به تظاهرات و طرفین دعوی را به محاکمه تشکیلات دعوت مینمایند و ساعت 16 جلسه فوق العاده شورای کمیته مرکزی در منزل دکتر یزدی تشکیل میگردد ولی بواسطه این اختلاف موفق به اتخاذ همین تصمیمی نشده و جلسه مزبور در ساعت 18 تعطیل و قرار میشود که ساعت 8 صبح امروز جلسه شورای کمیته مرکزی را در منزل دکتر کشاورز تشکیل دهند.بقرار اطلاع طرفداران احسان طبری قطعنامه ای هشتصد نفر از اعضاء فعال حزب توده صادر و تقاضای اخراج دکتر رادمنش را از حزب توده نموده اند و قریب 1100 نفر دانشجویان و کارگران طرفدار دکتر رادمنش نیز ضمن قطعه نامه ائی اخراج فوری احسان طبری را از حزب توده خواسته اند.
بطوریکه وضعیت نشان میدهد در اثر اختلاف ممکن است امروز احسان طبری اعلامیه ائی صادر و به اتفاق طرفداران خود از حزب توده خارج شود و بقرار اطلاع طبری و طرفداران او در جلسه منزل دکتر کشاورز1 که امروز صبح تشکیل میشود حاضر نخواهند شد.
* * * * * * * مأمورین شهربانی با ایجاد اختلاف از موقع استفاده و مشغول فعالیت و انجام وظیفه میباشند.
توضیحات سند:
1ـ احسان طبری در سال 1295 در شهر ساری به دنیا آمد پدر بزرگ او شیخ علی اکبر مجتهد طبری ساروی از سرشناس شمال بود در جوانی با دکتر تقی ارانی آشنا شد و تحت تأثیر اندیشه او به مارکسیسم گروید.در سال 1316 در دوران استبداد رضاشاهی طبری 21 ساله در زمره گروه «53» نفر زندانی شد توسط رضاشاه از زندان آزاد شد طبری در مهر ماه 1320 از بنیانگذاران حزب توده شد.
طبری در کنگره اول حزب توده 1313 به عضوصت کمیته مرکزی و در کنگره دوم به عضویت هیئت اجرائیه (هیئت سیاسی) انتخاب شد.
و سر دبیر روزنامه مردم هم بود.
بعد از غیرقانونی شدن فعالیت حزب توده در سال 1327 طبری مخفیانه به شوروی رفت و تا 1336 در شوروی بسر برد و از پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در آلمان شرق (لایپزیک) زیست دو شوروی بعنوان شاعر و گوینده در رادیو مسکو بکار پرداخت و مجموعه ای از اشعار شعرای مشهور روس را به شعر کلاسیک پارسی ترجمه و منتشر کرد طبری از مدرسه عالی حزبی در رشته تاریخ فلسفه فارغ التحصیل شد و پایان نامه خود را درباره فلسفه ابن سینا نگاشت در این دوران نام طبری بعنوان اندیشمند مارکسیست ایرانی در دایره المعارف بزرگ شوروی سابق ثبت شد و با نام مستعار «شاد» مقالاتی از او درج گردید طبری پس از استالین در آکادمی علوم اجتماعی شوروی سابق به تحصیل ادامه داد و در رشته تاریخ فلسفه به مقام علمی «نامزد علوم فلسفی» دست یافت او سپس در سال 1336 عازم شهر لایپزیک در آلمان شرقی شد و آکادمی علوم اجتماعی برلین به مقام هوکترهابیل در فلسفه عالی ترین مدرک تخصصی در کشورهای سوسیالیستی رسید.
طبری مسئولیت شعبه آموزش و تبلیغات حزب توده را برعهده داشت و نشریه دنیا زیر نظر او اداره و انتشار می یافت بدنبال انحلال حزب توده و دستگیری رهبران آن طبری نیز در سال 1361 دستگیر شد.
شکست حزب توده ضربه نهایی را بر اندیشه طبری زد و حصارهای پولادین تقید و وابستگی ذهنی را فرو پاشید و...
شد او با نگارش کتاب کژراهه به خود افشاگری دست زد، کتاب شناخت و سنجش مارکسیسم تداوم این خود افشاگری در پهنه نظری بود که طبری با اتکاء به دانش خویش و با پشتوانه قریب به نیم قرین به نیم قرن فعالیت تئوریک در تمامی عرصه های مارکسیسم آن را به اسلام و مردم تقدیم کرد احسان طبری در نهم اردبی بهشت 1368 از دنیا رفت.
برگرفته از شناخت و سنجش مارکسیسم کژراهه 2ـ نشریه مردم نخستین بار در 12 بهمن 1320 منتشر شد صاحب امتیاز مردم صفر نوعی نام داشت و سردبیر آن عباس نراقی بود.
دفتر روزنامه مردم در میدان بهارستان قرار داشت و در تحریریه آن علاوه بر نویسندگان سرشناس توده ای مانند طبری ـ اسکندری ـ اردشیر آونسیان ـ امان اللّه قریشی تورلاری از عمال انگلیس مانند فاتح ـ جواهر کلام، عباس نراقی فعالیت داشتند مردم که در سالهای جنگ جهانی بعنوان یک روزنامه ضد فاشیست منتشر می شد توانست عده ای از نویسندگان و روشنفکران برجشته کشور را به خود جلب کند مردم در 11 ـ آذر 1321 پس از انتشار 227 شماره توقیف شد.
پس از فرار رهبران حزب توده شوروی پس از مدتها مجددا براثر پافشاری کیانوری بعضی براه اندازی نشریت سنتی حزب مردم منتشر شد و تا سال 1343 هر دو هفته یکبار در 4 صفحه منتشر می شد در این دوره جمعا یکصد شماره انتشار یافت از اول فروردین 1344 مردم در 8 صفحه ماهانه منتشر شد و از آغاز سال 53 هر 15 روز یکبار انتشار یافت.
1ـ دکتر فریدون کشاورز وی در رشت به دنیا آمد، پدرش که از مشروطه خواهان بود زمانی که وی دو سال بیشتر نداشت در صحن مجلس شورای ملی درگذشت (وی نماینده مجلس شورای ملی از بندرپهلوی و رشت بود) و در مدرسه دارالفنون به تحصیل پرداخت و در دوره رضاشاه با استفاده از بورس تحصیلی به پاریس اعزام شده و در آنجا فارغ تحصیل رشته پزشکی گردید سپس به ایران بازگشته و در دانشکده پزشکی به تدریس پرداخت وی چند ماه پس از تشکیل حزب توده با کمک سلیمان میرزا اسکندری به عضو حزب توده در آمد و در مهرماه 1321 به عضویت کمیته حزب رسید.
در مجلس چهاردهم (1322) به نمایندگی از بندر انزلی (پهلوی) انتخاب ولیدر فراکسیون توده بود و در کابینه قوام السلطنه (1325) به وزارت فرهنگ رسید.
مدتی نیز روزنامه «رزم» ارگان سازمان جوانان حزب توده را منتشر کرد.
پس از غیرقانونی شدن فعالیت حزب توده 1322 به شوری گریخت.
در پلنوم ششم (1338) کشاورز علیرغم مخالفت کمیته مرکزی از حزب روی تصمیم خود مبنی به عزیمت به عراق باقی ماند و از کمیته مرکزی برکنار گردید.
سپس به بغداد رفته و مدتی در رادیو عراق به کار پرداخت.
و در ابتدا سمت استادی امراض اطفال را در بغداد داشت بعد از به الجزایر رفت و در آنجا به تدریس در دانشگاه مشغول شد.
در سال 1356 و کتاب «من متهم می کنم کمیته مرکزی حزب توده را» منتشر کرد.
که انتقاد و افشاگری علیه رهبران حزب توده است.
وی در تلاش برای ماندن در عرصه فعالیت های سیاسی گاه به چین نزدیک شد و گاه به آلبانی به اما این ارتباط ها دوام چندانی نداشت و او همچنان در انزوای سیاسی باقی ماند.
برگرفته از خاطرات کیانوری، نگاهی از درون جنبش چپ ایران، سیاست و سازمان به حزب توده اسکندری، مهدی خانبابا تهرانی، من متهم می کنم کمیته مرکزی حزب توده را انتشارات رواق تهران چاپ دوم 57.
اخیرا خاطرات سیاسی وی توسط نشر آبی به کوشش علی دهباش در تهران بچاپ رسیده است.
- برگرفته از : خاطرات کیانوری، موسسه تحقیقاتی انتشاراتی دیدگاه، تهران، 1372 - نگاهی از درون به جنبش چپ ایران، مهدی خان بابا تهرانی - سیاست و سازمان حزب توده، موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، تهران، 1370 - خاطرات اسکندری، موسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، تهران، 1372 - من متهم میکنم کمیته مرکزی حزب توده را، انتشار اوراق، تهران، چاپ دوم 57.