صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

موضوع : اظهارات سناتور یارافشار1

تاریخ سند: 11 تیر 1349


موضوع : اظهارات سناتور یارافشار1


متن سند:

به : 327 از : 20 ه 5 شماره : 28760 /20 ه 5 سناتور یارافشار در یک صحبت خصوصی با حضور مُکّرم افشار نماینده سابق قزوین در مجلس شورا و چند تن دیگر اظهار داشت مرحله اول و دوم اصلاحات ارضی بسیار خوب بود و من و مکرم افشار هر دو از ملاکین بزرگ قزوین بودیم و با کمال میل املاک خود را تقسیم کردیم ولی در مرحله سوم واقعا [برای] رعایت حال یکعده مردم اصیل که عمری را با اصالت گذرانده اند فکری نشده مثلاً آقای مکرم افشار که 5 دوره نماینده مجلس بوده آخرین قسمت ملک او را گرفته و صد هزار تومان اوراق قرضه بوی داده اند که فعلاً برای او پول نمیشود و اگر هم بشود این صد هزار تومان برای سه چهار سال او کافیست و بعدا معلوم نیست تکلیف او تا آخر عمر چیست.
ناطق اضافه نمود من در موقع تصویب مرحله سوم2 قانون اصلاحات ارضی بدکتر ولیان گفتم تکلیف این عده مالکین که آخرین ملک آنان را میگیرید چیست ولیان گفت شاهنشاه مقرر فرمودند به آنان فرصت ده ساله داده شود من پرسیدم خوب پس از ده سال اینگونه افراد چیزی ندارند دکتر ولیان گفت خوب بعد از ده سال بروند بمیرند.
یارافشار اظهار داشت من در این موقع خیلی ناراحت شدم و گفتم بمیرند منویات شاهنشاه نیست و این تو هستی که مطالب را دروغ بعرض میرسانی و من در شرفیابی خودم این مطالب را بعرض میرسانم.
یارافشار ادامه داد که در این موقع ولیان که متوجه شده بود بد حرفی زده هول شد و گفت من نظر بدی نداشتم و معذرت خواهی کرد.
نظریه چهارشنبه1 : اظهارات فوق از طرف یارافشار بیان شده و نامبرده از جمله چاکران خاص شاهنشاه است و اظهارات فوق را از روی کمال حسن نیت بیان داشته است.
وزیر اصلاحات ارضی را عصبانی میکنند2 و حرفهائی از دهان ایشان خارج میشود بهتر بود میگفت اگر این کار را نکنیم و نکرده بودیم کمونیست می شد و آنوقت این پول را هم نمیدادند تا کی باید مالک کار نکند و از عایدی املاک خود زندگی خود را تأمین کند باید دنبال کاری روند که آن کار عایدی داشته باشد.
آقای علیها 221 /4 /49 در پرونده 52134 دکتر ولیان بایگانی شود

توضیحات سند:

1ـ پرویز یارافشار در دوران چهارم و پنجم و ششم و هفتم از حوزه قزوین از طرف شاه به عضویت مجلس سنا منصوب می شود (ر.ک : طلوعی، محمود، بازیگران عصر پهلوی، از فروغی تا فردوست، ج 2، تهران، 1372، ص 1078) 2ـ ضابطه اساسی در مرحله اول به طورکلی عبارت بود از محدودکردن تعداد مالکین تا مرز یک ده و یا شش دانگ تمام و به عبارت ساده تر شعار این مرحله فقط یک ده برای هر مالک بود.
در این مرحله دولت مالکیت های مازاد بر یک ده شش دانگ را از مالکان خریداری نمود و املاک خریداری شده به اقساط 15 ساله و بر اساس نسق های رایج در خود محل بزارعین همان اراضی فروخته می شد.
مرحله دوم حد نصاب به یک ده ششدانگ برای مالکان مانع از آن بود که زارعین که در قلمرو ده مزبور بودند از مزایا استفاده کنند لذا هیئت دولت در جلسه 27 /1 /1341 مالکان را موظف کرد که خود به یکی از شقوق زیر عمل کنند: 1ـ واگذاری زمین به صورت اجاره به زارعین مربوط.
2ـ فروش زمین به زارعین مربوط بر اساس بهره مالکانه.
3ـ تقسیم زمین و آب آن بر اساس روال متداول تقسیم بهره مالکانه در هر محل.
و در مرحله سوم منظور و هدف نهایی عبارت بود از صاحب زمین کردن کلیه زارعان کشور که در دو مرحله تحقق پیدا نکرده بود و حتی به تعداد زارعان مستأجر و کارگر نیز افزوده شده بود لذا در تاریخ 25 /1 /1347 قانون تقسیم و فروش املاک مورد اجاره به زارعین مستأجر به تصویب رسید (ر.ک : طلوعی، محمود، بازیگران عصر پهلوی از فروغی تا فردوست، صص 43، 1078، 1092، 1101، 1104 ـ میرحیدر حسین با همکاری اسماعیل شهبازی، از تیول تا انقلاب ارضی، مرکز تحقیقات، امیرکبیر، تهران، 1351، صص 27 ـ 28) 1ـ نظریه چهارشنبه : نظر رئیس سازمان اطلاعات امنیت منطقه ای بود.
2ـ در پی نوشت نصیری، حمایت از ولیان دیده می شود که نوشته است «وزیر اصلاحات ارضی را عصبانی می کنند و حرف هایی از دهان ایشان خارج می شود» ...

منبع:

کتاب عبد‌العظیم ولیان به روایت اسناد ساواک صفحه 80

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.