سرلشگر پاکروان
تاریخ سند: 29 خرداد 1341
سرلشگر پاکروان
متن سند:
از: ساواک مرکز تاریخ: 29 /3 /1341به: ساواک مشهد شماره: 9210 /321
پیرو 25071 /321- 15 /6 /40
دستور دهید نتیجه اقدامات معموله در مورد شیخ عباس طبسی را گزارش نمایند.
سرلشگر پاکروان 1
متمنی است مخابره شود.
رئیس بخش 321. کامیاب
توضیحات سند:
1. سرلشکر حسن پاکروان، فرزند فتح‌الله، در سال 1290ﻫ ش در تهران به دنیا آمد. پدرش از دولتمردان عصر رضاخان بود که در زمان فاجعه‌ی قتل‌عام در مسجد گوهرشاد، استاندارى خراسان را به عهده داشت. تحصیلات نظامى خود را در دانشکده‌ی «پواتیه» و « فونتن بلو» فرانسه به پایان رسانید و در سال 1312 به ایران بازگشت و مدت‌ها به عنوان مربى در دانشکده‌ی افسرى اشتغال داشت. در سال‌هاى 1320 تا 1322 افسر ستاد ارتش و در سال‌هاى 1323 تا 1324 فرمانده پادگان بوشهر و افسر انتظامات بنادر جنوب بود. پاکروان در سال‌هاى 1325 تا 1327 افسر رکن دوم ستاد ارتش شد و در سال‌هاى 1328 تا 1329 به عنوان وابسته‌ی نظامى به پاکستان رفت. پس از بازگشت به ایران مدتى ریاست رکن دوم ستاد ارتش را به عهده داشت و مجدداً در سال‌هاى 1333 تا 1334 به عنوان وابسته‌ی نظامى به هند رفت. با تأسیس ساواک در اسفند 1335معاون ساواک شد و در اسفند 1339 به دنبال عزل تیمور بختیار به ریاست ساواک رسید. وى تا سال 1343 ریاست ساواک را بر عهده داشت و از جمله حوادث زمان او فاجعه‌ی حمله به مدرسه‌ی فیضیه، سرکوب قیام 15 خرداد و دستگیرى حضرت امام و هزاران نفر بین سال‌های 1342 تا 1343 بود. وی سپس جاى خود را به نصیرى داد و به عنوان وزیر اطلاعات وارد نخستین کابینه‌ی هویدا شد. (1343ـ 1345) او از شهریور 1345 تا مهر 1348 سفیر ایران در پاکستان بود و در این تاریخ به عنوان سفیر به فرانسه اعزام شد و تا آبان 1352 در پاریس مستقر بود. در بازگشت به ایران، از سال 1352 توسط ارتشبد فردوست در بازرسى شاهنشاهى به کار گرفته شد و در مهرماه 1356 به عنوان مشاور و سرپرست امور مالى وزارت دربار به استخدام درآمد. پاکروان پس از پیروزى انقلاب اسلامى ایران دستگیر و بعد از محاکمه، در تاریخ 22 /1 /1358 اعدام شد.(ظهور و سقوط سلطنت پهلوى، مؤسسه‌ی مطالعات و پژوهش‌هاى سیاسى، جلد 2، صص 448 ـ 449