تاریخ سند: 17 آذر 1357
بازگشت به شماره 426/277/5 ـ51ـ17/9/57
متن سند:
از: سازمان بابل تاریخ: 17 /9 /1357
به: شهربانی آمل شماره: 6001 /2ﻫب
بازگشت به شماره 426 /277 /5 ـ51ـ17 /9 /57
خواهشمند است دستور فرمائید لیست اسامی مغازه‌دارانی که مبادرت به جمع‌آوری وجوه به نحو اشاره‌شده می‌نمایند تهیه و به این سازمان اعلام نمایند.
تقی‌زاده
گوینده ـ ذکریائی
گیرنده ـ سرکار دهقان
توضیحات سند:
1. با نزدیک شدن به روزهاى تاسوعا و عاشورا خروج امریکاییان از ایران فزونى گرفت. در تاریخ 17 /9 /57 هواپیماهاى نیروى هوایى امریکا براى بردن تعدادى از اتباع خود در فرودگاه مهرآباد حاضر بودند. خبرگزارى یونایتدپرس نوشت که این هواپیماها «که معمولاً در پرواز به خارج از تهران بار حمل مى‌نمایند در حال سوار کردن صدها نفر از امریکایى‌هایى که در قسمت نظامى فرودگاه مهرآباد گرد آمده‌اند، مى‌باشند. سفارت امریکا از افشاى تعداد کسانى که به مهاجرت داوطلبانه از ایران ملحق شده‌اند، خوددارى کرد.» (بولتن محرمانه خبرگزارى پارس، ش 264، ص6) پیش از این مقامات امریکا در برابر این سؤال قرار گرفته بودند که آیا خارج کردن گروه‌هایى از اتباع امریکا از ایران موقعیت شاه را تضعیف خواهد کرد یا نه؟ مأمور عالى‌رتبه سفارت امریکا جان. دى‌استمپل در کتاب «درون انقلاب ایران» مى‌نویسد که سولیوان سفیر امریکا در تهران با خروج هیچ کس موافق نبود، اما مشاور امنیتى کارتر، برژینسکى، در جست و جوى راهى بود که تعداد بیشترى از افراد را خارج کند. «خروج داوطلبانه تعدادى بالغ بر 1200 تن از وابستگان امریکایى‌ها روز 8 دسامبر (17 /9 /57) آغاز شد؛ درست قبل از رویارویى روزهاى تاسوعا و عاشورا ... از حدود54000 نفر امریکایى که ماه ژوئیه در ایران آشوب زده بودند تا پایان دسامبر بیش از 25000 نفر خارج شده و تنها27441 نفر در ایران باقى مانده بودند.» (ص 205) دزدموندهارنى نیز در کتاب «روحانى و شاه» با ارائه این تصویر که در سالن خروجى فرودگاه مهرآباد براى خروج اتباع بیگانه هرج و مرج حاکم است، از قول یک خبرنگار امریکایى، خروج امریکاییان را به واقعه «دانکرک» تشبیه کرد. دانکرک بندرى در فرانسه است که در سال 1940 میلادى نیروهاى انگلیسى با قبول تلفات زیاد، دستپاچه، از آن طریق به خاک کشورشان عقب‌نشینى کردند. (ص 171)
منبع:
کتاب
انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، استان مازندران، کتاب 11 صفحه 30
