صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

متن سند:

تیمسار خاوری ـ چندی پیش بنا به پیشنهاد فرمانده هنگ ژاندارمری آبادان تصمیم گرفته شد که یک جلد از قرآن های اهدائی شاهنشاه را برای بخش قصبه در نظر گرفته و به آن منطقه بفرستد در کمیسیونی که بدین منظور تشکیل گردید بنده پیشنهاد کردم ارسال این کلام اللّه به قصبه با تشریفات خاصی از روی شط صورت گیرد که اثر تبلیغی هم روی ساکنان آن سوی مرز داشته باشد با این پیشنهاد موافقت شد و قرار است قران تا خسروآباد حمل شده و از آنجا توسط قایقهایی که از قصبه آمده طی تشریفات مفصل از روی آب به بخش قصبه حمل گردد و اما مطلب دیگر آن است که گویا آیت الله حکیم نامه ای به مولا عبداله نوشته و در مورد فصل عشایر حادثه زد و خورد عشایر مرزی ایران و عراق توصیه هایی کرده اند لیکن مرزبانان آنجا سرهنگ معذبفر با این امر مخالفت نموده اند حال خواستم سؤال کنم ژاندارمری تا چه اندازه در جریان می باشد.
سرکار سرهنگ جاویدپور ـ تحقیق خواهد شد.
تیمسار خاوری ـ مسئله بعدی جریان وعاظی است که ماه محرم به منبر رفته اند.
بعضی از این آقایان روی منبر صحبتهائی برخلاف بعضی از افراد کرده اند مثلاً در بهبهان بلادی نامی روی منبر اظهار نموده که از طرف ساواک و مقامات دیگر به او گفته اند که منبر نرود قبلا در این مورد با آقای قائمی صحبت شد و ایشان به بهبهان رفته و با آقای بلادی صحبت کردند ولی ایشان روی منبر به فرهنگ حمله نموده اند.
سرکار سرهنگ ابراهیمی ـ بلادی شخصی است شیاد و سالهاست که در بهبهان مشغول تحریک می باشد مشارالیه روی منبر به هیچ چیز ابقاء نمی کند.
سال گذشته قول داد روی منبر جز سخنان دینی حرف دیگر نگوید متأسفانه به قولش عمل نکرد و نزدیک بود در بهبهان اغتشاش به راه بیندازد ناچار بلندگوی مسجدی را که در آن سخنرانی می نمود قطع کردند و بعدا نیز ممنوع المنبر اعلام شد امسال از شهربانی بهبهان گفتند که مشارالیه قول داده که روی منبر سخنان تحریک آمیز و خلاف مصلحت نگوید لیکن باز هم به منبر رفت و به مقاماتی تاخت بنده دستور دادم رونوشت گزارشات او را به ساواک بفرستند و بعد هم خواستم که کمیسیونی با حضور نماینده ساواک شهربانی و ژاندارمری در فرمانداری تشکیل شد و روی سخنرانی های وی بررسی شود اگر تشخیص داده شد که می تواند روی منبر برود می تواند ادامه بدهد.
تیمسار خاوری ـ هر سال در ایام سوگواری تعدادی روضه خوان از عراق می آیند و در مجالس عرب زبانان منطقه به منبر می روند امسال سه نفر آمده بودند که قصد داشتند در قصبه و خرمشهر به منبر بروند بنده چون سابقه آنها را داشتیم موافقت کردم لیکن در خرمشهر چون قصد آن بود که در شهر به منبر بروند سرکار سرهنگ پیرزاده موضوع را از نظر کسب دستور به مرکز منعکس نمودند و از مرکز هم اولاً این موضوع مخالفت شد لیکن با اقداماتی که بعد به عمل آمد موافقت حاصل گردید.
سرکار سرهنگ ابراهیمی ـ چون شهربانی های تابعه می توانند درباره امور اطلاعاتی خود مستقیما با مرکز تماس گرفته و رونوشت گزارشات خود را به شهربانی استان بفرستند شهربانی خرمشهر نیز همانگونه عمل نموده فقط اشتباه آنها این بود که در این باره نظریه نداده اند در نتیجه کار بدانجا کشید بعد هم با تماسی که گرفته شد جریان فیصله یافت و حتی دستور رسید چنانچه موقعیت ایجاب نمود به این گونه افراد کمکهائی هم بشود.
اصولاً منبر رفتن این افراد به نفع ماست زیرا به زبان عربی صحبت می کنند و ضمن سخنرانیهای خود به مقامات عالیه مملکت نیز دعا نموده و از اقدامات عمرانی تعریف می نمایند.
سرکار سرهنگ ابراهیمی ـ مطلب دیگری که باید به عرض آقایان برسانیم جریان ماه محرم و منبر رفتن روحانیون است که خوشبختانه با اقدام شاهنشاه آریامهر در مورد چاپ قران مجید و همچنین اقداماتی که جناب آقای استاندار در این استان بعمل آورده اند رویهمرفته مردم با خوشبینی و ایمان بیشتری به دستگاههای دولتی نگاه می کنند و همین امر نیز باعث شده که به وعاظ ناراحت اجازه منبر رفتن نداده اند و حتی خود صاحبان منبر نیز از منبر رفتن چنین اشخاصی جلوگیری بعمل می آورند.
خلاصه وضع منابر امسال با همکاری ساواک بسیار خوب بود و تنها اشکال همان اشکال بلادی در بهبهان و دکتر مفتح در آبادان بود که ممنوع المنبر اعلام شده بودند.
رئیس شهربانی آبادان ضمن تماسهایی که با آقای قائمی گرفته بود اجازه می دهد که آقای مفتح به منبر برود لیکن ایشان روی منبر به قول خود وفا نمی کند بلافاصله به آبادان رفتیم و به ایشان تذکر دادم و ایشان هم مجددا قول داده اند که روی منبر سخنان تحریک آمیز و یا خلاف مصلحت نزنند لیکن بعد از یکی دو شب باز هم به قول خود وفا ننمودند در نتیجه بنا به تقاضای رئیس شهربانی آبادان مشارالیه از منطقه طرد شد.
البته بین راه با مأمورین مراقب خود بحث به میان آورد و مأمورین به وی گفته بودند چرا شما از اقدامات عمرانی که شده حرفی نمی زنید و به منظور بازدید وی از بعضی از اقدامات عمرانی برنامه ای جهت بازدید سد و طرح نیشکر هفت تپه برایش ترتیب می دهند که گویا نتوانسته بود از تحسین خودداری نماید.
و اما روحانی ناراحتی هم در اهواز هست بنام علم الهدی که وی نیز ممنوع المنبر بوده.
امسال مشارالیه قول داد که روی منبر سخنان خلاف مصلحت عمومی نگوید بنده ضمن تماس با تیمسار خاوری با منبر رفتن وی موافقت کردم و چند جلسه ای هم منبر رفتند لیکن بعدا اعضای کمیسیونی که مشارالیه را ممنوع المنبر اعلام کرده بودند اعتراض نمودند و اصرار کردند که باید به رأی کمیسیون اجرا بشود و در نتیجه دوباره از منبر رفتن وی جلوگیری شد.
بهر حال قرار است این شخص خدمت جناب استاندار رسیده و تقاضای موافقت با منبر رفتن خود را بکند.
تیمسار خاوری ـ دکتر مفتح گویا از قم نامه ای نوشته و طی آن از رفتار مأمورین تعریف نموده و نوشته جاهای ندیده ای را دیدم.
سرکار سرهنگ ابراهیمی ـ اصولاً به نظر می رسد که اکثر روحانیون نه تنها در اهواز بلکه در تمام کشور مخالفتی با دولت ندارند بلکه روی منبر آن را می گویند که صاحبان مجالس می خواهند و آنها نیز برای امرار معاش ناچارند بپذیرند حال اگر طوری وضع آنها تأمین بشود حتی احتیاج به رضایت صاحب منبر هم نخواهد داشت کما این که امسال در اهواز در نتیجه کمکهائی جناب آقای استاندار اکثرا از دستگاههای دولتی تعریف می کردند در بین روحانیون تعدادی هم هستند که وطن پرست بوده و احتیاج مادی هم ندارند فقط احتیاج دارند که از آنها تقدیر به عمل آید در این مورد از آقای استاندار و تیمسار تقاضا می کنم که هرگونه اقدامی که صلاح می دانند بنمایند.
ضمنا در ایام سوگواری حضور مأمورین دولت و بخصوص آقای محمدی معاونت استانداری در مجالس بسیار حسن اثر داشته.
همچنین در این ایام علاوه بر این که در روی منابر به شاهنشاه آریامهر و خاندان سلطنتی دعا می نمودند در روزهای تاسوعا و عاشورا هم دستجات سینه زنی که با وعاظ حرکت می کردند در نقاط حساس شهر ایستاده و به شاهنشاه و دولت و مقامات استان دعا می نمودند البته از این جریانات هم عکسبرداری شده و هم نوار ضبط گردیده است.

منبع:

کتاب شهید آیت‌الله دکتر محمد مفتح به روایت اسناد ساواک صفحه 22



صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.