صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد

متن سند:

نام: جمال نام خانوادگی: امامی اسم پدر: امام جمعه خوئی شهرت قبلی: شهرت فعلی: سناتور شماره شناسنامه: 350 سوابق تحصیلی: ابتدا در مدرسه البرز و سپس در بلژیک تحصیل نموده است و فعلاً لیسانسه از عالی ترین مدرسه بلژیک می باشد.
دارای چه مشاغلی بوده: اولین شغلی که پس از بازگشت به ایران به نامبرده داده شد رئیس اداره باربری کل کشور بوده است.
بعدا به نمایندگی چند دوره مجلس شورای ملی و اکنون هم از سناتورهای به نام است.
به کدام کشور مسافرت نموده است: ترکیه.
بلژیک.
فرانسه.
انگلستان به چه زبان آشنایی دارد: انگلیسی.
ترکی تمول او: از ثروتمندان معروف است.
نقاط ضعف: معروف به پرچمدار سیاست انگلیس در ایران است.
سوابق سیاسی: حزب عدالت1 را او تأسیس کرد و مبارزات او با حزب منحله توده معروف است .
در دوره 14 و 16 و دوره فعلی مجلس سنا نماینده بوده و می باشد.
معاشرین او: علی دشتی، خواجه نوری نویسنده، آیت الله بهبهانی،2 حاج حداد می باشند ...
و اکثر رجال کشور.
وجهه او: 16 سال است که از مهره های مؤثر سیاست کشور به شمار می رود در هر حال به منفی بافی معروف شده است.
نفوذ نامبرده در آذربایجان و تهران تا اندازه ای زیاد است.
اخلاق او: خوش مشرب و رفیق دوست است ضمنا در سخنرانی ید طولائی دارد.

توضیحات سند:

1ـ حزب عدالت را پس از شهریور 1320 به اتفاق علی دشتی، ابراهیم خواجه نوری، عبدالرحمن فرامرزی، مجید مؤقر، دکتر احمد هومن، جمال امامی در جهت رسیدن به هدف های شخصی و سیاسی و به دست آوردن مقامات حساس مملکتی پایه گذاری کرد.
رهبری و دبیرکلی حزب را در دوره اول دشتی به عهده داشت و در مرحله دوم امامی به عنوان رهبر حزب تعیین گردید.
در دوران قوام السلطنه با آن که جمال به زندان افتاد و تا مدتها فاقد شغل بود، اما حزب را توسعه داد.
در دوران او حزب عدالت به عنوان مدافع منافع انگلستان و با همکاری احمد هومن ـ از عناصر مهم فراماسونری ـ و مجید مؤقر که بیش از ربع قرن سابقه مطبوعات داشت، هر روز مسئله ای جدید می آفرید.
از چهره های فعال دیگر حزب عبدالرحمان فرامرزی روزنامه نگار، ابوالحسن حائری زاده، دبیر اعظم بهرامی، دکتر امین الملک مرزبان، امیراحمد مهبد، دکتر پرویز کاظمی بودند.
حزب عدالت به دلیل ماهیت و شخصیت مؤسسان و مدافعان آن که عمدتا مرتبط با انگلستان بودند، مواضع خود را از یک سو علیه سیاست شوروی و حزب توده و از سوی دیگر علیه ایالات متحده امریکا و حضور و استخدام مستشاران نظامی آمریکا قرارداد.
فعالیت گسترده حزب توده و حضور فعال امریکاییان در ارتش، را به واکنش واداشته بود.
رهبری حزب عدالت در بندرعباس با حسین گله داری از مرتبطین با سفارت انگلستان بود.
و در لار به عهد عبدالرحمان فرامرزی.
نکته مهم در روند فعالیت آن دوران این است که با تأسیس حزب زحمتکشان ملت ایران توسط دکتر مظفر بقایی کرمانی، دو حزب وابسته به انگلستان ـ حزب عدالت و حزب اراده ملی به رهبری سید ضیاءالدین طباطبایی ـ رو به خاموشی نهاد! الوین ساتن وابسته مطبوعاتی سفارت انگلیس در تهران که در سال های 1933 ـ 1947 در ایران حضور داشت و با رجال سیاسی مرتبط بود، مقاله ای در مجله انگلیسی «میدل اسمیت ژورنال» درباره حزب عدالت می نویسد: در دسامبر 1941 حزب عدالت بوجود آمد.
مؤسس این حزب علی دشتی، یکی از مشهورترین روزنامه ایران پس از جنگ بین الملل اول بود.
حزب عدالت در ابتدا مورد پشتیبانی یکی از جراید با نفوذ به نام (مهر ایران) واقع شد و عده قابل توجهی از تجار بازار را به دور خود جمع کرد.
در ژانویه 1944 روزنامه بهرام، ارگان حزب عدالت منتشر شد و به دنبال آن «ندای عدالت» ناشر افکار حزب گردید.
این حزب توانست با وجود ابهام در برنامه خود، عده قابل توجهی از اشخاص با نفوذ را جلب کند.
یکی از فعال ترین اعضای این حزب ابراهیم خواجه نوری وکیل دعاوی بود.
خواجه نوری در پاییز سال 1943 رئیس اداره تبلیغات شد و در 1948 نیز برای بار دوم این مقام را به دست گرفت.
2ـ آیت الله سید محمد بهبهانی فرزند سید عبداللّه در سال 1250 شمسی در تهران متولد شد.
پس از انجام تحصیلات مقدماتی و سطح به خواندن فقه و اصول پرداخت و مدت 6 سال نیز فلسفه و معقول را نزد میرزاابوالحسن جلوه فرا گرفت.
وی 7 سال هم در محضر علامه آشتیانی به تحصیل خارج فقه و اصول همت گمارد.
در نجف اشرف از محضر مرحوم آخوند خراسانی و فقهای معاصر بهره مند گردید و به درجه اجتهاد رسید.
پس از بازگشت به ایران، ضمن تدریس در حوزه علمیه تهران در کنار مرحوم والا، برای حکومت قانون و تشکیل مجلس تلاش های زیادی نمود.
او که از آزادیخواهان تندرو به حساب می آمد، در دوره دوم وکیل مجلس شد.
وی نزد عموم سیاستمداران کشور از احترام خاصی برخوردار بود و برخی پیامهای خصوصی حضرت آیت الله بروجردی توسط ایشان به مقامات بالای دولتی ابلاغ می شد.
بعضی از علمای مرکز، در کارها و رویدادها، بدون مشورت با او کار نمی کردند.
وی یکی از روحانیون مشهور و از سران مشروطه بود و در کمیسیونی که از طرف مشروطه خواهان تشکیل شد، به همراه 27 نفر دیگر برای اداره امور کشور تعیین شد.
این کمیسیون محمدعلی شاه را از سلطنت خلع و احمدشاه را به نیابت وی انتخاب کرد.
از دیگر کارهای سیاسی او، بسیج عده ای از مردم جنوب تهران به نفع شاه و حضور در برابر کاخ شاه و منع وی از مسافرت به خارج در واقعه نهم اسفند بود.
شهرت علمی و جایگاه معنوی او سبب شد که تدریجا در تهران ملجأ و مرجع مؤمنان و نیازمندان شود.
وی حدود چهل سال در تهران به تدریس خارج فقه و اصول و ترویج دین پرداخت.
آیت الله بهبهانی در جریان نهضت امام خمینی در آخرین ماههای عمر خود به حمایت از امام برخاست و از همین رو مورد غضب رژیم واقع شد و در تنگنا قرار گرفت.
وی در 20 آبان ماه سال 1342 در سن 92 سالگی دارفانی را وداع گفت و پس از تشییع باشکوهی در تهران، جنازه اش به نجف اشرف منتقل و در آنجا به خاک سپرده شد.
ر.ک : محمد شریف رازی، گنجینه دانشمندان، ج 4، ص 401.
باقر عاقلی، روزشمار تاریخ ایران، ج 2، ص 165.

منبع:

کتاب جمال امامی به روایت اسناد ساواک صفحه 1

صفحه قبل برو به صفحه
صفحه بعد
کلیه حقوق این پایگاه برای مرکز بررسی اسناد تاریخی محفوظ است. استفاده از مطالب سایت با ذکر منبع بلامانع است.